«Ένα παράθυρο μικρό, κοίταζε μόνο έξω». Ένα μουσικό «παράθυρο» εξωστρέφειας, αφορμή για δημιουργικό παιγνίδι στο σχολείο -αλλά και στο σπίτι- για παιδιά με και χωρίς διαταραχή αυτιστικού φάσματος, ξεκίνησε να «κοιτάζει» τον κόσμο, να τον εξηγεί και να τον τραγουδά, μέσα από μία σειρά τραγουδιών που δημιουργήθηκαν από τον συνθέτη Δημήτρη Παπαδημητρίου και τον ποιητή Μιχάλη Γκανά.
Μάλιστα, το CD -που τιτλοφορείται: «Ένα παράθυρο μικρό»- θα αρχίσει να αποστέλλεται σε σχολεία Ειδικής Αγωγής σε όλη την Ελλάδα, προκειμένου να υποστηρίξει τους παιδαγωγούς και τους θεραπευτές για να ανακαλύψουν νέους τρόπους επικοινωνίας και δημιουργικού παιγνιδιού μέσα στο σχολικό πλαίσιο.
Έναυσμα για να «μπουν» οι πρώτες νότες στη συγκεκριμένη μουσική συλλογή, ήταν «η αγάπη για την παιδική ψυχή, η αγάπη για τους πονετικούς γονείς», όπως ανέφερε, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο κ. Παπαδημητρίου. «Αυτή προϋπήρχε και μαγικά ερεθίστηκε από τον στίχο ενός μεγάλου σύγχρονου Έλληνα ποιητή, του Μιχάλη Γκανά», τόνισε.
«Ένα κι ένα κάνουν δύο / Όλα τα ‘χω από δύο.
Δύο μάτια να κοιτάζω / δύο χέρια ν’ αγκαλιάζω.
Έχω μόνο μια καρδιά / που χτυπάει δυνατά
Κι ένα νου που όλο ρωτάει / κι όλο κάτι αναζητάει», λέει το τραγούδι «Ένα κι ένα κάνουν δύο» και η μουσική «αγκαλιάζει» με τη σειρά της τους στίχους.
«Η μουσική είναι μια καταγραφή της εμπειρίας της ζωής μέσα από τα ίχνη που αυτή, διαρκώς μεταβαλλόμενη, αφήνει σαν πατημασιές στην άμμο του χρόνου. Καταγραφή εμπειρίας βιωματικής ή φανταστικής», σημείωσε ο κ. Παπαδημητρίου. «Είναι μια τεχνητή αυτόνομη χρονοκάψουλα μέσα στον ωκεανό του φυσικού χρόνου», εξήγησε.
Η σημασία της μουσικής και δη στην εκπαίδευση, ήδη είχε τονιστεί από τον Πλάτωνα στην «Πολιτεία», καθώς, όπως αναφέρεται, εκείνη είναι που μέσω του ρυθμού και της μελωδίας «εισχωρεί στα τρίσβαθα της ψυχής» και την ομορφαίνει.
Η ανάδειξη της μουσικής ως «γλώσσας επικοινωνίας» πέρα και πάνω από τον λόγο προωθείται ήδη από το 2013 από το Ίδρυμα Ωνάση, μέσα από το εκπαιδευτικό εργαστήριο «Η μουσική αγαπάει τον αυτισμό». Το πρόγραμμα αυτό φέρνει μεικτές ομάδες παιδιών (με και χωρίς διαταραχή αυτιστικού φάσματος) σε επαφή με τους ήχους και τα μουσικά όργανα, με στόχο την ενίσχυση της προσβασιμότητας όλων στην εκπαίδευση και στο παιγνίδι. Αυτό ήταν και το πλαίσιο μέσα στο οποίο δημιουργήθηκε και η μουσική συλλογή «Ένα παράθυρο μικρό».
«Η μουσική είναι ένα μέσο έκφρασης και δημιουργίας που δεν γνωρίζει όρια», ανέφερε στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η υπεύθυνη των Εκπαιδευτικών Προγραμμάτων του Ιδρύματος Ωνάση, Χριστίνα Παναγιωτάκου. «Είναι πηγή ερεθισμάτων και παράλληλα αποτελεί έναν καθαρό και δομημένο κώδικα επικοινωνίας, που δεν λανθάνει στον σκοπό της μέσα από πιθανές παρερμηνείες», πρόσθεσε.
