Στην ανάγκη στενότερης συνεργασίας σε διεθνές επίπεδο για την καταπολέμηση του ξεπλύματος χρήματος και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, ιδίως στα πεδία των νέων τεχνολογιών και της αντιμετώπισης του περιβαλλοντικού εγκλήματος, καθώς και στις πολιτικές που έχει εφαρμόσει η Ελλάδα σε αυτό το πλαίσιο αναφέρθηκε ο Υφυπουργός στον Πρωθυπουργό, Αρμόδιος για Θέματα Κρατικής Αρωγής και Αποκατάστασης από Φυσικές Καταστροφές, κ. Χρήστος Τριαντόπουλος, κατά την ομιλία του στην εκδήλωση «FATF – Νέες τεχνολογίες και περιβάλλον: Προκλήσεις και προοπτικές», που πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα, 13 Σεπτεμβρίου 2021, στο πλαίσιο της 85ης Διεθνούς Έκθεσης Θεσσαλονίκης.
Επρόκειτο για μία εκδήλωση με τη σύμπραξη της Financial Action Task Force (FATF), της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας και του Υπουργείου Οικονομικών, με κεντρικούς ομιλητές τον Πρόεδρο της FATF, κ. Markus Pleyer, και τον κ. Χρήστο Τριαντόπουλο, ο οποίος όλη την προηγούμενη περίοδο διετέλεσε επικεφαλής της ελληνικής αντιπροσωπείας της FATF, ενός διεθνούς οργανισμού που ηγείται στον αγώνα κατά του ξεπλύματος μαύρου χρήματος και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας. Την εκδήλωση άνοιξε με χαιρετισμό ο Πρόεδρος της Εθνικής Αρχής Διαφάνειας, κ. Άγγελος Μπίνης, ενώ το συντονισμό της εκδήλωσης είχε ο Αναπληρωτής Καθηγητής του ΑΠΘ, κ. Νίκος Παναγιώτου.
Ακολουθούν σημεία της τοποθέτησης του κ. Χρήστου Τριαντόπουλου:
«Κύριε Πρόεδρε, η παρουσία σας εδώ μας δίνει την ευκαιρία να επαναλάβουμε την ισχυρή πολιτική μας βούληση να δώσουμε προτεραιότητα σε θέματα καταπολέμησης ξεπλύματος χρήματος και χρηματοδότησης της τρομοκρατίας και να ενημερώσουμε τον κόσμο για τα συγκεκριμένα ζητήματα. Από την αρχή της Προεδρίας σας υπογραμμίστηκε η ανάγκη να μειώσουμε τους κινδύνους σε συγκεκριμένα πεδία: νέες τεχνολογίες, περιβαλλοντικό έγκλημα, χρηματοδότηση της τρομοκρατίας και παράνομη διακίνηση μεταναστών.
Ας εστιάσουμε, τώρα, στο πρώτο μας θέμα: τον ψηφιακό μετασχηματισμό και τις νέες τεχνολογίες. Εδώ και πολλά χρόνια, η FATF παρακολουθεί τον τομέα των χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών και αναλαμβάνει δράση για να αντιμετωπίσει τους αναδυόμενους κινδύνους. Το πιο πρόσφατο παράδειγμα είναι η εισαγωγή νέων προτύπων για τα εικονικά περιουσιακά στοιχεία.
Η Προεδρία σας έθεσε ως στόχο να συνεχίσει αυτή τη δουλειά, εστιάζοντας στις ευκαιρίες που μπορεί να προσφέρει η τεχνολογία και ξεκινώντας μία πρωτοβουλία για την παρακολούθηση των κινδύνων και την εξερεύνηση των ευκαιριών που δημιουργούνται για την καταπολέμηση του ξεπλύματος χρήματος και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας από τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Είναι, άλλωστε, γεγονός ότι οι νέες τεχνολογίες μπορούν να καταστήσουν φθηνότερη, ταχύτερη και αποτελεσματικότερη την εφαρμογή μέτρων κατά του ξεπλύματος χρήματος και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας. Μπορούν, επίσης, να βελτιώσουν την εφαρμογή των προτύπων της FATF, στηρίζοντας τις παγκόσμιες προσπάθειες για την καταπολέμηση του ξεπλύματος χρήματος και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας και εξασφαλίζοντας παράλληλα, τη χρηματοπιστωτική ένταξη.
