Oμιλία του Βουλευτή Σερρών Κωνσταντίνου Μπούμπα στην Υποεπιτροπή Νησιωτικών και Ορεινών Περιοχών της Ειδικής Μόνιμης Επιτροπής Περιφερειών, με θέμα ημερήσιας διάταξης: «Έγκριση των εισηγήσεων που θα συμπεριληφθούν στην Έκθεση της Υποεπιτροπής. (14/10/2020)
Κυρία Πρόεδρε, για το θέμα των φωτοβολταϊκών, συγκεκριμένα, εκφράζουμε κάποιες επιφυλάξεις ως προς ποιο σημείο;
Έχουν γίνει και κάποιες έρευνες κατά καιρούς στα φωτοβολταϊκά, μη νομίζουμε ότι είναι η πανάκεια να εκμεταλλευθούμε κατ’ αυτόν τον τρόπο την ηλιακή ενέργεια διότι οι τελευταίες μελέτες λένε ότι πρέπει να είναι υπερυψωμένα από το έδαφος αλλιώς επηρεάζουν και το έδαφος και ότι αυτό συνεπάγεται, αλλά εδώ υπάρχει μια αμαρτία του παρελθόντος στα φωτοβολταϊκά. Ποια είναι αυτή;
Στην προηγούμενη δεκαετία δόθηκαν κάποια προγράμματα, κυρίως για νέους αγρότες, προκειμένου να κάνουν φωτοβολταϊκά, να πάρουν κάποια δάνεια χαμηλότοκα ύψους πέντε χιλιάδων ευρώ και επιδοτούσαν την κιλοβατώρα, από πλευράς της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αν θυμάμαι, μέχρι και 45 ευρώ.
Ξαφνικά, λοιπόν, βρέθηκαν μεγάλες εταιρείες – κυρίως ισπανικές και όχι μόνο – σε πολλά μέρη της Ελλάδος. Αυτό το κατήγγειλαν Δήμαρχοι. Εμείς, είχαμε π.χ. στις Σέρρες το Δήμο της Νέας Ζίχνης με αυτό το πρόβλημα, με αποτέλεσμα αυτά τα μεγάλα φωτοβολταϊκά πάρκα που ήρθαν, να απορροφήσουν ένα μεγάλο φορτίο ηλεκτρικού ρεύματος, να το δίνουν στον πάροχο κι από εκεί και πέρα να απενταχθούν αρκετοί νέοι αγρότες, οι οποίοι πήραν και δάνεια. Άρα, αντιλαμβάνεστε ότι πρέπει, να είμαστε προσεκτικοί, αν τα φωτοβολταϊκά μπορούν, να φέρουν ανάπτυξη, αλλά με αρκετά ερωτηματικά.
Ένα δεύτερο παράδειγμα που έχω, να σας δώσω το τελευταίο χρονικό διάστημα και πρέπει, να το προσέξουμε, είναι οι ανεμογεννήτριες, όπου το πλαίσιο έλεγε ότι το 3% από τις ανεμογεννήτριες να πηγαίνει σε δυσπρόσιτες περιοχές, δηλαδή στα χωριά που έχουν ανεμογεννήτριες. Αλλάζει, λοιπόν, αυτό τώρα και πάει κατευθείαν στο Δήμαρχο. Εκεί, όμως, ξέρετε ότι το 3% αν πάει στο Δήμαρχο, μπαίνουν ερωτηματικά: Θα δοθούν σε αυτά τα χωριά που είναι διπλά ανταποδοτικά;
Τι θέλω να πω; Δε βάζω τους αριθμούς πάνω από την ανάπτυξη σε αυτό το σημείο, αλλά αν μιλάμε για περιφερειακή ανάπτυξη – κι αυτός είναι ο ρόλος μας, πρέπει, να συνδράμουμε σε αυτό – θα πρέπει, να είμαστε προσεκτικοί, πώς διαχειρίζονται κάποια κονδύλια. Από αυτό το 3% π.χ. το 1% πηγαίνει σε μείωση ηλεκτρικού ρεύματος στο χωριό, που από πάνω είχε ανεμογεννήτριες και το 2% πήγαινε ανταποδοτικά. Τώρα θα πηγαίνουν απευθείας στο Δήμαρχο και ο Δήμαρχος κατά το δοκούν κατ’ άλλους θα κρίνει, πώς θα γίνεται η διανομή.
