Η μελέτη με θέμα «Δημογραφικό πρόβλημα στην Ελλάδα: Προκλήσεις και προτάσεις πολιτικής», που χρηματοδοτήθηκε από την Eurobank και υλοποιήθηκε από έγκριτους επιστήμονες του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών – ΙΟΒΕ, παρουσιάστηκε σήμερα στο συνέδριο «Δημογραφικό – Η Μεγάλη Πρόκληση», παρουσία του Πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη.
Η εκπόνηση της μελέτης εντάσσεται στην μεγάλης κλίμακας πρωτοβουλία Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης της Eurobank για το Δημογραφικό, μέσω του Προγράμματος ΜΠΡΟΣΤΑ για την οικογένεια, η οποία ξεκίνησε πριν από περίπου ένα χρόνο και αναπτύσσεται σταδιακά, με στόχο τη μεγιστοποίηση του θετικού αντίκτυπου των δράσεων. Την έναρξη του συνεδρίου κήρυξε, ως κεντρικός ομιλητής, ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, ενώ χαιρετισμούς απηύθυναν, η Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, κα Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν (διαδικτυακά) και ο Διευθύνων Σύμβουλος της Eurobank, κ. Φωκίων Καραβίας.
Στις εργασίες του συνεδρίου συμμετείχαν, μεταξύ άλλων, η Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη Δημοκρατία και τη Δημογραφία, κα Ντούμπραβκα Σουίτσα (διαδικτυακά), ο επικεφαλής Οικονομικός Σύμβουλος Γενικής Γραμματείας Πρωθυπουργού, κ. Αλέξης Πατέλης, η Υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων, κα Νίκη Κεραμέως, ο Υπουργός Μετανάστευσης και Ασύλου, κ. Νότης Μηταράκης, Υφυπουργοί της Κυβέρνησης, υψηλόβαθμα στελέχη της τοπικής αυτοδιοίκησης και της αντιπολίτευσης, ακαδημαϊκοί, τεχνοκράτες και επιχειρηματίες. Τη μελέτη, που εξετάζει στο σύνολό του το δημογραφικό ζήτημα και εστιάζει στις δυνητικές κινήσεις για την αντιμετώπισή του αναλύοντας το κόστος καθεμιάς και τον εκτιμώμενο αντίκτυπό της, παρουσίασε ο Γενικός Διευθυντής του ΙΟΒΕ, κ. Νίκος Βέττας.
Ο Διευθύνων Σύμβουλος της Eurobank, κ. Φωκίων Καραβίας, δήλωσε: «Η επιστημονική ανάλυση αποτελεί προϋπόθεση για τη χάραξη αποτελεσματικών πολιτικών. Με αυτό το σκεπτικό, κεντρικό συστατικό της πρωτοβουλίας ευρείας κλίμακας που υλοποιεί η Eurobank για το δημογραφικό ζήτημα είναι η εκπόνηση της επιστημονικής μελέτης που παρουσιάστηκε σήμερα, για την οποία συνεργαστήκαμε με ένα κορυφαίο think tank στη χώρα μας, το ΙΟΒΕ. Είναι δέσμευσή μας πως θα συνεχίσουμε και θα διευρύνουμε την Πρωτοβουλία για το Δημογραφικό, συμβάλλοντας, στο μέτρο των δυνάμεών μας, στη συστράτευση της κοινωνίας για την ανάσχεση ενός προβλήματος που θεωρούμε ως τη σημαντικότερη κοινωνική και οικονομική πρόκληση που έχει μπροστά της η χώρα μας στον μακροπρόθεσμο ορίζοντα.».