Πιστεύω ότι η αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών και της καινοτομίας μπορεί να βοηθήσει τόσο τον δημόσιο όσο και τον ιδιωτικό τομέα να βελτιώσουν την αποτελεσματική εφαρμογή των προτύπων της FATF. Η ανάπτυξη, υιοθέτηση και εφαρμογή αυτών των τεχνολογιών ενέχει, όμως, και κινδύνους. Για εμάς, αυτό το ζήτημα έχει ύψιστη σημασία. Θεωρώ ότι παρά τις όποιες προκλήσεις, όταν υπάρχει καθοδήγηση, όταν υπάρχουν συνέργειες και πολιτική βούληση, μπορούν να γίνουν βήματα προς τα εμπρός.
Η Ελλάδα έχει εφαρμόσει αρκετά μέτρα για να υποστηρίξει και να προάγει την αξιοποίηση της τεχνολογίας στον αγώνα κατά του ξεπλύματος χρήματος και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας. Παρ’ όλα αυτά, είμαι πεπεισμένος ότι υπάρχουν ακόμα τομείς στους οποίους μπορούμε να εργαστούμε περισσότερο. Το πλαίσιο για τον ψηφιακό μετασχηματισμό και την καταπολέμηση του ξεπλύματος χρήματος πρέπει να βελτιωθεί σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι συναλλαγές peer-to-peer και τα crypto assets κρύβουν κινδύνους τόσο ως προς το ξέπλυμα χρήματος, όσο και ως προς τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας. Ειδικά τα crypto assets είναι ένα πεδίο στο οποίο πρέπει να συνεργαστούμε περισσότερο, να κινηθούμε ταχύτερα και να γίνουμε πιο φιλόδοξοι, προκειμένου να συμβαδίσουμε με τις εξελίξεις.
Μία ακόμα σημαντική διάσταση του έργου στη FATF είναι η αντιμετώπιση του περιβαλλοντικού εγκλήματος. Εκτιμάται ότι το περιβαλλοντικό έγκλημα είναι ανάμεσα στα επικερδέστερα είδη παράνομης δραστηριότητας παγκοσμίως. Επίσης, πέραν του οικονομικού κόστους, έχει επιπτώσεις στον πλανήτη μας, τη δημόσια υγεία, την ανθρώπινη ασφάλεια και την κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη. Παράλληλα, τροφοδοτεί τη διαφθορά, ενώ συνδέεται και με άλλες μορφές εγκληματικότητας.
Σύμφωνα με μία σχετική μελέτη που δημοσιεύτηκε φέτος από τη FATF, το περιβαλλοντικό έγκλημα καλύπτει ένα ευρύ φάσμα δραστηριοτήτων, από την παράνομη εξόρυξη και υλοτομία και την παράνομη εμπορία των προϊόντων τους, μέχρι την παράνομη αποψίλωση και την παράνομη εμπορία αποβλήτων. Οι δράστες στηρίζονται τόσο στον χρηματοπιστωτικό, όσο και στον μη χρηματοπιστωτικό τομέα για να ξεπλύνουν τα χρήματα που κερδίζουν. Άλλωστε, η φύση του περιβαλλοντικού εγκλήματος, που ενέχει χαμηλό κίνδυνο και υψηλά κέρδη το καθιστά ιδιαίτερα ελκυστικό για τους εγκληματίες. Αυτό οφείλεται εν μέρει στον παγκόσμιο κατακερματισμό του ρυθμιστικού και νομικού πλαισίου, καθώς δεν αντιμετωπίζονται πλήρως οι κίνδυνοι ξεπλύματος χρήματος από αυτές τις δραστηριότητες.
Θεωρώ ότι υπάρχει μεγάλη ανάγκη η FATF να συνεχίσει να ασχολείται με αυτό το ζήτημα, δεδομένης της δυναμικής που έχει αναπτυχθεί για τη διαχείριση των κλιματικών ζητημάτων. Σε αυτό το σημείο, θα ήθελα να συγχαρώ τη Γερμανική Προεδρία που άνοιξε αυτή τη συζήτηση, θέτοντας το περιβαλλοντικό έγκλημα ψηλά στην ατζέντα και οδηγώντας σε όλα αυτά τα χρήσιμα συμπεράσματα. Το περιβάλλον αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα και πρέπει να εντείνουμε τις προσπάθειές μας προς αυτή την κατεύθυνση, στο πλαίσιο της FATF. Και προς αυτή την κατεύθυνση η Ελλάδα να συνεχίζει να είναι στην πρώτη γραμμή των εξελίξεων και προσπαθειών για να αντιμετωπιστεί το ζήτημα αυτό».
Αποκρινόμενος, ο κ. Markus Pleyer σχολίασε θετικά το έργο που έχει συντελεστεί από την ελληνική πλευρά από το 2019 στην καταπολέμηση του ξεπλύματος χρήματος και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, επισημαίνοντας: «Θα ήμουν χαρούμενος εάν τα άλλα κράτη είχαν το ίδιο καλό αποτέλεσμα που είχε η Ελλάδα».
