Μεταρρυθμίσεις στο νομοθετικό πλαίσιο της Εθνικής Σχολής Δικαστικών Λειτουργών και άλλες επείγουσες διατάξεις του Υπουργείου Δικαιοσύνης (OΛΟΜΕΛΕΙΑ)
Κύριοι του Υπουργείου, σημαντικό αυτό που συζητάμε σήμερα, διότι μια σωστά οργανωμένη Σχολή Δικαστών είναι το εκκολαπτήριο για τους αυριανούς εκπροσώπους και όχι αντιπροσώπους -έχει τη σημασία του- της Θέμιδος, της θείας δίκης.
«Δίκη», από το «δείκνυμι», σχεδιάζω, οργανώνω. Όμως, αυτό που σας είπε και ο Πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης, ο Κυριάκος Βελόπουλος, «το δίκαιον ουκ άλλο τι ή του κρείττονος ξυμφέρον». «Το δίκαιο δεν είναι τίποτα άλλο», έλεγε ο Πλάτωνας, «παρά το δίκαιο του ισχυρού».
Γιατί το λέει η κοινή γνώμη, κύριε Υπουργέ, αυτό σήμερα; Διότι ο δικαστικός εκπρόσωπος δεν αφουγκράζεται, δεν έχει την ώσμωση, δεν έχει τον κώδικα και την επικοινωνία με το περί κοινού δικαίου αίσθημα. Διότι χάνει την επαφή με το περιβάλλον και την κοινωνία, η οποία αλλάζει, μεταλλάσσεται ανάλογα με τις συνθήκες.
Είναι καλό η εξειδίκευση των δικαστικών λειτουργών. Επιχειρείται σε κάποια κράτη. Όταν ο δικαστής, για παράδειγμα, δικάζει τροχαία ατυχήματα, αν είναι εξειδικευμένος σε αυτόν τον τομέα, αυτό είναι ένα θετικό πρόσημο, περισσότερα βέλη έχει στη φαρέτρα του, προκειμένου να αναπτύξει αυτή την ικανότητά του.
Όμως, ο κ. Τσιάρας, που φεύγει τώρα από την Αίθουσα, θα έπρεπε να κάνει άλλες τομές, αν θέλουμε να έχουμε μια εύρυθμη λειτουργία της Εθνικής Σχολής Δικαστών, η οποία ιδρύθηκε το 1994.
Από το πρώτο χρόνο -διαβάζω την ιστορία της Εθνικής Σχολής Δικαστών- με έδρα τη συμπρωτεύουσα, τη Θεσσαλονίκη, έβαλε ημερίδες και σεμινάρια για τους σπουδαστές, για να επιμορφωθούν. Αυτό είναι πάρα πολύ καλό.
Όμως, στο πλαίσιο για το οποίο συζητούμε σήμερα, δεν είναι μόνο σπουδαστής, κύριοι, ο αυριανός εκπρόσωπος της Θέμιδος. Είναι και το τι καθηγητές θέλουμε στη Σχολή Δικαστών στη Θεσσαλονίκη. Έχουν πειθώ; Έχουν μεταδοτικότητα; Έχουν επαφή με την κοινωνία; Αφήστε το «επίσταμαι» και τις νομικές επιστήμες.
Είναι αδιανόητο -το φέραμε ως Ελληνική Λύση και κανένα κόμμα δεν πήρε θέση ευθαρσώς προς τον ελληνικό λαό που πρέπει να τον δούμε στα μάτια- ότι τον Φεβρουάριο του 2020 στη Σχολή Δικαστών στη Θεσσαλονίκη υπήρχε ένα κείμενο επιμόρφωσης από τους καθηγητές δικαστές προς τους νέους εκκολαπτόμενους εκπροσώπους της Θέμιδας, τους νέους δικαστές που έλεγε: «Τώρα που θα βγείτε έξω, να στηρίξετε τις τράπεζες, να βάλετε ενδεχόμενο δόλο στα υποκείμενα, δηλαδή στους δανειολήπτες, για να μην μετακυλιστεί η φορολογία των πολιτών ενάντια στα πιστωτικά ιδρύματα»!
Αντιλαμβάνεστε για τι εντολές μιλούμε; Έχει αυτό κοινωνικό αντίκτυπο, έχει κοινωνικό έρεισμα στα κοινωνικά στρώματα; Είναι ο καθηγητής δικαστής εκπρόσωπος του λαού στη συγκεκριμένη περίπτωση; Όχι! Είναι αντιπρόσωπος συγκεκριμένων ολιγαρχικών πιστοληπτικών ιδρυμάτων. Χάνει ο κόσμος την εμπιστοσύνη του; Τι λέει ο κόσμος, όταν δικάζεται με μία τράπεζα; Σιγά να μην βγάλει απόφαση αθωωτική για τον δανειολήπτη! Υπέρ της τράπεζας θα λειτουργήσει!
