Επίσκεψη στην Κύπρο πραγματοποίησε ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών, Περιφερειάρχης Κεντρικής Μακεδονίας, Απόστολος Τζιτζικώστας, έπειτα από πρόσκληση της Ένωσης Δήμων Κύπρου.
Ο κ. Τζιτζικώστας συναντήθηκε με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας Νίκο Αναστασιάδη και με την Πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων της Κύπρου Αννίτα Δημητρίου, ενώ ήταν κεντρικός ομιλητής στην εκδήλωση της Ένωσης Δήμων Κύπρου, στο Πολυδύναμο Δημοτικό Κέντρο Λευκωσίας.
Αντικείμενο των συζητήσεων του κ. Τζιτζικώστα στην Κύπρο ήταν η μεταρρύθμιση στην Τοπική Αυτοδιοίκηση, που συντελείται αυτό το διάστημα και στην Κυπριακή Δημοκρατία, ο ρόλος των Περιφερειών και των Δήμων στη διαμόρφωση και λήψη των αποφάσεων, η ανάγκη ενίσχυσης της Αυτοδιοίκησης και τήρησης της ισοτιμίας μεταξύ των επιπέδων διοίκησης (ΕΕ, Κυβερνήσεις, Αυτοδιοίκηση), αλλά και ζητήματα της τρέχουσας επικαιρότητας, όπως το Ουκρανικό, το Κυπριακό, το μεταναστευτικό και η ενεργειακή κρίση.
Στη διαβούλευση που πραγματοποιήθηκε ανάμεσα στον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών και τους Δημάρχους της Κύπρου, ο Πρόεδρος της Ένωσης Δήμων Κύπρου Ανδρέας Βύρας μεταξύ άλλων επισήμανε ότι η επίσκεψη του κ. Τζιτζικώστα στο νησί είναι ιδιαίτερα σημαντική τόσο για την Κύπρο, όσο και για την Αυτοδιοίκηση της Κύπρου. Ιδιαίτερα σε αυτή την κρίσιμη και ιστορική καμπή της μετάβασης της Κύπρου στο νέο σύστημα τοπικής δημοκρατίας, με τη μεταρρύθμιση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης.
Όπως τόνισε ο κ. Τζιτζικώστας, “κοινός στόχος όλων των Περιφερειαρχών και Δημάρχων της ΕΕ είναι η ενδυνάμωση του ρόλου τους. Ζούμε σε μια πολύ κρίσιμη εποχή, με τον αριθμό των παγκόσμιων προκλήσεων και τον αγώνα για την ειρήνη στην ήπειρο μας να θέτει όλους εμάς, μπροστά σε δύσκολες επιλογές. Και ειδικά ως Περιφερειάρχες και Δήμαρχοι, πέρα από τα σημαντικά ζητήματα της καθημερινότητας, καλούμαστε να ανταποκριθούμε σε νέες κοινωνικές προκλήσεις, χωρίς πάντα να έχουμε τα απαραίτητα μέσα και πόρους”.
Ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών έφερε ως παραδείγματα την πανδημία του κορωνοϊού, τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και την ενεργειακή κρίση, υπογραμμίζοντας ότι οι εξελίξεις “μας αναγκάζουν να επισπεύσουμε την πράσινη μετάβαση στους Δήμους και τις Περιφέρειες, καθώς το 90% των ευρωπαϊκών δράσεων για το περιβάλλον, περνάει μέσα από αυτές. Το μεταναστευτικό είναι επίσης, ένα ακόμα ζήτημα που θα μας απασχολήσει έντονα το επόμενο διάστημα και εκεί πρέπει η Ευρώπη να αναμορφώσει συνολικά το πλαίσιο ώστε η αντιμετώπιση να είναι κοινή κι από τα 27 κράτη μέλη και να δείξει την αλληλεγγύη της.
Ο πόλεμος στην Ουκρανία, δείχνει ότι τίποτα δεν πρέπει να θεωρείται δεδομένο και ότι η ασφάλεια και η σταθερότητα, με βάση το κράτος δικαίου και το σεβασμό του διεθνούς δικαίου, είναι τα κύρια σημεία αναφοράς στα οποία στοχεύουμε για τη διατήρηση της ειρήνης. Όπως όλα τα υπόλοιπα Κράτη – Μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έτσι και η Κύπρος, υφίσταται άμεσα όλες αυτές τις μεγάλες προκλήσεις, στις οποίες κρίσιμο ρόλο έχει η Αυτοδιοίκηση”.