Το φέρνω ως παράδειγμα, γιατί μπορεί, να μιλάμε για τα φωτοβολταϊκά, για περιφερειακή αποκέντρωση, για νέες μορφές ενέργειας πάνω στην πράσινη ανάπτυξη και στην κυκλική οικονομία, αλλά θα πρέπει, να υπάρχει μία δίκαιη κατανομή κονδυλίων, όπως και στο θέμα των συνεταιρισμών, που πρέπει, να στηριχθούν οι μικροί συνεταιρισμοί. Το έχουμε συζητήσει στην Επιτροπή. Να δώσουμε μια βαρύτητα στους μικρούς ευέλικτους συνεταιρισμούς σε παραδοσιακά προϊόντα, όχι πάνω από 10 άτομα κατά τα ιταλικά πρότυπα.
Κατά τα άλλα η εισήγηση έχει ένα θετικό χαρακτήρα, αλλά μπαίνουν κάποιες υποσημειώσεις, δηλαδή μια «άνω τελεία» ή ένας «αστερίσκος», αν θέλετε ότι αυτό θα πρέπει, να το δούμε, γιατί αλλιώς θα το πληρώσουν οικονομικά και αναπτυξιακά οι μικρές κοινωνίες και δη οι μικροί αγρότες, ο μικρός κλήρος, που δε μπορεί, να ανταγωνιστεί τέτοιου είδους μεγάλες εταιρείες, που επενδύουν στην Περιφέρεια.
Ο τουρισμός είναι πραγματικά ένα εργαλείο στα χέρια μας και αν δεν τον αναπτύξουμε σωστά το έχουμε συζητήσει μέσα στην Επιτροπή δεν μπορούμε να περιμένουμε περιφερειακή ανάπτυξη.
Αυτό που είπε ο κ. Δελής, εγώ το συμπληρώνω, ότι και οι αεροπορικές εταιρείες ήταν αυτές που πίεσαν για πολλά συμφέροντα και είχαμε ένα μεγάλο κύμα και ενδεχομένως πάρα πολλούς -όχι ενδεχομένως- είχαμε πολλούς επισκέπτες μέσα στο δίμηνο και καλό θα είναι τουλάχιστον στατιστικά να ξέρουμε πως ήρθαν στην Ελλάδα αεροπορικά.
Στο θέμα του τουρισμού, που είναι και από τα νησιά ο συνάδελφος από τις Κυκλάδες, αν δεν βοηθήσουμε τους μικρούς ξενοδοχοϋπαλλήλους-πράκτορες και ιδιοκτήτες μικρών καταλυμάτων, αν δηλαδή δεν ενισχυθούν οι δορυφόροι του πυρήνα των μεγάλων ξενοδοχειακών μονάδων δεν μπορούμε, να ελπίζουμε, ότι θα έχουμε μία τουριστική ανάπτυξη. Και τι θέλω να πω.
Κάνουμε το τουριστικό μητρώο, καλώς το κάνουμε, αλλά μικρά καταλύματα τα οποία περιμένουν να δουλέψουν ένα πολύ μικρό χρονικό διάστημα ανά το χρόνο, μη τους ταλαιπωρούμε με επιπρόσθετα έξοδα τουλάχιστον για νησιωτικές περιοχές κάτω των δύο ή των χιλίων κατοίκων. Πρέπει να το δούμε αυτό. Δεν είναι όλα τα νησιά το ίδιο.
Τα νησιά που είναι στο επίκεντρο της τουριστικής προβολής μάρκετινγκ και πρεστίζ είναι 5, 6, 7. Τα υπόλοιπα δίνουν το δικό τους αγώνα, όπως και οι δυσπρόσιτες ορεινές περιοχές και εκεί υπάρχουν οι τουριστικοί ξενώνες.
Αυτό που έχουμε συζητήσει, κυρία Πρόεδρε, και στην θετική εισήγηση του συναδέλφου, πρέπει να δούμε και τις εναλλακτικές μορφές τουρισμού, που το έχουμε συζητήσει πολλάκις, αλλά επί της ουσίας παραμένουμε στάσιμοι. Δηλαδή ο περιπατητικός τουρισμός σε ορεινούς όγκους προκειμένου, να υπάρχει η σηματοδότηση -αν θέλετε- η ανάπτυξη, η προβολή στα τουριστικά μονοπάτια μπορεί, να παίξει το ρόλο του.
