«Να μετατρέψουμε μια εποχή μεγάλης απειλής σε μια εποχή μεγάλων υποσχέσεων» — Η ομιλία του Robert Menendez στο Μουσείο της Ακρόπολης, στο πλαίσιο της δράσης της Επιτροπής «Ελλάδα 2021» με τίτλο Forum «Η Ελλάδα το 2040»
Η πανδημία, η κλιματική κρίση, ο αγώνας για τη Δημοκρατία, τα ανθρώπινα δικαιώματα, τις ανοιχτές κοινωνίες και την ειρήνη, η σημασία της διεθνούς συνεργασίας, οι στενές σχέσεις ΗΠΑ – Ελλάδας και, κυρίως, ο γεωστρατηγικός και γεωπολιτικός ρόλος που μπορεί να διαδραματίσει η Ελλάδα στο νέο διεθνές περιβάλλον τις επόμενες δεκαετίες βρέθηκαν στο επίκεντρο της ομιλίας τoυ Προέδρου της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων της Αμερικανικής Γερουσίας, κυρίου Robert Menendez, στο Μουσείο της Ακρόπολης. Ο κύριος Menendez βρέθηκε στην Αθήνα μετά από πρόσκληση της Επιτροπής «Ελλάδα 2021» για να συμμετάσχει στην εκδήλωση που διοργάνωσε η Επιτροπή, στο πλαίσιο του Forum «Η Ελλάδα το 2040».
«Ένα μέλλον που μπορούμε να χτίσουμε μαζί»
Με φόντο τον ιερό βράχο, ο Αμερικανός Γερουσιαστής αναφέρθηκε στους διαχρονικούς δεσμούς που συνδέουν την Ελλάδα και τις ΗΠΑ και έκανε μια βαθιά και πολύπλευρη ανάλυση για τις διεθνείς γεωστρατηγικές ισορροπίες, αλλά για την κατάσταση στην περιοχή μας και τη συνεργασία των δύο χωρών. «Απόψε, συναντιόμαστε εδώ στη γενέτειρα της δημοκρατίας, κατά τη διάρκεια του διακοσιοστού έτους ανεξαρτησίας της Ελληνικής Δημοκρατίας. Αυτή είναι μια στιγμή για να αναλογιστούμε πώς αλληλεπίδρασαν οι δύο νέες δημοκρατίες μας κατά τη διάρκεια των αιώνων και τι επιφυλάσσει το μέλλον για τις διμερείς σχέσεις ΗΠΑ-Ελλάδας. Απόψε, θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας το όραμά μου, τόσο για την περιοχή όσο και για το μέλλον της συνεργασίας μας. Είναι ένα όραμα που οδηγείται από τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουμε, τις αξίες που μοιραζόμαστε και το μέλλον που μπορούμε να οικοδομήσουμε εάν — και μόνο αν – το χτίσουμε μαζί», ανέφερε στην εισαγωγή της ομιλίας του ο Αμερικανός Γερουσιαστής.
Ο κύριος Menendez περιέγραψε πως οι αρχαίοι Έλληνες, φιλόσοφοι και πολιτικοί που εμπνεύστηκαν τη Δημοκρατία και το Κράτος Δικαίου, επηρέασαν τους Ιδρυτικούς Πατέρες των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής, στη φιλία που συνέδεσε τον Τόμας Τζέφερσον με τον Αδαμάντιο Κοραή, αλλά και στο ρεύμα του αμερικανικού φιλελληνισμού κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης.
«Σήμερα οι δημοκράτες σε όλο τον κόσμο συνεχίζουν να αντλούν έμπνευση από την ίδρυση της σύγχρονης Ελληνικής Δημοκρατίας. Ο λαός της Ελλάδας αγωνίστηκε σκληρά για την ελευθερία από την Οθωμανική Αυτοκρατορία. Χιλιάδες έδωσαν τη ζωή τους έτσι ώστε να μπορεί να χτιστεί μια σύγχρονη δημοκρατία πάνω σ’ αυτό το ιερό έδαφος».
