Σκληρή κριτική στην κυβέρνηση για το σχέδιο αξιοποίησης των πόρων του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάκαμψης άσκησε από το βήμα της Βουλής ο ειδικός αγορητής και βουλευτής Επικρατείας του Κινήματος Αλλαγής Γιώργος Καμίνης.
Ο κ. Καμίνης επικέντρωσε την κριτική του στην πλήρη απουσία διαβούλευσης του σχεδίου με τους κοινωνικούς, πολιτικούς και οικονομικούς φορείς της χώρας, αφού υποβλήθηκαν μόλις 45 σχόλια σε ένα κείμενο αρχικά 50 σελίδων, το οποίο έγινε 200 σελίδες όταν έφτασε στη Βουλή, αποκαλύπτοντας τελικά το ολοκληρωμένο σχέδιο 888 σελίδων, που είναι αυτό επί του οποίου συμφώνησε τελικά η ελληνική κυβέρνηση με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
«Η συμμετοχή των πολλών είναι θέμα Δημοκρατίας και κοινωνικής δικαιοσύνης. Με το σχέδιο εκφράζετε με τον πιο καθαρό τρόπο, όχι μόνο μια Ελλάδα των ολίγων και προνομιούχων, μια Ελλάδα περίκλειστων οικονομικών και πολιτικών θεσμών με προνομιακές προσβάσεις στα κέντρα εξουσίας, αλλά κυρίως μια Ελλάδα που πτώχευσε» δήλωσε χαρακτηριστικά ο Γιώργος Καμίνης.
Το Κίνημα Αλλαγής διαφωνεί και με τον ίδιο τον χαρακτήρα του σχεδίου, το οποίο ο ειδικός αγορητής του κόμματος χαρακτήρισε «μεταπρατικό» που αφορά «μόνο τους προνομιακούς συνομιλητές της κυβέρνησης» με ελάχιστες ονομαστικές αναφορές στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και μηδαμινές προβλέψεις για αξιοπρεπή εργασία, ενίσχυση μισθολογικής ισότητας μεταξύ των δύο φύλων, ασφάλεια στους χώρους εργασίας.
Αναφορικά με τη στάση του Κινήματος Αλλαγής στην ψηφοφορία ο κ. Καμίνης καυτηρίασε την παλαιότερη καιροσκοπική στάση της κυβερνητικής παράταξης όταν βρισκόταν στην αντιπολίτευση: «Η Νέα Δημοκρατία ήταν μεταξύ εκείνων που ψήφιζαν ΟΧΙ στην μοναδική, όπως αποδείχθηκε, λύση για τη διάσωση της χώρας την περίοδο 2010-2012. Αντιθέτως, εμείς είμαστε εδώ σήμερα με θέσεις, με γόνιμη κριτική, στηρίζοντας την ανάγκη η χώρα να λάβει και το τελευταίο ευρώ, διαφωνώντας όμως με το σχέδιο που μας προτείνετε και τη διαδικασία που προηγήθηκε», ολοκληρωσε την ομιλία του ο βουλευτής Επικρατείας του Κινήματος Αλλαγής.
Ακολουθεί το πλήρες κείμενο της ομιλίας
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι,
H επιδημία του Κορονοϊού έφερε στο προσκήνιο νέες πραγματικότητες. Απέδειξε πως η κατεξοχήν θεσμική διάσταση του συλλογικού, η Πολιτεία δηλαδή και οι δημόσιες πολιτικές της, ειδικά στον τομέα της υγείας αλλά και της οικονομίας, δεν είναι ζητήματα πολιτικής μόδας. Για αυτό και είναι σημαντική η συζήτηση του σημερινού νομοσχεδίου. Γιατί είναι η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ελληνική Πολιτεία που δίνουν τις λύσεις για τις οποίες συζητάμε σήμερα εδώ.