Έχει μείνει πίσω η Ελλάδα, ενώ έχει ορεινούς όγκους πανέμορφους το έχει αφήσει, αρχαιολογικά μνημεία τα οποία δεν έχουν τη σήμανση, να τα επισκεφθεί κάποιος, τα σπήλαια που είναι ένα ξεχωριστό κομμάτι τουρισμού, που πρέπει να το δούμε γενικότερα η σπηλαιολογία -και είναι πολλά.
Στο θέμα για παράδειγμα των νησιών -αν θέλουμε- να μιλάμε έστω και για μία ανάπτυξη και στον πρωτογενή τομέα, υπάρχει ένα πρόγραμμα από την Ευρωπαϊκή Ένωση και νομίζω είναι και μέσα στο «…….» που λέει, ότι πρέπει να δημιουργηθούν ταμιευτήρες βρόχινου νερού στα νησιά, για να αντιμετωπίσουν εν μέρει το πρόβλημα της λειψυδρίας. Αυτό μπορεί να είναι σημαντικό για να έχουμε και άρδευση-ύδρευση στα νησιά που αντιμετωπίζουν αυτό το μεγάλο πρόβλημα.
Άρα, νομίζω, ότι η Επιτροπή μας πρέπει να πιέσει και προς αυτήν την κατεύθυνση, για να δημιουργηθούν ταμιευτήρες βρόχινου νερού. Η εισήγηση είναι σημαντική, γιατί μιλάει για τουρισμό, αλλά επαναλαμβάνω πρέπει, να πάμε και να βοηθήσουμε μικρούς επιχειρηματίες που σχετίζονται με το τουριστικό προϊόν, διότι αν δεν υπάρξουν δορυφορικά αυτοί, δεν μπορεί η τοπική κοινωνία να ελπίζει, γιατί είναι μικρές κλειστές οι τοπικές κοινωνίες κυρίως σε δυσπρόσιτες ορεινές περιοχές, αλλά και σε μικρά νησιά.
Από εκεί και πέρα πρέπει να υπάρχουν καινοτόμες προτάσεις, για να δούμε νέες μορφές τουρισμού, όπως για παράδειγμα νομίζω ότι αντικείμενο της Επιτροπής, που μπορεί να συμπεριληφθεί, αν ανοίξει η «βεντάλια» στη συγκεκριμένη εισήγηση, πρέπει να δώσουμε και ιδιαίτερη βαρύτητα στον ιαματικό τουρισμό που και εκεί χρειάζεται προβολή.
Είναι μεγάλος ο κύκλος των εργασιών στον ιαματικό τουρισμό και πρέπει να το δούμε λίγο πιο εμπεριστατωμένα-σοβαρά το ζήτημα είναι μια θετική εισήγηση. Μπορούν να συμπεριληφθούν και άλλα να αναπτυχθούν, που θα πλαισιώσουν αυτό το κομμάτι που λέγεται τουριστική προβολή-ανάπτυξη κυρίως για περιοχές αδικημένες, όχι μόνο τώρα λόγω της υγειονομικής κρίσης.
Αυτά τα νησιά σε Κυκλάδες, Βόρειο Αιγαίο -στο Ιόνιο δεν θα έλεγα τόσο- και στα Δωδεκάνησα είναι αδικημένα και περιοχές, όπως είναι Μακεδονία, Θράκη, Ήπειρος, Πελοπόννησο, παντού όλη η Ελλάδα έχει μικρούς οικισμούς, που μπορούν να προβληθούν τουριστικά, αλλά εκεί πρέπει, να τους βοηθήσουμε. Να τους βοηθήσουμε και εμείς ως Επιτροπή, η Πολιτεία, τουριστική προβολή και να περιορίσουμε όσο μπορούμε τα έξοδα.
Στο ΦΠΑ αντιλαμβάνομαι δεν μπορεί, να ασκηθεί μια διαφορετική, ενδεχομένως κατά περίπτωση όμως φορολογική πολιτική, αλλά να τους βοηθήσουμε τουλάχιστον στο κομμάτι της τουριστικής προβολής, για να μπορέσουν οι άνθρωποι να σταθούν στα πόδια τους και εν πάσει περιπτώσει το καλύτερο προϊόν του κόσμου να έχεις, αν δεν το διακίνησής σωστά, δηλαδή να το προβάλλεις, να το γνωστοποιήσεις και να δώσεις και το κατάλληλο πρεστίζ, το προϊόν παραμένει «στο ράφι» και δεν το γνωρίζει ο καταναλωτής.