«Να μετατρέψουμε μια εποχή μεγάλης απειλής σε μια εποχή μεγάλων υποσχέσεων»
«Σήμερα, το όνειρο του Λόρδου Βύρωνα είναι πραγματικότητα και γιορτάζουμε το γεγονός πως η Ελλάδα είναι ελεύθερη, πως η Ελλάδα ευημερεί. Ωστόσο, δεν μπορούμε να θεωρούμε αυτό το όνειρο δεδομένο. Όχι σε μια εποχή που αφθονούν τόσες προκλήσεις για τη συλλογική μας ασφάλεια» σημείωσε ο κύριος Menendez και πρόσθεσε:
«Το ανθρώπινο γένος παραμένει εγκλωβισμένο σε μια επική μάχη ενάντια σε μια θανατηφόρα πανδημία που έχει στοιχίσει εκατομμύρια ζωές και αποσταθεροποίησε τις οικονομίες σε όλο τον κόσμο. Αντιμετωπίζουμε μια υπαρξιακή απειλή με τη μορφή της κλιματικής αλλαγής, η οποία έχει ήδη καταστρέψει κοινότητες σε όλη την Ελλάδα και τις Ηνωμένες Πολιτείες αυτό το καλοκαίρι. Και σαν αυτό να μην ήταν αρκετό, η βασισμένη σε κανόνες διεθνής τάξη που μας έφερε τόση ευημερία, ειρήνη και πρόοδο στις δεκαετίες μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο απειλείται όπως ποτέ άλλοτε. Χτίσαμε αυτό το σύστημα παγκόσμιας διακυβέρνησης πάνω σε θεμέλια κοινών ιδανικών, όπως η δημοκρατία, όπως τα ανθρώπινα δικαιώματα, ο ελεύθερος και θεμιτός ανταγωνισμός και οι ανοικτές κοινωνίες. Ωστόσο, σήμερα, νέες δυνάμεις πελεκούν αυτό το οικοδόμημα».
«Σε μια τέτοια στιγμή, το να πορεύεσαι μόνος σου δεν σε οδηγεί πουθενά. Πρέπει να συνεργαστούμε. Γιατί μόνο μαζί μπορούμε να μετατρέψουμε μια εποχή μεγάλης απειλής σε μια εποχή μεγάλων υποσχέσεων, τόσο για την Ελληνική Δημοκρατία όσο και για τη σχέση συνεργασίας μεταξύ των εθνών μας» σημείωσε ο Αμερικανός Γερουσιαστής στην ομιλία του.
Το διεθνές περιβάλλον και οι νέες δυνατότητες
Ο κύριος Menendez αναφέρθηκε στο νέο διεθνές περιβάλλον που επηρεάζει την ευρύτερη περιοχή, έτσι όπως διαμορφώνεται από το στρατηγικό ανταγωνισμό μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Κίνας, τη συμπεριφορά της Ρωσίας τα τελευταία χρόνια σε μια σειρά από ζητήματα, καθώς και τη στάση της Τουρκίας. «Οι Ηνωμένες Πολιτείες είναι έτοιμες να στηρίξουν τις προσπάθειες στην περιοχή για βελτίωση των σχέσεων και άμβλυνση των εντάσεων. Αλλά επίσης δεν μπορούμε να σιωπήσουμε όταν η συμπεριφορά της Τουρκίας επιδεινώνει τις εντάσεις. Πολύ συχνά η σημερινή ηγεσία στην Τουρκία φαίνεται να έχει την πρόθεση να προκαλέσει διχόνοια, είτε πρόκειται για την ανατολική Μεσόγειο, το Νότιο Καύκασο ή αλλού» είπε χαρακτηριστικά.
Μιλώντας για το μέλλον, ο κύριος Menendez υπογράμμισε πως «ενώ οι εορτασμοί των 200 ετών είναι μια μεγάλη ευκαιρία να αναλογιστούμε τα επιτεύγματα του παρελθόντος, παρακινούν επίσης τη φαντασία να δει τι μπορεί να συμβεί στο μέλλον. Και οι δυνατότητες που αναδύονται στην Ελληνική Δημοκρατία είναι ανεξάντλητες. Πριν από 200 χρόνια, κερδίσατε την ανεξαρτησία σας. Σήμερα, είσαστε ηγέτες στην περιοχή, προωθώντας την ειρήνη και τη σταθερότητα στα Βαλκάνια και την Ανατολική Μεσόγειο, στην Ευρώπη και σε όλο τον κόσμο. Και δεν έχω καμία αμφιβολία ότι η απεριόριστη ενέργεια και δημιουργικότητα του ελληνικού λαού θα δώσει τη δυνατότητα σε αυτό το έθνος να εκτοξεύεται στα ύψη για άλλους δύο αιώνες και περισσότερο».
