Στις 19 Δεκ 2019, Πέμπτη, στις 19.30, στην αίθουσα εκδηλώσεων της Διεύθυνσης Τεκμηρίωσης και Προστασίας Πολιτιστικών Αγαθών του Υπουργείου Πολιτισμού (Αγ. Ασωμάτων 33, Αθήνα) θα γίνει εκδήλωση με τίτλο «Η Κληρονομιά του Αγροτικού Τοπίου» από την Ελληνική Εθνική Επιτροπή του ICOMOS-International Council On Monuments and Sities.
Ο Δρ Αθανάσιος Νακάσης (πρόεδρος του Ελληνικού ICOMOS) έγραψε στην πρόσκληση ότι η ημερίδα εντάσσεται στο πλαίσιο εορτασμού της Παγκόσμιας Ημέρας Μνημείων και Τοποθεσιών, που εφέτος είναι αφιερωμένη στο αγροτικό τοπίο (rural landscape) και πραγματοποιείται υπό την αιγίδα της Ελληνικής Εθνικής Επιτροπής για την UNESCO, του Υπουργείου Πολιτισμού & Αθλητισμού και του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας.
Η επέτειος της Παγκόσμιας Ημέρας Μνημείων & Τοποθεσιών (International Day for Monuments & Sites). αποβλέπει στην ευαισθητοποίηση του κοινού στο σημαντικό θέμα της προστασίας της Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Για το σκοπό αυτό διοργανώνονται σ’ όλο τον κόσμο κάθε μορφής εκδηλώσεις, με τις οποίες επιδιώκεται όχι μόνο να γίνουν γνωστά στο ευρύτερο κοινό η σημασία των μνημείων κάθε χώρας, αλλά και να προωθηθεί η υπόθεση της προστασίας και ένταξή τους στη σύγχρονη κοινωνική, πολιτιστική και οικονομική ζωή.
H φετινή Διεθνής Ημέρα Μνημείων και Τοπίων (2019) είναι αφιερωμένη στα αγροτικά τοπία την σημασία τους και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν και τα οφέλη που προσφέρουν στην αειφόρο ανάπτυξη. Σύμφωνα με το Διεθνές Συμβούλιο Μνημείων και Τοποθεσιών (ΙCOMOS), ως αγροτικά τοπία ορίζονται εκείνες οι χερσαίες και υδάτινες περιοχές που δημιουργούνται από την ανθρώπινη αλληλεπίδραση και χρησιμοποιούνται για την παραγωγή τροφίμων και άλλων ανανεώσιμων φυσικών πόρων. Ταυτόχρονα, όλες οι αγροτικές περιοχές έχουν πολιτιστικές σημασίες που τους αποδίδονται από τους ανθρώπους και τις κοινότητες. Σύμφωνα με το ICOMOS όλες οι αγροτικές περιοχές είναι τοπία.
Το Διεθνές Συμβούλιο Μνημείων και Τοποθεσιών ICOMOS, που εδρεύει στο Παρίσι, είναι ο πιο έγκυρος διεθνής, επαγγελματικός, μη κυβερνητικός οργανισμός τεχνικός σύμβουλος της UNESCO για την προστασία της Πολιτιστικής Κληρονομιάς. Έχει ως μέλη ειδικούς επιστήμονες (αρχαιολόγους, αρχιτέκτονες, χημικούς, νομικούς κ.ά) από όλο τον κόσμο και δραστηριοποιείται σε 104 χώρες στις 5 ηπείρους.