Η μελέτη αποτυπώνει τις δημογραφικές τάσεις και προοπτικές στην Ελλάδα, παρουσιάζει αναλυτικά τις διάφορες επιπτώσεις και τις προκλήσεις της γήρανσης σε βασικούς τομείς της ελληνικής οικονομίας, και διατυπώνει προτάσεις πολιτικής με στόχο την προσαρμογή στη νέα πραγματικότητα, την αντιμετώπιση των προκλήσεων που αναδύονται και, εν τέλει, την αντιμετώπιση του προβλήματος. Φιλοδοξεί με αυτόν τον τρόπο να συνεισφέρει ενεργά στη δημόσια συζήτηση για την ανάδειξη του επείγοντος χαρακτήρα και της σοβαρότητας του δημογραφικού προβλήματος για τη χώρα μας.
Το πλήρες κείμενο και τα στοιχεία της μελέτης του ΙΟΒΕ θα αναρτηθούν στην ιστοσελίδα του ΙΟΒΕ και της Eurobank με στόχο τον εμπλουτισμό του δημοσίου διαλόγου σχετικά με τις απαιτούμενες θεσμικές παρεμβάσεις και προτάσεις για μέτρα πολιτικής, που μπορούν να αμβλύνουν την επίπτωση του προβλήματος και την αρνητική δυναμική του.
Το πλέγμα δράσεων Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης της Πρωτοβουλίας για το Δημογραφικό της Eurobank αναπτύσσεται σε πέντε (5) πυλώνες, για τη στήριξη της οικογένειας και την αναστροφή της υπογεννητικότητας, σε συνεργασία με αναγνωρισμένους φορείς, όπως η ΜΚΟ Αποστολή της Ιεράς Αρχιεπισκοπής Αθηνών, το Σωματείο Be-Live και η Ένωση Μαζί για το παιδί. Ιδιαίτερη έμφαση δίνεται στις ακριτικές περιοχές της Ελλάδας, τον Έβρο και το Αιγαίο – από τα νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου μέχρι τα Δωδεκάνησα και το Καστελόριζο.
Ομιλία κ. Φωκίωνα Καραβία
Διευθύνοντος Συμβούλου
Eurobank
Κύριε Πρωθυπουργέ
Κυρία Πρόεδρε της Ευρωπαϊκής Επιτροπής
και κύριε Αντιπρόεδρε της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη Δημοκρατία και τη Δημογραφία
Κυρίες και κύριοι Υπουργοί
Κύριοι Βουλευτές
Κύριε Περιφερειάρχη
Κυρίες και κύριοι Σύνεδροι
Πριν από ένα χρόνο περίπου, και στο πλαίσιο των εορτασμών για τα 200 χρόνια από την έναρξη του απελευθερωτικού Αγώνα, η Eurobank αποφάσισε να αναλάβει μια μεγάλης κλίμακας πρωτοβουλία στο πλαίσιο της κοινωνικής μας ευθύνης. Και επιλέξαμε ως αντικείμενο μιας τέτοιας πρωτοβουλίας το δημογραφικό ζήτημα. Η επιλογή, όπως είχαμε δηλώσει, έγινε για δύο κύριους λόγους.
Πρώτον, επειδή το δημογραφικό βρίσκεται στο επίκεντρο όλων των οικονομικών, κοινωνικών αλλά και εθνικών προκλήσεων που αντιμετωπίζει μακροπρόθεσμα η Ελλάδα. Και, δεύτερον, επειδή πιστεύουμε ότι μεγάλοι και ισχυροί οργανισμοί, με ευρύ κοινωνικό αποτύπωμα, οφείλουν να κοιτάζουν πέρα από τη συγκυρία και πέρα από την άμεση δραστηριότητά τους. Οφείλουμε δηλαδή να λειτουργούμε με αίσθημα ευθύνης και να συμβάλλουμε στην ανάδειξη και, στο μέτρο του δυνατού, στην αντιμετώπιση των βαθύτερων και πιο σύνθετων προβλημάτων για τη χώρα και την κοινωνία.