Η μουσική συλλογή είναι ένα συνολικό έργο, στο οποίο κάθε κομμάτι του έχει τον δικό του ξεχωριστό ρόλο:
«Ένα παράθυρο μικρό / κοίταζε μόνο έξω
και είχε για κουρτίνα / της θέας τη ρουτίνα».
Ένα παράθυρο ανοίγει για να «μιλήσει» για καθημερινές στιγμές, συναισθήματα και αντιδράσεις. Έχει ορίζοντα έναν κόσμο διαφορετικό, εκείνο όσων ζουν με διαταραχή αυτιστικού φάσματος.
«Έχω χέρια ν’ αγκαλιάζω / Τη μαμά και τον μπαμπά
Έχω χέρια ν’ αγκαλιάζω / Τον παππού και τη γιαγιά. […]
Τι μεγάλη αγκαλίτσα / στη μαμά και στον μπαμπά,
στον παππού και στη γιαγιά / και σε όλα τα παιδιά».
Μία αγκαλιά που περιβάλλει όλη την κοινωνία, σημαίνει και μία κοινωνία που περιβάλλει ισότιμα όλα τα μέλη της. «Τα παιδιά είναι το καλύτερο παράδειγμα στη βάση μιας συμπεριληπτικής κοινωνίας», σημείωσε η κ. Παναγιωτάκου και εξήγησε: «Ο παιδικός κόσμος δεν γνωρίζει τη φθορά που μπορεί να προκαλέσουν σε μεγαλύτερη ηλικία καταστάσεις και στερεότυπα. Κάθε παιδί κρύβει μέσα του την επιθυμία να μετατρέψει τα παιδικά του όνειρα σε πραγματικότητα. Δεν σταματάει να ονειρεύεται».
Η παιδική δημιουργικότητα, λοιπόν, δημιουργεί τις βάσεις για μία συμπεριληπτική κοινωνία. «Στόχος μας είναι να την προστατεύσουμε και να της δώσουμε τα υλικά και το έναυσμα για να συνεχίζει να αναπτύσσεται και να διαμορφωθεί σε μια καλύτερη ενήλικη πραγματικότητα», κατέληξε η κ. Παναγιωτάκου.
Μέχρι στιγμής, «είδαν» το CD και άκουσαν αποσπάσματα περισσότεροι από 200.000 χρήστες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ενώ τα τραγούδια τα έχουν ακούσει στο κανάλι του Ιδρύματος Ωνάση στο YouTube και στο SoundCloud – όπου είναι διαθέσιμα για δωρεάν λήψη και αποθήκευση – περισσότερες από 25.000 φορές.
Διαθέσιμο δωρεάν διαδικτυακά
Το CD «Ένα παράθυρο μικρό» περιέχει 18 τραγούδια και μελωδίες και είναι διαθέσιμο στο κανάλι YouTube του Ιδρύματος Ωνάση και στο onassis.org. Το σύνολο του μουσικού έργου είναι διαθέσιμο δωρεάν για λήψη στο SoundCloud (https://soundcloud.com/onassis-org/sets/ena-parathyro-mikro/s-VTy5I9d4pPA).
Απευθύνεται σε παιδιά με και χωρίς διαταραχή αυτιστικού φάσματος, στους γονείς τους, σε παιδαγωγούς και θεραπευτές, αλλά και σε όλη την κοινωνία.
Οι συντελεστές
Τη μουσική έχει γράψει ο Δημήτρης Παπαδημητρίου, τους στίχους ο Μιχάλης Γκανάς και τα τραγούδια ερμηνεύουν ο Χρήστος Θηβαίος και η Βερόνικα Δαβάκη. Στο σαξόφωνο είναι ο Δημήτρης Τσάκας, ενώ τραγουδάει και η Παιδική Χορωδία Rosarte, υπό τη μαέστρο Ρόζη Μαστροσάββα. Η σειρά ολοκληρώνεται με δύο μουσικές συνθέσεις μουσικών και παιδαγωγών που συμμετείχαν στο εργαστήριο «Η μουσική αγαπάει τον αυτισμό», του Guido de Flaviis (μουσική) και της Τζίνας Παπαμιχαήλ (στίχοι).
Πρόκειται για μία παραγωγή του Τομέα Εκπαίδευσης του Ιδρύματος Ωνάση (Σύλληψη ιδέας: Xριστίνα Παναγιωτάκου).
*Επισυνάπτονται φωτογραφίες για τις οποίες έχει παραχωρηθεί από το Ίδρυμα Ωνάση άδεια αναπαραγωγής από το ΑΠΕ-ΜΠΕ
ΑΠΕ-ΜΠΕ