Προφανές είναι ότι η χώρα μας, ειδικά αυτή τη στιγμή, μετά από μια δεκαετία τεράστιας οικονομικής απομείωσης που φτάνει το 29% του ΑΕΠ, δεν έχει την πολυτέλεια να χάσει ούτε ένα ευρώ. Αλλά αυτή ακριβώς η πρωτόγνωρη απώλεια, διπλάσια ακόμη και των απωλειών του εμφυλίου, μας υποχρεώνει να μην λειτουργούμε με όρους ίδιους ή ανάλογους με εκείνους που μας οδήγησαν στην κρίση.
Ο τίτλος Ελλάδα 2.0 για το Εθνικό Σχέδιο Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας, δεν έχει μόνο την επιδιωκόμενη από την Κυβέρνηση ανάγνωση, της επόμενης Ελλάδας δηλαδή. Γιατί επόμενη Ελλάδα δεν μπορεί να υπάρξει με αποκλεισμούς. Δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς σχέδιο. Παρά τις Ευρωπαϊκές επιταγές περί διαβούλευσης, με τους παραγωγικούς και θεσμικούς φορείς, την επιχειρηματικότητα και τον κόσμο της εργασίας, τις πολιτικές δυνάμεις και την κοινωνία των πολιτών, η Κυβέρνηση επέλεξε :
- Να μας παρουσιάσει το Σχέδιο λίγο προτού κλείσει η Βουλή
- Σε μια μόνο συνεδρίαση λίγων ωρών στην αρμόδια Επιτροπή και στην Ολομέλεια
- Με μια διαβούλευση επί κειμένου 50 σελίδων, για να φτάσουν τελικά 200 σελίδες στη Βουλή και να αποκαλυφθεί πια το ολοκληρωμένο σχέδιο 888 σελίδων που συμφώνησε με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή
- Με αποτυχημένη διαβούλευση. Μόλις 45 σχόλια στον ιστότοπο της διαβούλευσης, την ώρα που για παράδειγμα, σε πετυχημένες διαβουλεύσεις όπως για τα ζώα συντροφιάς, τα σχόλια είχαν ξεπεράσει τις 28.000 και για την συνεπιμέλεια τις 14.000
- Στην Εκτελεστική Απόφαση του Συμβουλίου, αναφέρεται ότι ακολουθήθηκε διαδικασία διαβούλευσης με όλους τους κοινωνικούς εταίρους, τους φορείς της αυτοδιοίκησης, ακόμη και οργανώσεις νεολαίας. Θα ήθελα να ακούσω με μεγάλο ενδιαφέρον τις παρατηρήσεις τους και ποιες και πόσες από αυτές αυτών ενσωματώθηκαν
Αν όμως στην παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας δεν συμμετέχει η πλειοψηφία των επιχειρήσεων και των πολιτών, αν δεν έχουμε καταλάβει ότι το πρόβλημα στην χώρα δεν ήταν οι πόροι που ήρθαν, αλλά ο τρόπος που αυτοί αξιοποιήθηκαν με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα το σχέδιο Μάρσαλ και την δημιουργία των μεταπολεμικών «τζακιών», τότε εκφράζουμε με τον πιο καθαρό τρόπο, όχι μόνο μια Ελλάδα των ολίγων και προνομιούχων, μια Ελλάδα περίκλειστων οικονομικών και πολιτικών θεσμών με προνομιακές προσβάσεις στα κέντρα εξουσίας για ορισμένους, αλλά και μια Ελλάδα που πτώχευσε και που θα πτωχεύει ακριβώς για αυτούς τους λόγους σε ένα όλο και πιο ανταγωνιστικό διεθνές περιβάλλον.
Και αφού δεν είναι Εθνικό, το Σχέδιο δεν μπορεί να είναι καν βιώσιμο.
