Κύριε Υπουργέ, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, η δημόσια διοίκηση είναι δημόσιο αγαθό. Ο απώτερος σκοπός της δημόσιας διοίκησης ποιος είναι; Η ομαλή εξυπηρέτηση του πολίτη, ο πολίτης να μην αισθάνεται στο περιθώριο, να μπορεί να εξυπηρετηθεί, να διεκπεραιωθούν κάποια ζητήματα τα οποία βάζει, να είναι ικανοποιημένος από ένα κράτος το οποίο θα είναι αρωγός.
Όμως, με όλα αυτά τα προβλήματα που έχουν συσσωρευτεί σε ένα υδροκέφαλο κράτος θεσπίζετε ένα μοντέλο, κύριε Υπουργέ, στο να μοριοδοτείτε ή να βαθμολογείτε τον προϊστάμενο και απλά να βάζετε ένα τεστ δεξιοτήτων στον απλό υπάλληλο με βάση και τα μπόνους που θα παίρνει ο προϊστάμενος. Δηλαδή, το 50% λέτε στη βαθμολογία του θα είναι από την επίτευξη των στόχων, το 40% για τον προϊστάμενο οι δεξιότητες και το 10% για τον σφυγμό της ομάδας.
Αν θέλουμε να μιλάμε για χρηστή δημόσια διοίκηση, πρέπει να εμφυσήσουμε τη συνέργεια, το ομαδικό πνεύμα. Άρα, ο σφυγμός της ομάδας πρέπει να αποτελέσει έναν πιο κομβικό και ουσιαστικό ρόλο, διότι σήμερα πού χωλαίνει το δημόσιο; Δεν υπάρχει αγαστή συνεργασία μεταξύ των τμημάτων, μεταξύ των υπηρεσιών και εξατομικευμένα πολλές φορές μεταξύ των υπαλλήλων. Δηλαδή, τα γρανάζια της δημόσιας διοίκησης δεν κινούνται σωστά και τα αμορτισέρ για τον πολίτη είναι πάρα πολύ σκληρά, με αποτέλεσμα οι αγκυλώσεις της γραφειοκρατίας, η έλλειψη γνώσεων, πολλές φορές και άλλων συνθηκών να αποτρέπουν τον πολίτη, ο οποίος τελικά θα βγαίνει απογοητευμένος και θα πει ότι δεν έχω εξυπηρετηθεί απλά από τη δημόσια υπηρεσία.
Υπάρχει μια αρχαιοελληνική παροιμία που λέει: «Όψιν είδες, περί της γνώμης μη νόμιζαι». Όταν δεις την όψη ενός υπαλλήλου σκυθρωπού δημοσίου υπαλλήλου, μην περιμένεις να είναι διαφορετική η διάθεσή του. Γιατί, όμως, έχει φτάσει αυτός ο δημόσιος υπάλληλος σε αυτή την κατάσταση; Διότι οι συνθήκες στις οποίες δουλεύει και εργάζεται δεν είναι αυτές που ενδείκνυνται, ο μισθός του είναι παγωμένος για πάνω από μία δεκαετία και οι τελευταίες κυβερνήσεις, όπως και τούτη τώρα, τι κάνει; Βάζει τη λογική πολλών επιδομάτων και όχι βασικού μισθού. Γιατί το πράττει αυτό η εκάστοτε κυβέρνηση; Για να μπορεί να ελέγχει τους απλούς πολίτες και δη τους δημοσίους υπαλλήλους μέσω επιδομάτων. Τα επιδόματα εύκολα μπαίνουν, εύκολα βγαίνουν. Ο βασικός μισθός κατοχυρώνει τα εργασιακά δικαιώματα και την αμοιβή ενός δημοσίου υπαλλήλου. Για αυτό οι κυβερνήσεις θέλουν τη λογική των επιδομάτων.
Και εμείς στην Ελληνική Λύση και ο επικεφαλής μας ο Κυριάκος ο Βελόπουλος τι λέει; Καλό, ανθρώπινο, βασικό μισθό και όχι διάφορα επιδόματα τα οποία λιμνάζουν και θολώνουν τα νερά. Εδώ μέχρι και επιδόματα ανεμιστήρα είχαμε παλιά και μένουν κάποιοι εργατικοί πραγματικά δημόσιοι υπάλληλοι στο περιθώριο.