Σημαντικά τα θέματα κοινωνικού χαρακτήρα απέναντι στις γυναίκες, οι οποίες τουλάχιστον σε κάποιες δύσκολες περιοχές πρέπει να ανταπεξέλθουν και να διαδραματίσουν όπως έλεγα ένα σύνθετο και πολλαπλό ρόλο. Τα θέματα της ενδοοικογενειακής βίας, που βάζει ο κ. Κελέτσης, είναι πολύ σημαντικά.
Θα πρέπει να δούμε διότι υπάρχει μία φοβία και πολλώ δε μάλλον στις τοπικές κοινωνίες. Δηλαδή, μία σιωπή όπου δεν εξωτερικεύονται προβλήματα σημαντικά ενδοοικογενειακής βίας και ότι αυτό συνεπάγεται. Υπάρχει οικογένεια που είναι ιερή ως εστία και υπάρχουν πάρα πολλές οικογένειες κυρίως σε μικρές κοινωνίες που κρατούν τα ήθη, έθιμα και τις παραδόσεις. Υπάρχουν, όμως, και οικογένειες που υποφέρουν, που είναι κάτω από τριτοκοσμικές συνθήκες, είναι αυτή η παλιά νοοτροπία – ας μου επιτραπεί ο όρος- κάποιων ανδροκρατούμενων περιοχών και ότι αυτό συνεπάγεται, όπου η γυναίκα δεν τολμάει να μιλήσει. Τα πράγματα βέβαια θέλω να πιστεύω ότι έχουν αλλάξει με τη νέα γενιά. Αλλά και πάλι υπάρχει ένα κατεστημένο, ένα κλισέ, μια νοοτροπία που της φιμώνει το στόμα και πέρα από αυτό της στερεί και τις ικανότητες που μπορεί να έχει ο γυναικείος πληθυσμός σε μικρές κοινωνίες. Και όχι μόνο, αλλά εμείς το εστιάζουμε και το εντοπίζουμε εκεί, γιατί μιλάμε για προβλήματα της περιφέρειας.
Προτείνω, βέβαια, κυρία Πρόεδρε, να έρθουν και κάποιοι άνθρωποι να μιλήσουν γι’ αυτό το ζήτημα που είναι ειδικοί. Δηλαδή, θα ήταν καλό να ακούσουμε έναν ειδικό πάνω στο θέμα της ψυχολογίας τέτοιων γυναικών που δεν τολμούν να μιλήσουν ή να μας δώσει κάποια στατιστικά στοιχεία, αν υπάρχει βελτίωση σήμερα κυρίως σε μικρές κοινωνίες που η γειτονιά το ξέρει, αλλά κανείς δεν μιλάει.
Από κει και πέρα, το θέμα της γυναικείας επιχειρηματικότητας που το έχουμε συζητήσει είναι πάρα πολύ σημαντικό. Θα πρέπει να αλλάξουν κάποια status, να δώσουμε την ευκαιρία σε γυναίκες που αυτή τη στιγμή διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο και η ενασχόληση τους είναι πολύ σημαντική σε περιοχές που «φυλάτουν Θερμοπύλες». Υπάρχουν γυναίκες που πρέπει να τις βοηθήσουμε να κρατήσουν κάποιες σχολές οικοτεχνικά, λαϊκής τέχνης, κάποιες σχολές υφαντών.
Είναι κάποια παραδοσιακά επαγγέλματα τα οποία φθίνουν, αλλά μπορούν να το περάσουν ως τέχνη αν θέλετε στις επόμενες γενιές για να κρατηθεί η παράδοση. Υπάρχουν γυναίκες σε περιοχές που θέλουν να κάνουν έναν μικρό συνεταιρισμό, που μπορεί σε αυτήν την εισήγηση του συναδέλφου να δώσουμε λίγο μεγαλύτερη βαρύτητα. Υπάρχουν παραδοσιακά προϊόντα, όπως έλεγα προηγουμένως, με την τυποποίηση που μπορούν να βοηθηθούν και μέσω ευρωπαϊκών προγραμμάτων.