Είναι μόνο θέμα Δημοκρατίας και κοινωνικής δικαιοσύνης η συμμετοχή των πολλών; Όχι μόνο. Είναι πρωτίστως βασική προϋπόθεση για μια σοβαρή ανάλυση της παραγωγικής θέσης της ελληνικής οικονομίας στην παγκόσμια παραγωγή αγαθών και υπηρεσιών και τις αλλαγές στο παραγωγικό μας μοντέλο. Προϋπόθεση που μπορεί να πληρωθεί μόνο με τη συμμετοχή των πολλών.
Απουσιάζει η σύλληψη μιας στοχευμένης στρατηγικής «Εθνικής Προστιθέμενης Αξίας». Τι αφήνει αυτό το σχέδιο ως προστιθέμενη αξία την επόμενη μέρα στη χώρα και στον παραγωγικό της ιστό.
Η χώρα μας, βάσει και της εμπειρίας από την αξιοποίηση των πόρων από τα διαρθρωτικά ταμεία, γνωρίζει ότι ένα μεγάλο μέρος των πόρων επιστρέφει μέσα από την αγορά αγαθών και υπηρεσιών στις χώρες του Ευρωπαϊκού Βορρά. Η αναναστροφή αυτής της τάσης έπρεπε να είναι στον πυρήνα του Εθνικού Σχεδίου. Η Κυβέρνηση αντιθέτως τη θεωρεί αναπόφευκτο δεδομένο.
Θα έπρεπε το μοντέλο των προηγούμενων ετών: “δανειζόμαστε για να εισάγουμε και να καταναλώνουμε, χωρίς παραγωγικές επενδύσεις που αφήνουν προστιθέμενη αξία στη χώρα”, να μας έχει γίνει μάθημα. Ποια είναι επίσης η απόδοση αυτών των επενδύσεων με όρους αποκέντρωσης και περιφερειακής δικαιοσύνης; Ποια είναι η απόδοση με όρους μείωσης των ανισοτήτων ακόμη και μέσα στην οικονομία;
Θα αποτελέσει εργαλείο κοινωνικής δικαιοσύνης ή εξυπηρέτησης των λίγων και ισχυρών; Θυμίζω τον τεράστιο κοινωνικό αντίκτυπο που είχαν χρηματοδοτικά εργαλεία προηγούμενων δεκαετιών που στήριξαν την περιφέρεια και δημιούργησαν μια νέα μεσαία τάξη στην χώρα που δεν υπήρχε μέχρι το ‘80. Είναι αυτή η μεσαία τάξη η κατάρρευση της οποίας τα τελευταία χρόνια είχε πολλαπλό αντίκτυπο, στην οικονομία, στους θεσμούς, στην θέση της χώρας στην Ευρώπη και στον κόσμο.
Εμείς, όπως ορθά επισήμανε και ο εισηγητής μας στην Επιτροπή, βρίσκουμε πράγματι ουσιώδεις τους 4 πυλώνες στρατηγικής κατεύθυνσης όπως περιγράφονται στο σχέδιο. Εκείνο στο οποίο διαφωνούμε όμως είναι ο μεταπρατικός χαρακτήρας του σχεδίου και ο αποκλεισμός των πολλών. Όσα περιέχονται στο Σχέδιο αφορούν κατά βάση τους μεγάλους ομίλους του εσωτερικού και του εξωτερικού, στις επικοινωνίες και την τεχνολογία, στα logistics, στην ενέργεια, στη βιομηχανία και τις κατασκευές.