Τώρα, γιατί δεν δημιουργείτε σε ένα ψηφιοποιημένο κράτος, όπως κάνετε την πλατφόρμα της στοχοθεσίας, κύριε Υπουργέ, μια αντίστοιχη ψηφιακή πλατφόρμα που θα εξετάζει αιτήματα πολιτών; Ξέρετε, ο κατάλληλος και ο πιο δίκαιος κριτής σε ένα αξιοκρατικό δημοκρατικό σύστημα λειτουργίας του δημόσιου χαρακτήρα είναι ο ίδιος ο πολίτης. Όμως, θα μπορούσε πολύ καλά και αντικειμενικά αυτή η ψηφιακή υπηρεσία που θα δημιουργηθεί να εξετάζει αιτήματα πολιτών, να τα αποκωδικοποιεί, στην αρχή να είναι γενική –αν θέλετε- αυτή η υπηρεσία –είναι πολύ εύκολο να υλοποιηθεί- και μετά να εξειδικευθεί ανά υπηρεσία ή ανά τμήμα. Διότι οι ίδιοι οι πολίτες, διατυπώνοντας τα παράπονά τους, τα αιτήματά τους, τις παρατηρήσεις τους, θα μας βοηθήσουν να βελτιωθούμε, διότι ο τελικός αποδέκτης είναι ο πολίτης ο οποίος πρέπει να εξυπηρετηθεί-να ικανοποιηθεί, για να αισθανθεί ότι το κράτος θα είναι πραγματικά αρωγός και θα είναι δίπλα του.
Σήμερα πού έχουμε φτάσει; Ο ένας όροφος μιας υπηρεσίας να μην συνεργάζεται με τον άλλο όροφο, για να μην πω ότι ο ένας υπάλληλος βλέπει ανταγωνιστικά και όχι συναγωνιστικά τον άλλον.
Όμως, θα βάλουμε εμείς δεξιότητες απλά υπό αυτή τη μορφή, η οποία λέτε ότι δεν θα είναι τιμωρητικού χαρακτήρα, αλλά μόνο όσον αφορά τον προϊστάμενο. Θα ελλοχεύει, βέβαια, ο κίνδυνος και να απολυθεί, αν δεν πιάσει κάποιους στόχους δεξιοτήτων.
Σίγουρα πρέπει να εμφυσήσουμε το «γηράσκω αεί διδασκόμενος» ως διά βίου μάθηση, αλλά θα πρέπει να δούμε γιατί αυτός ο υπάλληλος ο οποίος εργάζεται σε μια υπηρεσία χρόνια δεν αποδίδει απέναντι στο κοινό. Και αυτό υπό ποία έννοια; Έχει ολοκληρωμένο σύστημα μηχανογράφησης; Έχει τα εργαλεία που χρειάζεται προκειμένου να ενημερώσει και να εξυπηρετήσει τον πολίτη;
Μιλάτε μέσα για μια ιερή λέξη, τη λέξη «στοχοθεσία», «στοχοθέτηση». Είναι και πρέπει να γίνεται πάντα σε χρόνο ενεστώτα κυρίως, βραχυπρόθεσμα και σε δεύτερο βαθμό μακροπρόθεσμα. Είναι το όνειρο κάθε ανθρώπου να χρησιμοποιεί τη στοχοθεσία, διότι θα αλλάξει τη ζωή του με επιθυμίες που πρέπει, βεβαίως, να βάλει και στόχους υλοποιήσιμους, στην αρχή βραχυπρόθεσμους και μετά μακροπρόθεσμους.
Τώρα, τι κάνετε εσείς εδώ; Βάζετε μπόνους, δίνετε εχέγγυα και κίνητρα σε μία μερίδα δημοσίων υπαλλήλων, σε συγκεκριμένα Υπουργεία, για να πιάσουν στόχους και μένουν οι άλλοι απέξω. Αυτό, όμως, θα δημιουργήσει δημόσιους υπαλλήλους δύο ταχυτήτων, να μην πω και παραπάνω. Αυτό είναι ό,τι χειρότερο, διότι έτσι κάποιοι υπάλληλοι θα θεωρηθούν παραγκωνισμένοι-αδικημένοι και κάποιοι δημόσιοι υπάλληλοι θα είναι προνομιούχοι.
