ΕΡΩΤΗΣΗ
Της: Αναστασίας – Αικατερίνης Αλεξοπούλου, Βουλευτού Β1΄ Βορείου Τομέα Αθηνών
Προς: Την κ. Υπουργό Πολιτισμού και Αθλητισμού
ΘΕΜΑ: «Άμεση η ανάγκη ανάδειξης των αρχαιολογικών χώρων και του Μουσείου της Άνδρου»
Κυρία Υπουργέ,
Στη νήσο της Άνδρου έχουν, κατά καιρούς, εκ νέου επανέλθει στο φως σημαντικοί αρχαιολογικοί χώροι, μεγάλης ιστορικής αξίας για την περιοχή, οι οποίοι αναδεικνύουν την σπουδαιότητα του Κυκλαδικού πολιτισμού. Μεταξύ αυτών, είναι ο αρχαιολογικός χώρος Παλαιόπολης, όπου ευρέθη ο περίφημος Ερμής της Άνδρου και ένα ακέφαλο γυναικείο άγαλμα, ο αρχαιολογικός χώρος Υψηλής («Απροβάτου»), όπου βρίσκεται οχυρωμένη ακρόπολη με ναό Αρχαϊκής εποχής στο κέντρο της, η καλά σωζόμενη πόλη της Γεωμετρικής περιόδου, Ζαγορά, στην οποία, βρίσκονται υπολείμματα πανάρχαιου τείχους, ιδιωτικές οικίες και ένα ιερό, καθώς και ο οικισμός της Νεολιθικής εποχής Στρόφιλας, ο οποίος θεωρείται ως ο μεγαλύτερος οικισμός της νεότερης Νεολιθικής εποχής που εντοπίστηκε στο Αιγαίο. Όλα τα παραπάνω, αναδεικνύουν την Άνδρο ως μία σπουδαία τοποθεσία αρχαιολογικού ενδιαφέροντος.
Στην ίδια ως άνω νήσο, βρίσκεται επίσης το Αρχαιολογικό Μουσείο της Χώρας Άνδρου, το οποίο ξεκίνησε τη λειτουργία του το έτος 1981 και το οποίο περιλαμβάνει ανάμεσα σε άλλα τα εξής εκθέματα: συλλογή ευρημάτων από τον Γεωμετρικό οικισμό Ζαγοράς, συλλογή γλυπτών από την Αρχαϊκή έως και την Ρωμαϊκή εποχή, συλλογή επιγραφών, καθώς και συλλογή γλυπτών της Πρωτο-βυζαντινής και της Βυζαντινής εποχής.
Εδώ και χρόνια, όμως, τόσο τα αρχαία μνημεία, όσο και το Μουσείο της νήσου Άνδρου, παρουσιάζουν μία εικόνα εγκατάλειψης και υποβάθμισης, η οποία μειώνει αισθητά την πολιτισμική αξία του νησιού και, ως επακόλουθο, έχει αρνητικές συνέπειες στην επιλογή του από επισκέπτες, ως τουριστικού προορισμού. Πιο συγκεκριμένα, έχουν κατά καιρούς υπάρξει μαρτυρίες και καταγγελίες, ότι οι αρχαιολογικοί ως άνω χώροι παραμένουν αφύλακτοι και εγκαταλελειμμένοι, με τις εκτάσεις τους έρμαιο στην βορά ζώων, που βόσκουν ανεξέλεγκτα, δίπλα ακριβώς στις αρχαιότητες, έτσι ώστε να βρίθουν πλέον ακαθαρσιών, δημιουργώντας μία μάλλον αποκρουστική αίσθηση στους επισκέπτες.
Το ως άνω είναι εμφανές, για παράδειγμα, στον αρχαιολογικό χώρο της «Υψηλής», όπου μάλιστα, τα σχοινιά, επί καιρό, παραμένουν διαλυμένα από τα ζώα που συχνάζουν στον χώρο για βοσκή, ενώ, φθορές υπέστησαν, επίσης, τα πεζούλια και τα νέα κτίσματα, καταστρέφοντας, έτσι, την αισθητική του τοπίου και θέτοντας «εν κινδύνω» την αρτιμέλεια των μνημείων. Επίσης, λόγω της πυκνής, πλέον, βλάστησης, οι επισκέπτες δεν μπορούν σε πλείστες περιπτώσεις να ξεχωρίσουν τα τείχη από τις σύγχρονες διαδρομές, περπατώντας συχνά πάνω στις αρχαιότητες, οι οποίες κατ’ αυτό τον τρόπο, υφίστανται σημαντικές φθορές. Οπωσδήποτε, δε, οι εν λόγω αρχαιολογικοί χώροι κινδυνεύουν και από την πιθανή εκδήλωση πυρκαγιάς, ακριβώς εξ αιτίας της ως άνω βλάστησης, που με τον καιρό γιγαντώθηκε.
Παρόμοια εικόνα εγκατάλειψης παρουσιάζει και το Μουσείο της Χώρας Άνδρου, όπου μάλιστα, στο πρόσφατο παρελθόν, υπήρξαν καταγγελίες επισκεπτών ότι, οι τουαλέτες του κοινού παρέμεναν κλειστές, λόγω έλλειψης χρημάτων για την απασχόληση συνεργείου καθαριότητας. Είναι γεγονός ότι, τα ως άνω περιγραφέντα, τα οποία υποβαθμίζουν έντονα την αρχαιολογική και πολιτιστική αξία της Άνδρου, θα μπορούσαν να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά διά της δημιουργίας Ειδικού Φορέα Ανάδειξης των Αρχαιοτήτων του νησιού, ο οποίος θα μεριμνούσε για την άμεση επίλυση των όποιων παραπάνω προβλημάτων, ενώ παραλλήλως, θα αναλάμβανε την φροντίδα των εκεί αρχαίων μνημείων και ευρημάτων στο διηνεκές.
Με δεδομένα όλα τα παραπάνω,
Ερωτάται η κ. Υπουργός:
- Ποια είναι η εικόνα, που έχει το Υπουργείο σας, αναφορικά με την κατάσταση στην οποία βρίσκονται, αφ’ ενός, οι αρχαιολογικοί χώροι της νήσου Άνδρου, και αφ’ ετέρου το Αρχαιολογικό Μουσείο της Χώρας Άνδρου;
- Σε ποιες κινήσεις ορθής και επιμελημένης φροντίδας σκοπεύετε να προβείτε, προκειμένου να διορθωθούν, άμεσα, τα όποια προβλήματα και δυσλειτουργίες υφίστανται στη νήσο Άνδρο, με κύριο άξονα την περιποίηση, την καθαριότητα και τον ευτρεπισμό, αφενός, των αρχαιολογικών χώρων της νήσου Άνδρου και αφετέρου, του Αρχαιολογικού Μουσείου της πρωτεύουσάς της, ώστε η Άνδρος να επανακτήσει τον αρχαιολογικό χαρακτήρα που εκ της Ιστορίας της, της αξίζει;
Η ερωτώσα βουλευτής
Αναστασία – Αικατερίνη Αλεξοπούλου