Αναφερόμενος στα συμπεράσματα από τη Διάσκεψη για το Μέλλον της Ευρώπης, ο κ. Τζιτζικώστας εξέφρασε την ικανοποίησή του για την υιοθέτηση των προτάσεων των Περιφερειών και των Δήμων της Ευρώπης και τόνισε: “Χαίρομαι ιδιαίτερα για το γεγονός ότι η Τελική Έκθεση της Διάσκεψης περιλαμβάνει τη Μεταρρύθμιση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών που εκπροσωπεί τους 1,2 εκατομμύρια αιρετούς της Αυτοδιοίκησης από τις 240 Περιφέρειες και τους 90.000 Δήμους της Ευρώπης και της δίνει έναν ενισχυμένο ρόλο στη θεσμική αρχιτεκτονική σε θέματα που έχουν εδαφικό αντίκτυπο. Στο επόμενο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον Ιούνιο, οι αρχηγοί κρατών θα συζητήσουν την εφαρμογή των αποτελεσμάτων της Διάσκεψης ”.
Για τον πόλεμο στην Ουκρανία, ο κ. Τζιτζικώστας επέστησε την προσοχή όλων στο νέο κύμα προσφύγων από την Ουκρανία και στο μεταναστευτικό ζήτημα που εκ νέου ανακύπτει για όλη την Ευρώπη: “Το κύμα αυτό δεν δημιούργησε μόνο ένα κίνημα αλληλεγγύης, που δεν υπήρχε στην προηγούμενη μεταναστευτική κρίση το 2015, όταν οι χώρες του Νότου, αφέθηκαν μόνες να την αντιμετωπίσουν. Το νέο κύμα προσφύγων για πρώτη φορά έδειξε ότι η Ευρώπη έμαθε πλέον από τα λάθη του παρελθόντος, ότι κατάλαβε πλέον ότι το ζήτημα είναι ευρωπαϊκό και όχι μόνο κάποιων χωρών και πρέπει όλοι να μοιραστούμε την ευθύνη.
Οι Δήμοι και οι Περιφέρειες στα σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεν μπορούν να είναι οι μόνες υπεύθυνες για την υποδοχή προσφύγων και μεταναστών. Το λέμε εδώ και πάρα πολλά χρόνια. Ωστόσο, παρά τις πολλές προσπάθειες μεταρρύθμισης του ‘Δουβλίνου’ για τη διαμόρφωση μιας πραγματικά κοινής ευρωπαϊκής μεταναστευτικής πολιτικής, τα πράγματα μέχρι σήμερα δεν είχαν αλλάξει. Πιστεύω όμως πλέον, ότι η ουκρανική κρίση θα θέσει σε κίνηση την πολιτική βούληση για την επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις προκειμένου να αναδυθεί μια ευρωπαϊκή προσέγγιση στη μετανάστευση, καθώς τα εξωτερικά μας σύνορα, είναι σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης”.
Στην αναφορά του στο Κυπριακό ο κ. Τζιτζικώστας υπογράμμισε: “Είναι ευθύνη όλων μας να εξασφαλίσουμε την ειρήνη στην ήπειρό μας και στους πολίτες. Η ειρήνη και η σταθερότητα στην Ευρώπη πρέπει να βασίζονται στον σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου. Η επίλυση των εδαφικών διαφορών δεν μπορεί να βασίζεται σε στρατιωτικές ενέργειες, όπως αποφασίστηκε στη Διάσκεψη του Ελσίνκι το 1975. Αυτός είναι ο μόνος τρόπος. Και βέβαια, ο σεβασμός του Διεθνούς Δικαίου πρέπει να διασφαλιστεί και στην Κύπρο. Γι’ αυτό και το ξεκαθαρίζω: Η διεθνής κοινότητα δεν θα δεχτεί ποτέ τη μονομερή ερμηνεία από την Τουρκία, απόφασης του ΟΗΕ για τα Βαρώσια. Και το ζήτημα αυτό, όπως και τις απόλυτα λογικές ανησυχίες σας, τα έχω ήδη συζητήσει με τον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ”.
Ο κ. Τζιτζικώστας συνεχάρη τους Κύπριους αυτοδιοικητικούς “για τη συλλογική προσπάθεια και την αφοσίωση σας να κάνετε την αυτοδιοίκηση στη Κύπρο, ακόμα πιο αποτελεσματική και αποδοτική, ώστε να έρθετε ακόμα πιο κοντά στους πολίτες, αλλά και ακόμα περισσότεροι πολίτες να εμπλακούν στην καθημερινή ζωή μέσα από τον διάλογο και τη διαβούλευση. Η συμμετοχή των πολιτών είναι απαραίτητη για την επιτυχία της αποκέντρωσης”.
Στη συνάντησή του με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη, ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών συζήτησε τα διεθνή ζητήματα και τις επιπτώσεις τους, με πιο χαρακτηριστικά τον πόλεμο στην Ουκρανία, τις εξελίξεις στο Κυπριακό, την ενεργειακή κρίση, την τουρκική προκλητικότητα στη Νοτιοανατολική Μεσόγειο και την αυτοδιοικητική μεταρρύθμιση στην Κύπρο.
Ο κ. Τζιτζικώστας δήλωσε στον κ. Αναστασιάδη ότι “ως Έλληνας Περιφερειάρχης αλλά και ως Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών, σας διαβεβαιώνω ότι θα βρίσκομαι πάντα δίπλα στον δίκαιο αγώνα της Κύπρου, για ανεύρεση μιας δίκαιης και βιώσιμης λύσης.