Ο απώτερος σκοπός, λοιπόν, αν θέλουμε πραγματικά να φέρουμε διαρθρωτικές αλλαγές στη δημόσια διοίκηση, είναι να δώσουμε τις κατάλληλες εργασιακές συνθήκες πρώτα στον δημόσιο υπάλληλο από πλευράς μηχανολογικού, τεχνολογικού εξοπλισμού και μισθολογίου. Δεν μπορείς να έχεις σήμερα έναν δημόσιο υπάλληλο των 800 ευρώ και να απαιτείς να πρέπει να χειρίζεται και να διεκπεραιώνει υποθέσεις που ναι, θέλουν γνώσεις, χωρίς, όμως, να μπορεί αυτός να έχει λύσει τουλάχιστον για τα προς το ζην κάποια ζητήματα.
Το να λέμε ότι είμαστε χώρα των δημοσίων υπαλλήλων είναι και ένας μύθος, διότι σήμερα ο δημόσιος υπάλληλος είναι αιμοδότης για την αγορά, έχει έναν σταθερό μισθό, για να μπορούν πραγματικά να κινηθούν τα γρανάζια -αν θέλετε- της κατανάλωσης.
Αν δούμε τα στατιστικά, οι χώρες που έχουν τους περισσότερους δημοσίους υπαλλήλους είναι οι χώρες του Βορρά, δηλαδή είναι οι Σκανδιναβοί. Πρώτοι έρχονται οι Νορβηγοί, ακολουθούν οι Δανοί, οι Σουηδοί, οι Φινλανδοί, οι οποίοι παρέχουν ύψιστες υπηρεσίες δημοσίου χαρακτήρα με ποιοτικά χαρακτηριστικά. Τουναντίον, οι χώρες που έχουν μικρό αριθμό δημοσίων υπαλλήλων είναι αυτές της Ασίας, όπου εκεί βλέπουμε ότι δεν έχουμε ορθή, ποιοτική παροχή υπηρεσιών στους πολίτες.
Άρα, λοιπόν, πρέπει να το δούμε, αφού είμαστε μία χώρα των εξακοσίων χιλιάδων δημοσίων υπαλλήλων, πρέπει να τους αξιοποιήσουμε ορθά. Όλα με ανθρώπους γίνονται, όλα ανθρωποκεντρικό χαρακτήρα έχουν. Δεν μπορούμε σήμερα να μην έχουμε στελεχωμένες υπηρεσίες στη νησιωτική Ελλάδα, μια ευαίσθητη περιοχή και λόγω των γνωστών θεμάτων με τους Τούρκους, ή σε άλλες παραμεθόριες περιοχές. Θα βάλετε και τα κριτήρια εντοπιότητας, μοριοδότησης και φυσικά και τον νόμο της κινητικότητας, αλλά και την υποχρεωτική παρουσία δημοσίου υπάλληλου σε ευαίσθητες περιοχές αρκετά χρόνια, για να μην μετακινείται με διάφορα τηλεφωνήματα. Μόνο έτσι επενδύεις σε αυτό που λέγεται «δημόσια διοίκηση», χρηστή διοίκηση γενικά από πλευράς του κράτους.
Και σε ό,τι αφορά τον Σύμβουλο Αξιοποίησης Ανθρώπινου Δυναμικού –ολοκληρώνω- πρέπει να είναι εξωτερικός για να είναι αμερόληπτος, να είναι πιο αντικειμενικός και να είναι ένας ουσιαστικός μέντορας σε αυτό που λέγεται «δημόσια διοίκηση». Ο Πλάτων έλεγε ένα πολύ σοφό γνωμικό, «του λόγου το μέτρον εστίν ουχ ο λέγων, αλλ’ ο ακούων». Άρα, λοιπόν, ποιος είναι ο ακούων; Είναι ο ελληνικός λαός, είναι ο φορολογούμενος μεροκαματιάρης πολίτης.
Και εκεί πρέπει να εστιάσετε, κύριε Βορίδη, τις αλλαγές, σε αυτό που λέγεται «διοικητική ανασυγκρότηση και μεταρρύθμιση» και όχι στους στόχους και σε κάποιους προϊσταμένους και υφισταμένους, με απώτερο σκοπό μόνο μέσα από κάποια ταμεία εσόδων ή άλλα να τρέχουν και ο πολίτης να μένει απροστάτευτος και ταλαιπωρημένος.