«Η Ελλάδα είναι ιδανικός εταίρος των Ηνωμένων Πολιτειών. Τα δόγματα της δημοκρατίας γεννήθηκαν σε αυτό το μέρος και σήμερα είστε σε κατάλληλη θέση ώστε να βοηθήσετε στην καθοδήγηση των διπλωματικών προσπαθειών στην καταπολέμηση της απολυταρχίας και την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε όλο τον κόσμο» σημείωσε σε άλλο σημείο της ομιλίας του.
Η κλιματική αλλαγή και το μέλλον της συνεργασίας ΗΠΑ-Ελλάδας
Ο κύριος Menendez περιέγραψε, ακόμη, τις προκλήσεις που θέτει το ζήτημα της κλιματική αλλαγής, ενώ αναφέρθηκε και στις πρόσφατες καταστροφικές πυρκαγιές στην Ελλάδα. «Ράγισε η καρδιά μου βλέποντας εκατοντάδες φωτιές στην όμορφη χώρα σας. Εκφράζω τα βαθύτατα συλλυπητήριά μου για την απώλεια ζωών, και έχω καλέσει την κυβέρνηση Μπάιντεν να βοηθήσει στην ανακούφιση, την ανοικοδόμηση και την αναδάσωση. Οι Ηνωμένες Πολιτείες ήταν από τις πρώτες που ανταποκρίθηκαν στο αίτημα της ελληνικής κυβέρνησης για βοήθεια με ένα P-8 του Αμερικανικού Ναυτικού που παρείχε στους Έλληνες πυροσβέστες απαραίτητα δεδομένα παρακολούθησης σε πραγματικό χρόνο για τον εντοπισμό των ταχύτατα εξαπλούμενων πυρκαγιών», τόνισε.
Τέλος, υπογράμμισε τις «συναρπαστικές νέες ευκαιρίες για οικονομική ηγεσία της Ελλάδας τα τελευταία χρόνια», ενώ τόνισε και τη σημασία της εταιρικής σχέσης 3+1 (Ελλάδα, Κύπρος, Ισραήλ και Ηνωμένες Πολιτείες) η οποία, όπως είπε, είναι πλέον ώριμη να επεκταθεί και πέρα από την οικονομική συνεργασία, σε τομείς όπως η ασφάλεια και το εμπόριο. «Σε όλα αυτά τα μέτωπα, η συμμαχία μεταξύ των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ελλάδας δεν ήταν ποτέ ισχυρότερη. Είστε αξιόπιστος εταίρος, φίλη δημοκρατία, σύμμαχος του ΝΑΤΟ, μέλος της ΕΕ και υπέρμαχος της ειρήνης και της σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο, στα Βαλκάνια και πιο πέρα», ανέφερε.
Κλείνοντας την ομιλία του, ο κύριος Menendez σημείωσε: «Από τους αρχαίους Έλληνες στοχαστές που ενέπνευσαν τους Πατέρες της Αμερικής, μέχρι τη φιλία μεταξύ Τζέφερσον και Κοραή που βοήθησε στην ελληνική ανεξαρτησία και την κοινή μας προσήλωση στην προώθηση της ανθρώπινης ελευθερίας στον 21ο αιώνα, το πεπρωμένο μας ήταν και πάντα θα είναι συνδεδεμένο. Η αγάπη μας για την ελευθερία, η πίστη μας στη δημοκρατία, η εμπιστοσύνη μας στο κράτος δικαίου είναι όλα μέρος του συλλογικού μας DNA. Και αυτό το DNA θα παραμείνει το θεμέλιο της φιλίας μεταξύ των εθνών μας για τις μελλοντικές γενιές. Σήμερα η Ελλάδα βρίσκεται στα πρόθυρα ενός νέου μέλλοντος, οι βαθιές ρίζες που ενέπνευσαν τόσο τον αρχαίο κόσμο, συνεχίζουν να φωτίζουν και να εμπνέουν σήμερα. Ακριβώς όπως η λαμπερή Ακρόπολη που στέκεται πίσω μου».