Εμείς ως Ελληνική Λύση δίνουμε μία μεγάλη βαρύτητα στην βιοποικιλότητα, στα βότανα, που είναι πιο ειδικές θα λέγαμε οι γυναίκες για να διακινήσουν αν θέλετε τέτοιου είδους προϊόντα, έχουν καλύτερη απήχηση, καλύτερη αύρα, καλύτερη πειθώ. Έτσι λένε οι στατιστικές. Αυτό που έλεγα από την άλλη φορά γυναίκες που κρατούν επιχειρήσεις και δη σε περιοχές δύσκολες είναι πιο δημοκρατικές -θα μου επιτρέψετε- απέναντι σε κάποιες επιχειρήσεις οι οποίες είναι ανδροκρατούμενες.
Είναι σημαντικό αυτό για την ενδοοικογενειακή βία. Πρέπει να το δούμε, αλλά να κληθούν και οι ειδικοί, να μας δώσουν τα στοιχεία εν Ελλάδι. Να δούμε αν πραγματικά ως ευρωπαϊκή χώρα με πολιτισμό, με επίπεδο έχουμε κάνει αν θέλετε κάποια θετικά βήματα προόδου σε αυτό το σημείο και από κει και πέρα να βοηθήσουμε προκειμένου αυτές οι φοβίες που έχουν οι τοπικές κοινωνίες για το θέμα της ενδοοικογενειακής βίας -τουλάχιστον από τις νέες γενιές εκεί είναι η ελπίδα μας και λόγω μορφωτικού, γνωστικού επιπέδου- να το ξεπεράσουν αυτό. Δεν μπορούμε να μιλάμε για πρόοδο όταν μία τοπική κοινωνία βλέπει το πρόβλημα της δίπλα και σιωπά για πολλούς λόγους. Το κομμάτι βέβαια της γυναικείας επιχειρηματικότητας στον πρωτογενή τομέα, στον τουριστικό τομέα, στον τομέα αν θέλετε κάποιων σχολών που πρέπει να παραμείνουν ή να δημιουργηθούν είμαστε προς τη θετική κατεύθυνση, γιατί αλλιώς δεν μπορούμε να ελπίζουμε. Το είπα και προηγουμένως, ότι μπορούν τα νησιά και οι ορεινές και ημιορεινές περιοχές να κρατηθούν όπως πρέπει στο χάρτη της Επικράτειας.
υπάρχουν κάποιοι δήμοι ή και οι περιφέρειες που γνωρίζουν τέτοια περιστατικά. Υπάρχουν υπηρεσίες -αν θυμάμαι καλά- υπάρχουν γραφεία που έχουν γίνει και έχουν συσταθεί από δήμους που γίνονται καταγγελίες, αλλά νομίζω ότι υπάρχει και η γραμμή καταγγελίας των γυναικών εν Ελλάδι. Οι άνθρωποι μπορούν γιατί δέχονται κλήσεις από όλη την Ελλάδα και από μεγάλα και μικρότερα αστικά κέντρα -δεν υπάρχει διάκριση γεωγραφική εκεί- να μας δώσουν κάποια στατιστικά στοιχεία.
Νομίζω ότι η συγκεκριμένη γραμμή καταγγελίας ενδοοικογενειακής βίας συνεργάζεται με ψυχολόγους και τις άλλες ειδικότητες που απαιτούνται για να έρθουν να μιλήσουν. Νομίζω ότι κυρία πρόεδρε πρέπει να αποταθούμε στη συγκεκριμένη υπηρεσία καταγραφής καταγγελιών για ενδοοικογενειακή βία, γιατί αυτοί θα μας δώσουν και τη λύση ή να έρθουν να μιλήσουν και οι ίδιοι. Γιατί και το βιώνουν και έχουν και το γνωστικό αντικείμενο για να έρθουν να καταθέσουν εδώ και να μας πουν σε ποιο σημείο είμαστε. Αν έχουμε βαριά περιστατικά, αν έχουμε πολλαπλά περιστατικά και σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια αν τουλάχιστον αρχίζει και λύνεται η γλώσσα -θα το πω έτσι απλά- αυτών των ανθρώπων για να ξεπεράσουμε αυτή τη φοβία και αυτή τη βία.
Νομίζω πως εκεί πρέπει να κατευθυνθούμε.