Η 19η Μαΐου είναι ημέρα μνήμης της γενοκτονίας του Ποντιακού Ελληνισμού. Είναι η ημέρα που τιμούμε την μνήμη των 353.000 Ελλήνων Ποντίων που βασανίστηκαν, εκτελέστηκαν και υπέστησαν τα πάνδεινα από τους Οθωμανούς Τούρκους, επειδή διέπραξαν το έγκλημα να είναι Έλληνες. Όλοι αυτοί οι μάρτυρες του Ελληνισμού και της Ορθοδοξίας θα παραμένουν πάντοτε ζωντανοί μέσα στο μυαλό και στην καρδιά μας, παρά την προσπάθεια ορισμένων εσωτερικών και εξωτερικών φορέων να τους ξεχάσουμε.
Οι σφαγές και οι εκτοπισμοί εναντίον των Ελληνικών πληθυσμών στην περιοχή του Πόντου πραγματοποιήθηκαν από το κίνημα των Νεότουρκων και τον Κεμάλ κατά την περίοδο 1914-1923. Τα γεγονότα αυτά κατέληξαν στην εξαφάνιση του ελληνικών κοινοτήτων από την περιοχή όπου διαβιούσαν επί τρεις χιλιετίες. Η εξόντωση των αδελφών μας Ποντίων προήλθε από τις κακουχίες, τα συστηματικά και απάνθρωπα βασανιστήρια, την πείνα και τη δίψα, τις πορείες θανάτου στην έρημο και συχνότατα τις εν ψυχρώ δολοφονίες ή εκτελέσεις.
Το κύμα διωγμού και εξόντωσης των ελληνικών πληθυσμών του Πόντου διακρίνεται ιστορικά σε τρεις συνεχόμενες φάσεις, η πρώτη από την έναρξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου ως την κατάληψη της Τραπεζούντος από τον Ρωσικό Στρατό (1914-1916), η δεύτερη τελειώνει με το τέλος του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου (1916-1918) και η τελευταία ολοκληρώνεται με την εφαρμογή του Συμφώνου για την ανταλλαγή των πληθυσμών μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας (1918-1923).
Η αγριότερη και συστηματικότερη εξόντωση των Ποντίων πραγματοποιήθηκε από τον Μουσταφά Κεμάλ, τον οποίο ο «εθνάρχης» Ελευθέριος Βενιζέλος είχε προτείνει το 1930, για Νόμπελ Ειρήνης. Άλλωστε η 19η Μαΐου ήταν η αποφράδα ημέρα, που ο μεγάλος διώκτης και σφαγέας του Ελληνισμού, Κεμάλ είχε αποβιβαστεί στην Σαμψούντα του Πόντου. Εκεί υπό την καθοδήγηση Γερμανών και Σοβιετικών συμβούλων σχεδιάστηκε η «τελική λύση» του ποντιακού προβλήματος.
Οι αγριότητες που διαπράχθηκαν κατά των Ποντίων είναι αναρίθμητες, θα αναφέρουμε μόνο ενδεικτικά μερικές:
- Στην επαρχία Κερασούντος κάηκαν 88 χωριά ολοσχερώς μέσα σε τρεις μήνες. Οι Έλληνες της επαρχίας, περίπου 30.000, αναγκάστηκαν να διανύσουν, πεζοί, πορεία προς την Άγκυρα κατά τη διάρκεια του χειμώνα. Το ένα τέταρτο αυτών πέθαναν καθ’ οδόν.
- Στην επαρχία Αμάσειας 72.375 Έλληνες, από τους συνολικά 136.768, εκτοπίστηκαν, από τους οποίους το 70% πέθαναν από τις κακουχίες.
- Στον Άγιο Γεώργιο Πατλάμ της Κερασούντος είχαν συγκεντρωθεί 3.000 Έλληνες, οι οποίοι έγκλειστοι και σε συνθήκες ασιτίας από τις οθωμανικές αρχές, βρήκαν αργό θάνατο.
- Κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου εξορίστηκαν συνολικά 235.000 Πόντιοι, ενώ 80.000 μετανάστευσαν στη Ρωσία.
- Στις 29 Μαΐου ο Κεμάλ ανέθεσε στον τσέτη Τοπάλ Οσμάν την επιχείρηση για τη διενέργεια μαζικών επιχειρήσεων κατά του τοπικού πληθυσμού. Σε αυτό το πλαίσιο, πραγματοποιήθηκαν οι σφαγές και οι εκτοπίσεις των Ελλήνων στη Σαμψούντα και σε 394 χωριά της περιοχής, κατοικημένα από ελληνικούς πληθυσμούς.
- Μεταξύ Φεβρουαρίου και Αυγούστου 1920 πραγματοποιήθηκε η πυρπόληση της Μπάφρας και η μαζική εξόντωση των 6.000 Ελλήνων που είχαν σπεύσει να βρουν προστασία στις εκκλησίες της περιοχής. Συνολικά από τους 25.000 Έλληνες που ζούσαν στις περιοχές της Μπάφρας και του Ααζάμ, το 90% δολοφονήθηκε, ενώ από τους υπόλοιπους, οι περισσότεροι εκτοπίστηκαν στο εσωτερικό της Μικράς Ασίας.
- Οι Πόντιοι προύχοντες και προσωπικότητες του πνεύματος, συνελήφθησαν και καταδικάστηκαν σε θάνατο από τα αποκαλούμενα “Δικαστήρια της Ανεξαρτησίας” στην Αμάσεια, κατά τον Σεπτέμβριο του 1921. Παράλληλα, σημειώνονταν και εξαναγκαστικές αποσπάσεις νεαρών κοριτσιών και αγοριών από τις οικογένειές του, τα οποία δίνονταν για τα χαρέμια των εύπορων Τούρκων.
- Σημειώθηκαν μαζικοί εξαναγκαστικοί εξισλαμισμοί γυναικών.
Η ανείπωτη τραγωδία των αδελφών μας αναγνωρίστηκε από το ελληνικό κράτος μόλις το 1994, όταν και αναγνωρίστηκε επίσημα με ψήφισμα της Βουλής των Ελλήνων η γενοκτονία του ποντιακού ελληνισμού. Πέρα από το ελληνικό κράτος ο διωγμός των Ποντίων αναγνωρίζεται επισήμως ως γενοκτονία από την Κύπρο, την Αρμενία, την Σουηδία, την Ολλανδία, από ορισμένες ομοσπονδιακές δημοκρατίες της Ρωσίας, εννέα πολιτείες των ΗΠΑ, ενώ υπάρχει και μια γενική αναφορά τη βουλή της αυστραλιανών πολιτειών της Νότιας Αυστραλίας και της Νέας Νότιας Ουαλίας. Στον Καναδά οι πόλεις Οττάβα και Τορόντο έχουν αναγνωρίσει την 19η Μαΐου ως ημέρα μνήμης της Ποντιακής γενοκτονίας. Επίσης η Διεθνής Ένωση Ακαδημαϊκών για τη Μελέτη των Γενοκτονιών (IAGS, International Association of Genocide Scholars) με βαρυσήμαντο ψήφισμά της στις 15 Δεκεμβρίου 2007 αναγνώρισε τη Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου. Σε αναγνώριση προχώρησε και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο το 2006.
Η γενοκτονία των Ποντίων αποτελεί μία από τις πιο μαύρες στιγμές της Ιστορίας όχι μόνο των Ελλήνων, αλλά και ολόκληρης της ανθρωπότητας. Αποτίνουμε φόρο τιμής σε όλους τους φονευθέντες, βασανισθέντες και διωχθέντες συμπατριώτες μας. Ας μην αφήσουμε τους άσπονδους γείτονές μας να διαπράξουν καινούργια εγκλήματα κατά του Ελληνισμού.