Πρόεδρος της Επιτροπής «Ελλάδα 2021»: Οι προκλήσεις του μέλλοντος στο επίκεντρο του Forum «Η Ελλάδα το 2040»
«Η επέτειος των 200 χρόνων από την Επανάσταση του 1821 συνέπεσε με μια χρονιά ασυνήθιστων περιπλοκών. Όμως η ιστορία της Ελλάδας είναι γεμάτη από «πέτρες που δεν βούλιαξαν», όπως γράφει ο Ελύτης. Ο λαός μας, όμως, στη διάρκεια των αιώνων, έμαθε πως να κάνει την πέτρα άμμο, πώς να ξεπερνά δυσκολίες και αδιέξοδα και να ακολουθεί πάντα το μονοπάτι της προόδου και της εξέλιξης. Αυτό μας ώθησε, την Επιτροπή «Ελλάδα 2021», να υπερβούμε το τυπικά αναμενόμενο από εμάς», σημείωσε η Πρόεδρος της Επιτροπής «Ελλάδα 2021», Γιάννα Αγγελοπούλου-Δασκαλάκη, σε χαιρετισμό που απηύθυνε στην εκδήλωση και πρόσθεσε: «Στην Επιτροπή, αισθανθήκαμε ότι την ιστορία μας την τιμούμε εξίσου με εκδηλώσεις μνήμης αλλά και με πράξεις προσφοράς και αλληλεγγύης. Γι’ αυτό στην αρχή του έτους, όταν κορυφώθηκε το δεύτερο κύμα της πανδημίας, δωρίσαμε στο Εθνικό Σύστημα Υγείας 18 κινητές κλίνες ΜΕΘ και χρηματοδοτήσαμε την έρευνα για ένα ελληνικό καινοτόμο φάρμακο κατά της Covid – 19. Με το ίδιο σκεπτικό, αποφασίσαμε να διαθέσουμε τα έσοδα του Νομισματικού Προγράμματος της Επιτροπής, από τώρα μέχρι το τέλος του Προγράμματος, στην προσπάθεια επούλωσης των πληγών που άφησαν στη πατρίδα μας οι πρόσφατες πυρκαγιές».
«Η Ελλάδα, όπως και ο υπόλοιπος πλανήτης, χρειάζεται να προετοιμαστεί και να προστατευτεί από τα ακραία καιρικά φαινόμενα που φέρνει η κλιματική αλλαγή – μια από τις μεγάλες προκλήσεις του, όχι τόσο μακρινού, μέλλοντος. Μια σειρά παραγόντων, όπως τα άλματα της τεχνολογίας, το μεταναστευτικό, το δημογραφικό, οι μεταβολές στις εργασιακές σχέσεις, η ανάγκη για διαπολιτισμικό και διαθρησκευτικό διάλογο ορίζουν την εποχή μας ως μια περίοδο μεγάλων αλλαγών. Η ιχνηλάτηση των αλλαγών αυτών, στο πλαίσιο του Φόρουμ «Η Ελλάδα το 2040», αποτελεί μια σημαντική δράση της Επιτροπής», σημείωσε η Πρόεδρος της Επιτροπής, κάνοντας λόγο για μια προσπάθεια εξωστρεφούς θέασης των προκλήσεων και των αναγκών που θα κληθεί να αντιμετωπίσει η Ελλάδα τα επόμενα 20 χρόνια.
Σε αυτή συμμετέχουν, εδώ και μήνες, όλοι οι κοινωνικοί και παραγωγικοί φορείς της χώρας μας, ενώ το αποτέλεσμα της εργασίας τους θα παρουσιαστεί δημοσίως στις 19 Οκτωβρίου και θα αποτυπωθεί αναλυτικά σε μια «Λευκή Βίβλο», που θα αποτελέσει ένα χρήσιμο εργαλείο προσβάσιμο σε όλους.
Σημειώνεται ότι την ομιλία του Γερουσιαστή Menendez παρακολούθησαν, μεταξύ άλλων, ο Πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων, Κωνσταντίνος Τασούλας, ο πρώην Πρωθυπουργός Αντώνης Σαμαράς, τα μέλη της Κυβέρνησης Νίκος Δένδιας, Χρήστος Σταϊκούρας, Θεόδωρος Σκυλακάκης, Νίκος Παναγιώτοπουλος, Βασίλης Κικίλιας, Νίκος Παπαθανάσης, Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης, Χάρης Θεοχάρης, ο Αρχηγός ΓΕΕΘΑ Κωνσταντίνος Φλώρος, ο Μητροπολίτης Δημητριάδος και Αλμυρού Ιγνάτιος, οι πρώην υπουργοί Ευάγγελος Βενιζέλος, Γιώργος Κατρούγκαλος και Ντόρα Μπακογιάννη, ο αμερικανός πρέσβης Τζέφρι Πάιατ, η Πρέσβης της Ελλάδας στην Ουάσιγκτον Αλεξάνδρα Παπαδοπούλου, εκπρόσωποι του Εθνικού και Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών και του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, εκπρόσωποι παραγωγικών φορέων που συμμετέχουν στις εργασίες του Φόρουμ, μέλη της Ολομέλειας της Επιτροπής «Ελλάδα 2021», κ.α.