Είναι προφανές ότι δεν θα ωφεληθούν όλοι, όπως αρέσκεται να υποστηρίζει η Κυβέρνηση. Είναι προφανές ότι το Σχέδιο αφορά τους ελάχιστους προνομιακούς συνομιλητές της Κυβέρνησης. Πως αλλιώς να εξηγηθεί η υπαναχώρηση της Κυβέρνησης στις απαιτήσεις των Τραπεζών να ανατεθεί στις ίδιες η προώθηση των επενδυτικών σχεδίων και η εκταμίευση των δανείων;
Την ώρα μάλιστα που το πιστωτικό σύστημα κατάφερε, όπως αναφέρει και η έκθεση της ΤτΕ, την τεράστια ρευστότητα άνω των 40 δις ευρώ που διέθεσε η ΕΚΤ, να την κατευθύνει σε ελάχιστες μόνο επιχειρήσεις, που σε μεγάλο βαθμό δεν τα χρειάζονταν, με αποτέλεσμα να αυξηθούν οι καταθέσεις των επιχειρήσεων αλλά και ένα μεγάλο μέρος της ρευστότητας να το «παρκάρει» το Τραπεζικό στην ΤτΕ.
Την ώρα που μόνο 30.000 επιχειρήσεις έχουν πρόσβαση στον τραπεζικό δανεισμό από τα 830.000 ενεργά επιχειρηματικά ΑΦΜ, ή αλλιώς μόλις το 3,61%. Είναι κατά συνέπεια μια επιλογή της Κυβέρνησης να στηρίξει τους λίγους και μεγάλους και να εξαφανίσει τους πολλούς, τους μικρούς και μεσαίους της αγοράς;
Οφείλω να επισημάνω ότι στις 888 σελίδες του σχεδίου δεν υπάρχουν παρά ελάχιστες ονομαστικές αναφορές στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, που αφορούν κατά βάση εφαρμογές ηλεκτρονικών πληρωμών και ψηφιακής διαφήμισης και έργα ενεργειακής απόδοσης για ανακαίνιση.
Αυτό, παρότι οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις αποτελούν το 96,5% του επιχειρείν και σε αυτές δημιουργείται το 64% της συνολικά παραγόμενης προστιθέμενης αξίας. Μόλις 1,48 δις για υγεία, εκπαίδευση και υποδομές. Το 4,8% δηλαδή του συνολικού ποσού και αυτό παρά τις ανάγκες αλλά και τις ευκαιρίες που ανέδειξε η τρέχουσα κρίση.
Και βέβαια στο εργασιακό κομμάτι ελάχιστα προβλέπονται για αξιοπρεπή εργασία, ενίσχυση μισθολογικής ισότητας μεταξύ των δύο φύλων, ασφάλεια στους χώρους εργασίας κ.λπ.
Είναι προφανές ότι το εν λόγω σχέδιο δεν μας βρίσκει σύμφωνους, όχι μόνο επί της διαδικασίας αλλά και επί της ουσίας. Ναι θέλουμε να έρθουν χρήματα στην Ελλάδα και στηρίζουμε και το τελευταίο ευρώ που θα έρθει! Είναι η παράταξη μας, άλλωστε, μέσα από την ιστορική της διαδρομή που έχει συνδέσει το όνομά της με τις διαχρονικές επιτυχίες στην Ευρώπη σε αυτό το ζήτημα. Με λάθη έστω, με αδυναμίες, με αστοχίες αλλά με πολύ δουλειά και με κουράγιο στα δύσκολα.
– Σε όσους κάνουν πως δεν καταλαβαίνουν σήμερα τις επιφυλάξεις μας.
– Σε όσους λένε πάντα τα βολικά ΟΧΙ ή ζητούν λευκές επιταγές.
– Σε όσους μιλούν σήμερα για στάση ευθύνης,
Οφείλουμε να θυμίσουμε ότι ήταν η Νέα Δημοκρατία μεταξύ εκείνων που ψήφιζαν ΟΧΙ στην μοναδική, όπως αποδείχθηκε, λύση για τη διάσωση της χώρας την περίοδο 2010-2012. αντιθέτως, είμαστε εδώ σήμερα με θέσεις, με γόνιμη κριτική, στηρίζοντας την ανάγκη η χώρα να λάβει και το τελευταίο ευρώ, διαφωνώντας όμως απολύτως με το σχέδιο που μας προτείνετε και τη διαδικασία που προηγήθηκε.