Από την πρώτη στιγμή δεσμευτήκαμε ότι αυτή δεν θα ήταν μια μεμονωμένη δράση. Η διάρκεια είναι το βασικό χαρακτηριστικό των δημογραφικών προκλήσεων και το ίδιο ισχύει και για την δική μας πρωτοβουλία. Την σχεδιάσαμε εξαρχής ώστε να αναπτυχθεί σε βάθος χρόνου και να μπορεί να συνδυαστεί και με άλλες ενέργειες, δράσεις και πρωτοβουλίες – δημόσιες και ιδιωτικές, ώστε να πετύχουμε το μέγιστο εύρος και το μέγιστο αποτέλεσμα.
Υπάρχει άραγε έλλειμμα ευαισθησίας για το δημογραφικό? Το αντίθετο. Η παρουσία του ίδιου του Πρωθυπουργού [κ. Κυριάκου Μητσοτάκη] σήμερα σε αυτό το συνέδριο και ο χαιρετισμός της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής [της κας Ούρσουλα φον ντερ Λάγιεν] καταδεικνύουν πέρα από κάθε αμφιβολία ότι υπάρχει πλήρης αντίληψη της σημασίας των δημογραφικών προκλήσεων για την προοπτική της Ευρώπης και, μέσα στην Ευρώπη, της Ελλάδας.
Η βάση για την αντιμετώπιση δύσκολων και σύνθετων κοινωνικών ζητημάτων είναι η κατανόησή τους. Η επιστημονική ανάλυση αποτελεί προϋπόθεση για την χάραξη αποτελεσματικών πολιτικών – τόσο σήμερα όσο και στο μέλλον. Με αυτό το σκεπτικό κρίναμε ότι κεντρικό συστατικό στοιχείο μιας ουσιαστικής πρωτοβουλίας για το δημογραφικό ζήτημα αποτελεί η εκπόνηση μιας επιστημονικής μελέτης, η οποία να το εξετάζει στο σύνολό του αλλά να εστιάζει στις δυνητικές κινήσεις για την αντιμετώπισή του, το κόστος καθεμιάς και τον εκτιμώμενο αντίκτυπό της.
Για το σκοπό αυτό επιλέξαμε να συνεργαστούμε και να χρηματοδοτήσουμε για την εκπόνηση μιας τέτοιας μελέτης ένα από τα κορυφαία think tank στη χώρα μας, το ΙΟΒΕ. Ο επιστημονικός διευθυντής του, ο κ. Νίκος Βέττας, θα παρουσιάσει σε λίγο τα βασικά συμπεράσματα, ενώ το πλήρες κείμενο και τα στοιχεία της μελέτης του ΙΟΒΕ θα είναι ελεύθερα διαθέσιμα σε όλους. Πιστεύουμε πως το αποτέλεσμα της έρευνάς τους, θα αποτελέσει ένα σημείο αναφοράς. Παράλληλα, πολλές από τις προτάσεις που περιλαμβάνονται πιστεύω ότι αξίζει να τύχουν μελέτης από το κράτος και τις αρμόδιες υπηρεσίες του, γιατί μπορούν να έχουν άμεση πρακτική εφαρμογή.
Η μελέτη του ΙΟΒΕ, που χρηματοδότησε η Eurobank, δεν είναι το τέλος της διαδρομής, αλλά μια αφετηρία για την ανάδειξη μιας μείζονος μακροπρόθεσμης πρόκλησης. Ιδιαίτερα ευχαριστώ τον κ. Νίκο Χατζηνικολάου που μας δίνει, με το σημερινό συνέδριο που διοργανώνει, το ιδανικό πλαίσιο και βήμα για την παρουσίαση αυτής της μελέτης. Οι θεματικές συζητήσεις που θα ακολουθήσουν και οι συμμετέχοντες δεν αφήνουν καμμία αμφιβολία ότι θα καλυφθούν όλες οι πτυχές ενός ιδιαίτερα πολύπλοκου ζητήματος με πληρότητα, επάρκεια και ουσιαστική εμβάθυνση. Ελπίζω από την πλευρά μας να συμβάλαμε στην αναγκαία δημόσια συζήτηση.