Και όλα αυτά έγιναν ενόψει του νόμου Κατσέλη για τα υπερχρεωμένα στη Σχολή Δικαστών. Το παραδέχθηκε ο Υπουργός Δικαιοσύνης. Δεν μπορούμε, λέει, να παρέμβουμε στη δικαστική εξουσία. Ένας δεν είχε την πολιτική αύρα, την πολιτική χροιά -τουλάχιστον η πολιτική με «η» και «οι»- να καταδικάσει αυτό το γεγονός.
Τι προβλέπεται για έναν δικαστή; Δεν προβλέπεται, κύριοι, μόνο να έχει μέσα του το «επίσταμαι» της νομικής. Προβλέπεται να είναι και άνθρωπος. Άρα ο στόχος της Εθνικής Σχολής Δικαστών, που οφείλει στην κοινωνία, είναι η παρουσία της Εθνικής Σχολής να έχει ένα διφυές έργο, που σημαίνει ότι βγάζω τον δικαστή άνθρωπο και τον δικαστή νομικό, ο οποίος πρέπει να έχει έναν ορίζοντα στη δικονομική του σκέψη, να είναι όμως μια προσωπικότητα που θα μπορεί να κρίνει αμερόληπτος, χωρίς να απειλείται από κανέναν και να βγάλει ορθά μια δικαστική απόφαση.
Ο δικαστής αυτός θα παρακολουθεί σεμινάρια για να εξοικειωθεί με την εγκληματικότητα, με διάφορες κοινωνικές εκφάνσεις, για το πώς λειτουργεί το χρηματοπιστωτικό σύστημα, για να έχει γνώσεις. Υπάρχει όμως και κάτι άλλο μέσα στην έννοια του δικαστή, που δεν πρέπει να διαλάθει της προσοχής μας, ότι ο δικαστής πρέπει να παρακολουθεί και ημερίδες τέχνης, πολιτισμού και γραμμάτων. Γιατί το λέει αυτό; Γιατί ο δικαστής που θα φύγει από τη Σχολή Δικαστών πρέπει να είναι, κύριοι, και διανοούμενος. Ουαί και αλίμονο αν είναι μόνο ένας γραφειοκράτης, ο οποίος θα βγάζει στείρες δικαστικές αποφάσεις του ρήματος «δείκνυμι», χωρίς να πλατειάζει τις κοινωνικές του ευαισθησίες και να μην είναι διανοούμενος. Τότε δεν έχουμε δικαστές – ανθρώπους. Τότε έχουμε δικαστές – εξομοιωτές, κλωνοποιημένους, οι οποίοι είναι απλά ρομπότ. Τίποτα άλλο. Αυτό πρέπει να αποκαταστήσουμε σήμερα για γρήγορη δικαιοσύνη.
Δεν μπορεί να λένε σήμερα καθηγητές νομικής επιστήμης -ο κ. Δημήτραινας αν θυμάμαι καλά από το Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο- να λένε ότι ακόμα και οι προφορικές εκφάνσεις και εκφράσεις από πολιτικούς είναι μία χειραγώγηση της δικαστικής επιστήμης και της δικαστικής λειτουργίας του όλου ζητήματος, διότι και αυτό θεωρείται παρέμβαση. Δεν μπορεί να παρεμβαίνουμε στο δικαστικό έργο. Γι’ αυτό λέμε αμερόληπτη δικαιοσύνη.
Διάβασα προσεκτικά τη συνέντευξη του νυν αντιπροέδρου και δικαστικού χρόνια και στο Ελεγκτικό Συνέδριο του κ. Πικραμμένου. Εγώ θα συμφωνήσω. Δεν μπορεί να τρέχουν άλλες πτυχές της κοινωνίας με χίλια, λέει ο κ. Πικραμμένος, και η Δικαιοσύνη να τρέχει με εκατό. Οι καλύτεροι κριτές, όμως, για τους καθηγητές της Σχολής Δικαστών είναι οι ίδιοι οι σπουδαστές που μπορούν πανεύκολα και ανώνυμα να τους κρίνουν μέσω μιας ηλεκτρονικής πλατφόρμας. Γιατί δεν το επιχειρείτε, για παράδειγμα;
Το τελευταίο νομοθετικό πλαίσιο στη Σχολή Δικαστών που ιδρύθηκε το 1994, ήταν το 2008. Σίγουρα είναι αδήριτη ανάγκη να γίνει ένα νέο νομοθετικό πλαίσιο. Επίσης, όσον αφορά τα χρήματα που πρέπει να παίρνουν οι σπουδαστές είτε είναι ειρηνοδίκες είτε είναι δικηγόροι με δύο χρόνια -αυτό δεν λέει;- ή να είναι και διοικητικοί υπάλληλοι με πτυχίο Νομικής, είναι αναγκαίο, για να έχουν λύσει τα προς το ζην τουλάχιστον -δεν μιλάμε για το ευ ζην-, στέγαση, τροφή και μισθό, για να μπορούν απρόσκοπτα να παρακολουθούν.