Σας διαβεβαιώνω ότι αυτή τη μάχη θα συνεχίσουμε να τη δίνουμε μαζί μέχρι τη δικαίωση. Πρόσφατα έθεσα εκ νέου το ζήτημα του Κυπριακού στην ΕΕ, διότι η ενωμένη Ευρώπη πρέπει να πρωτοστατήσει στην επίλυση του ζητήματος και να ζητήσει τον πλήρη σεβασμό του Διεθνούς Δικαίου. Άλλωστε, δεν πρέπει να ξεχνάμε και τώρα, με αφορμή τον πόλεμο στην Ουκρανία πρέπει να το επαναλαμβάνουμε διαρκώς, ότι είναι απαράδεκτο εδώ και 48 χρόνια ευρωπαϊκό έδαφος να βρίσκεται υπό παράνομη κατοχή”.
Οι δυο άνδρες συζήτησαν επίσης για το κύμα ακρίβειας που πλήττει σχεδόν το σύνολο των χωρών της ΕΕ, με επίκεντρο τις τιμές των καυσίμων και του ρεύματος, με τον Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών να επισημαίνει ότι η ευρωπαϊκή αυτοδιοίκηση πιέζει για την εξεύρεση λύσεων με συνολική παρέμβαση της ΕΕ κι όχι μεμονωμένα από τις εθνικές κυβερνήσεις, καθώς οι μεμονωμένες παρεμβάσεις δεν είναι όσο αποτελεσματικές ζητούν οι Ευρωπαίοι πολίτες.
Στη συνάντησή του με την Πρόεδρο της Κυπριακής Βουλής Αννίτα Δημητρίου, ο κ. Τζιτζικώστας συζήτησε μεταξύ άλλων για το μεταναστευτικό ζήτημα και τον σημαντικό ρόλο των Περιφερειών και των Δήμων στην αντιμετώπιση των επιπτώσεών του όλα αυτά τα χρόνια, ενώ αναφορικά με το Κυπριακό ο κ. Τζιτζικώστας επισήμανε την πλήρη υποστήριξη της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών στην Κυπριακή Δημοκρατία και στον αγώνα της να εφαρμοστεί στο νησί μια λύση για το Κυπριακό, η οποία θα βασίζεται στον σεβασμό των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και του Διεθνούς Δικαίου, δίχως μονομερείς προκλητικές ενέργειες, που δυναμιτίζουν κάθε απόπειρα συνεννόησης και συνεπώς λύσης ενός προβλήματος που ντροπιάζει όλη την Ευρώπη. Επίσης, συζητήθηκαν τα συμπεράσματα της Διάσκεψης για το Μέλλον της Ευρώπης και η αυτοδιοικητική μεταρρύθμιση στην Κύπρο, που ήδη έχει ψηφιστεί και θα εφαρμοστεί από το 2024, που ενδυναμώνει ουσιαστικά το ρόλο των Δήμων στην Κύπρο και ενισχύει την αποκέντρωση.
Στη διάρκεια της παραμονής του στην Κύπρο, ο κ. Τζιτζικώστας επισκέφθηκε και το Κέντρο Αριστείας CYENS, στη Λευκωσία. Πρόκειται για το πρώτο ερευνητικό κέντρο στην Κύπρο με εξειδίκευση στα διαδραστικά μέσα, τα έξυπνα συστήματα και τις αναδυόμενες τεχνολογίες. “Στόχος μας είναι να επιτύχουμε την ψηφιακή μετάβαση σε όλη την Ευρώπη και να προωθήσουμε την καινοτομία, την έρευνα και την τεχνολογία, αξιοποιώντας το υψηλά καταρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό.
Το Κέντρο Αριστείας ήρθε για να ενισχύσει την έρευνα και την καινοτομία στον τομέα των τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών, στα διαδραστικά μέσα και στις ‘έξυπνες πόλεις’. Πρόκειται για ένα έργο που υλοποιήθηκε με ευρωπαϊκούς πόρους και αποδεικνύει την αξία τους για όλους τους πολίτες, καθώς αναβαθμίζει σημαντικά την ποιότητα της ζωής όλων. Πάγια επιδίωξη άλλωστε των Περιφερειαρχών και Δημάρχων της Ευρώπης είναι να μετατρέπουν τους ευρωπαϊκούς πόρους σε μετρήσιμο έργο για όλους τους πολίτες, χωρίς εξαιρέσεις”, σημείωσε ο κ. Τζιτζικώστας.
Σε όλη τη διάρκεια της επίσκεψής του στην Κύπρο ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής των Περιφερειών συνοδευόταν από την επικεφαλής της Κυπριακής Αντιπροσωπείας στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή των Περιφερειών Ελένη Λουκαΐδου και τον Πρόεδρο της Ένωσης Δήμων Κύπρου Ανδρέα Βύρα.