Κλείνοντας, θα ήθελα να σημειώσω ότι η υποστήριξη της μελέτης του ΙΟΒΕ αποτελεί μία μόνο από τις πολλές δράσεις που περιλαμβάνει η Πρωτοβουλία για το Δημογραφικό της Eurobank. Ήδη από το 2021 δεσμευτήκαμε και αναπτύσσουμε σειρά σχετικών δραστηριοτήτων με έμφαση ορισμένες ακριτικές περιοχές της Ελλάδας, τον Έβρο και το Αιγαίο – από τα νησιά του Βορειοανατολικού Αιγαίου μέχρι τα Δωδεκάνησα και το Καστελλόριζο. Διαλέξαμε να ξεκινήσουμε από αυτές τις περιοχές για λόγους που δυστυχώς καθημερινά γίνονται όλο και πιο προφανείς.
Ενδεικτικά μόνο αναφέρω ότι σε συνεργασία με την οργάνωση Be-Live έχουν γίνει πέντε ενημερωτικές αποστολές σε Αλεξανδρούπολη, Ορεστιάδα, Σάμο, Φούρνους και Καστελλόριζο για το ζήτημα της υπογονιμότητας. Ως αποτέλεσμα των αποστολών αυτών είναι σε εξέλιξη δύο κυήσεις και επιπλέον τέσσερις διαδικασίες εξωσωματικής γονιμοποίησης, για τις οποίες η Eurobank, μέσω της δωρεάς της προ την Be-Live, καλύπτει όλο το φάσμα των δαπανών από την αρχή της κύησης μέχρι τον τοκετό.
Το 2021, με τη στήριξη της Eurobank η Αποστολή, η φιλανθρωπική οργάνωση της Αρχιεπισκοπής Αθηνών έχει ήδη αποστείλει ένα σημαντικό αριθμό βρεφικών πακέτων σε οικογένειες στον Έβρο και σε πολύ μικρά νησιά του Βορείου Αιγαίου και των Δωδεκανήσων, με εισοδηματικά κριτήρια.
Συνεργαζόμαστε και υποστηρίζουμε οικονομικά τη λειτουργία της γραμμής 11525 της Ένωσης Μαζί για το Παιδί. Από την ενεργοποίηση της Πρωτοβουλίας η γραμμή έχει δεχτεί περισσότερες από 2.000 κλήσεις για συμβουλευτική υποστήριξη, ενώ οι εξειδικευμένοι ψυχολόγοι της Ένωσης Μαζί για το Παιδί έχουν πραγματοποιήσει τέσσερα διά ζώσης ψυχοεκπαιδευτικά σεμινάρια στο Διδυμότειχο και την Ορεστιάδα, με μεγάλη συμμετοχή νέων γονιών και εκπαιδευτικών.
Και έχουμε πολλές ακόμη δράσεις που ήδη υλοποιούμε και άλλες που σχεδιάζουμε. Αυτό που κατεξοχήν μας δίνει κίνητρο να συνεχίσουμε την Πρωτοβουλία για το Δημογραφικό είναι αφενός η ευρεία αποδοχή της από την πρώτη στιγμή αλλά και η ένθερμη θετική ανταπόκριση από τις τοπικές κοινωνίες, κάθε φορά και σε όποια περιοχή αναπτύσσεται κάποια από τις δράσεις της. Αυτή λοιπόν είναι και η δέσμευσή μας. Ότι θα συνεχίσουμε και θα διευρύνουμε την Πρωτοβουλία, ώστε να συμβάλουμε στο μέτρο των δυνάμεών μας στην συστράτευση της κοινωνίας για την ανάσχεση ενός προβλήματος που θεωρούμε ως τη σημαντικότερη κοινωνική και οικονομική πρόκληση που έχει μπροστά της η χώρα μας στο μακροπρόθεσμο ορίζοντα.
Διαβάστε την περίληψη της μελέτης.