Όσον αφορά όριο που βάζετε με το τεσσαρακοστό πέμπτο σε τεσσαρακοστό έτος της ηλικίας, κύριε Υπουργέ, δεν βλέπω η ηλικία να καθορίζει την ευαισθησία, τη γνώση, το ποιόν και την ικανότητα ενός δικαστή. Πώς το θέτετε ηλικιακά; Τι είναι; Αστυνομική σχολή για να έχει δυνάμεις ή πυροσβεστική; Πώς το βάζετε αυτό; Η ξένη γλώσσα καλά. Αλλά εδώ μέχρι και ανθρωπιστικές επιστήμες θα μπορούσαν να εισαχθούν. Μπορεί να μην είναι πανεπιστημιακή σχολή, μπορεί να είναι μια εξειδικευμένη σχολή, αλλά έπρεπε να κάνει μαθήματα φιλοσοφίας. Άλλο παιδεία, άλλο εκπαίδευση. Όταν όμως γαλουχήσεις δικαστές με παιδεία, να ξέρετε ότι θα είναι αμερόληπτοι, ότι θα είναι δικαστές πάνω απ’ όλα άνθρωποι με κεφαλαία.
Άρα είναι ανθρωπιστικός ο χαρακτήρας της Εθνικής Σχολής Δικαστών που πρέπει να αναδιοργανωθεί. Πρέπει να είναι κοντά σε αυτούς τους εκκολαπτόμενους εκπροσώπους της Θέμιδας και να λειτουργεί ως θερμοκήπιο. Το θερμοκήπιο όμως ή το εκκολαπτήριο για να λειτουργήσει, χρειάζεται φως. Γι’ αυτό λέμε ότι πρέπει να υπάρχει άπλετο φως στον τρόπο λειτουργίας της σχολής, έξω από κάποιες πολιτικές – κομματικές παρεμβάσεις της εκάστοτε κυβέρνησης. Δεν μπορεί να λένε οι καθηγητές ότι για απλές υποθέσεις του κόσμου χρειάζεται να περάσουν χίλιες πεντακόσιες ογδόντα ημέρες, γιατί είναι στοίβα οι δικογραφίες.
Και κάτι άλλο: Αν δεν εξειδικευθούν και οι διοικητικοί υπάλληλοι και στη συγκεκριμένη σχολή και στα δικαστήρια, μην περιμένετε εύρυθμη λειτουργία των δικαστηρίων. Επειδή είστε και γιατρός μικροβιολόγος, κύριε Τσιάρα, να σας πω ότι ένα μεγάλο πρόβλημα στα νοσοκομεία σήμερα της χώρας, όπου είναι δυσθεώρητο το χρέος πλέον προς τους προμηθευτές, είναι ότι οι γιατροί έβλεπαν καθημερινά ιατρικούς επισκέπτες για να παζαρέψουν αναλώσιμα, αντί να υπηρετούν την επιστήμη της Ιατρικής, και δεν υπήρχε εξειδίκευση, αυτό που λένε οι Άγγλοι administration, ώστε να μπορέσουν οι διοικητικοί να οργανώσουν σωστά τις κλινικές και τα νοσοκομεία. Γι’ αυτό φτάσαμε εκεί. Είναι και θέμα διοικητικής εξειδίκευσης.
Θα μπορούσαμε πολλά να πούμε σήμερα για το εκκολαπτήριο των εκπροσώπων της Θέμιδος, για τη Σχολή Δικαστών. Να αναλογιστείτε, όμως, την έκθεση GRECO, ότι η Ελλάδα είναι η δεύτερη χώρα σε διαφθορά στην Ευρώπη μετά τη Βουλγαρία. Να θυμηθείτε τις είκοσι πέντε συστάσεις που έχει η Ελλάδα έναντι των τριάντα τριών συστάσεων για καταπάτηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων, για καταπάτηση επίσης του απλού Έλληνα πολίτη στην κατανομή σύνταξης. Να αναλογιστείτε τις ευθύνες σχετικά με τη βαθμολογία της Ελλάδος, που έπρεπε να είναι πολύ υψηλότερη, αν θέλουμε να χαίρουμε ισονομίας και ισοπολιτείας στην Ενωμένη Ευρώπη. Δεν μπορεί η Δανία να έχει 75 μονάδες ή η Σουηδία ή ο μέσος όρος μιας ελλειμματικής δημοκρατίας να είναι 49, τα απολυταρχικά καθεστώτα σύμφωνα με το Ευρωβαρόμετρο και τη Διεθνή Διαφάνεια να έχουν 35 και η Ελλάδα μετά βίας να έχει 45!
Άρα η Ελλάδα τι είναι; Ελλειμματική δημοκρατία υπάρχει -ξεκάθαρα πράγματα-, αλλά αυταρχικό – απολυταρχικό καθεστώς βέβαια δεν είναι. Είναι μια μέση κατάσταση. Αυτό πρέπει να βελτιώσουμε.
Κλείνω με τον Επικτητος. Τα λέει όλα, τα εμπεριέχει όλα αυτό το φιλοσοφημένο ρητό ενός στωικού φιλοσόφου, ο οποίος λέει: «Ωσπερ το ευθύ ευθέος ουκ δείται ουτως ουδέ το δίκαιον δικαίου», δηλαδή «η ευθεία γραμμή δεν έχει ανάγκη από χάρακα, όπως και το δίκαιο δεν έχει ανάγκη από τη δικαιοσύνη».