«Παράξενο, – μέσα σ’ όλες αυτές τις αλλαγές, τις ταραχές, τις ανακατατάξεις, όπως λένε, να μένει μόνον, ξεχωρίζοντας καθάρια πάνω απ’ όλους τους θανάτους, το ανθρώπινο σώμα, ανυπεράσπιστο, ανίδεο, αμετάπειστο, εξαίσιο».
(Γιάννης Ρίτσος, ‘Ισμήνη’)
Την Πέμπτη 1 Οκτωβρίου απεβίωσε μετά από πολύμηνη μάχη με τον καρκίνο, ο γιατρός (ορθοπεδικός χειρούργος) Παρασκευάς Χαντζίδης. Η κηδεία του πραγματοποιήθηκε την Παρασκευή 2 Οκτωβρίου στο Πλατύ Ημαθίας, που είναι και η γενέτειρα του εκλιπόντος. Είθισται, σε αυτές τις περιπτώσεις, τα λόγια που κατατίθενται στο ‘ταμείο’ του εν ευρεία εννοία δημόσιου λόγου να είναι λόγια συμπόνιας προς τους οικείους και παρηγοριάς, όταν δεν περιβάλλονται τον μανδύα μίας νεκρολογίας που εστιάζει σε γεγονότα-σταθμούς της ζωής του θανόντος.
Το παρόν κείμενο όμως, δεν φιλοδοξεί να καταστεί νεκρολογία, αλλά, αντιθέτως, κείμενο μνημόνευσης και πρωταρχικά, ζωής, διεκδικώντας την τεκμηρίωση του πάνω στο παράδειγμα ζωής του Παρασκευά Χαντζίδη. Ο γράφων δεν διεκδικεί την ευαρέσκεια του πιθανού αναγνώστη, αλλά περισσότερο, την καλοπροαίρετη στάση του, από την στιγμή ιδίως που τυγχάνει ανιψιός του γιατρού. Πιο πάνω έγινε λόγος για το παράδειγμα ζωής του Δρ. Παρασκευά Χαντζίδη. Εξειδικεύοντας περαιτέρω ως προς αυτό, θα αναφέρουμε πως αυτό το παράδειγμα ζωής σημαδεύθηκε, πέραν του οικογενειακού πλαισίου, από την άσκηση της ιατρικής.
Φέροντας την ειδικότητα του ορθοπεδικού, ο Δρ. Παρασκευάς Χαντζίδης, έτεινε προς την κατεύθυνση άσκησης της ιατρικής, σε μία πορεία ετών, με διπλό τρόπο. Και τι εννοούμε λέγοντας κάτι τέτοιο; Εννοούμε πως άσκησε την ιατρική ως επιστήμη αλλά και ως τέχνη, σημείο που έχει θίξει ο φιλόσοφος Μπαρούχ Σπινόζα. Κάτι που σημαίνει ό,τι η ιατρική ως τέχνη εκφράζεται μέσω του σώματος με τρόπο λεπτό και απτό, στοχευμένο και δραστικό, εκεί όπου η ιατρική λειτουργεί και ως στιγμή δημιουργίας, αποκτώντας ένα πλαίσιο εξατομικευμένο που χωρά τόσο την δεοντολογία όσο και την σχέση πλέον, γιατρού και ασθενή. Μέσω μελέτης, χειρουργικών επεμβάσεων, διαγνώσεων και θεραπειών, έδωσε στην ιατρική περιεχόμενο τέχνης για τον ασθενή, αλλά και περιεχόμενο εξελικτικής διαδικασίας.
Στο παράδειγμα του Δρ. Παρασκευά Χαντζίδη, η ιατρική υπήρξε κάτι περισσότερο από απλή αναφορά, κάτι που μας επιτρέπει να προχωρήσουμε σε έναν βαθύτερο πυρήνα, με στόχο να αντλήσουμε και να αναδείξουμε το τρίπτυχο πάνω στο οποίο θεμελιώνεται η ιατρική του πορεία: Επιστήμη-Γνώση-Τέχνη, δηλαδή ιατρική εν συνόλω πάνω στην οποία αναγνωρίζεται και ονομάζεται ως έχει ο γιατρός από το Πλατύ Ημαθίας, ως γιατρός-δημιουργός και ως γιατρός-ανατόμος. Ως Δρ. Παρασκευάς Χαντζίδης.
Με αυτές τις αρχές πορεύθηκε και διακόνησε την ιατρική, δημιουργώντας ένα βαθύ αποτύπωμα, το οποίο και θα αποκαλέσουμε ‘αποτύπωμα ζωής.’ Ο λόγος με βάση τον οποίο και μπορούμε να αξιώνουμε την ανά-κληση δια της μνήμης της εικόνας του και της δημιουργικής του πορείας, είναι ο εξής: ‘Ο Γιατρός διέθετε εκείνο το χαρακτηριστικό που διακρίνει όλους όσοι προχωρούν μπροστά: Την επιθυμία.’ Μέχρι τέλους. Μέχρι το μεταίχμιο που συνενώνει την ζωή με τον θάνατο.
Όπως η ιατρική, έτσι και η ποίηση, διαθέτει ένα υπόστρωμα ανύψωσης, καθ’ όλα χρήσιμο για να ορίσουμε ένα δύσκολο ‘τώρα.’ Και ο τελευταίος λόγος του κειμένου, είναι ο λόγος του Οδυσσέα Ελύτη από το ‘Άξιον Εστί,΄ ο οποίος και εμπεριέχει την μορφή του Δρ. Παρασκευά Χαντζίδη. Όχι ως το ύστατο ‘χαίρε’ και ‘ευχαριστώ,’ αλλά ως του σκαπανέα της δικής του άξιας ζωής. «Αλλά τώρα, είπε, η άλλη σου όψη ανάγκη ν’ ανεβεί στο φως».