Στον κατάλογο των αγαθών παγκόσμιας κληρονομιάς που βρίσκονται στην Ελλάδα υπάρχουν καταγεγραμμένα: 1986 Ναός Επικουρείου Απόλλωνα στις Βάσσες, 1987 Δελφοί, 1987 Ακρόπολη, 1988 Άθως, 1988 Μετέωρα, 1988 Παλαιοχριστιανικά και Βυζαντινά Μνημεία Θεσσαλονίκης,, 1988 Επίδαυρος, 1988 Μεσαιωνική πόλη της Ρόδου, 1989 Μυστράς, 1989 Ολυμπία, 1990 Δήλος, 1990 Μονή Δαφνίου, Μονή Οσίου Λουκά, Νέα Μονή Χίου, 1992 Πυθαγόρειο και Ηραίον Σάμου, 1996 Βεργίνα, 1999 Μυκήνες, Τίρυνς, 1999 Χώρα, Ιερά Μονή Αγ. Ιωάννη Θεολόγου και Σπήλαιο της Αποκάλυψης Πάτμου, 2007 Ιστορική πόλη της Κέρκυρας (όπως τα βρήκα στο www.sansimera.gr/worldays/15 )
Το αγροτικό τοπίο είναι στοιχείο της πολιτιστικής μας κληρονομιάς και θα έπρεπε αυτούς (δηλαδή τους αγρότες) που το φροντίζουν και το διατηρούν βιώσιμο (αειφόρο) να τους ανταμείβουμε για αυτό.
Πράγματι αυτό που πολλοί αδαείς λένε «αγροτικές επιδοτήσεις» έχει σαν νομιμοποιητική βάση την ανταμοιβή των αγροτών, ως φροντιστών της γης, για τα δωρεάν δημόσια αγαθά που προσφέρουν σε όλους, δηλαδή για το πόσιμο νερό, για τον καθαρό αέρα και το αγροτικό τοπίο.
Αγρότες είναι οι γεωργοί, κτηνοτρόφοι, ψαράδες και δασοκόμοι οι οποίοιμπορούν ίσως και εφ όσον θέλουν, συμπληρωματικά προς τα τέσσερακύρια επαγγέλματα να παράγουν ενέργεια, να μεταποιούν ή/& να εμπορεύονται την δικιά τους παραγωγή και να προσφέρουν υπηρεσίες τουρισμού (ενδιαίτηση, διαμονή, ξενάγηση κλπ δηλαδή αγροτουρισμό).
Πρόκειται για μη υπολογισμένη ανταμοιβή για την φροντίδα και προστασία στην πολιτιστική μας κληρονομιά. Απλά από τα διαθέσιμα χρήματα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με βάση την φροντίδα στο έδαφος του πλανήτη δημιουργείται μια διαδικασία ανταμοιβής στους αγρότες.
Δεν παίρνουν οι αγρότες χρήματα για να παράγουν τροφή, αν και θα μπορούσε να ήταν και αυτό πια πολύ σημαντική παράμετρος. Ούτε επιδοτούνται για μια κάποια παραγωγική εργασία. Παίρνουν χρήματα ως ανταμοιβή για την φροντίδα του περιβάλλοντος και του αγροτικού τοπίου που απολαμβάνουμε όλα τα έμβια όντα στον πλανήτη, και οι άνθρωποι.
Η πολύ ενδιαφέρουσα ημερίδα της 19/12/2019, έχει τέσσερις ενότητες: (1) Θεωρητικές προσεγγίσεις του αγροτικού τοπίου, (2) Το αγροτικό τοπίο ως πεδίο εγκατάστασης, παραγωγής & λατρείας, (3) Αγροτικό τοπίο: τεχνικά έργα και άμυνα και (4) Το αγροτικό τοπίο στον λόγο & την τέχνη.
Ανάμεσα στις πολύ σημαντικές εισηγήσεις διακρίνονται οι: Το αρχαίο αγροτικό τοπίο ως επιστημονικό πεδίο έρευνας και μελέτης, Από την αγροικία σε συνεκτικά συστήματα αγροτικών εγκαταστάσεων, Απαντώντας στη νεότερη ανάδυση του τοπιακού ενδιαφέροντος: αρχαία αγροτικά Έργα και Ημέραι πριν την ολλανδική τοπιογραφία, Ανιχνεύοντας (και αναβιώνοντας) το μινωικό αγροτικό τοπίο, Σώμα και ψυχή ανθρώπων στο αρχαιοελληνικό αγροτικό τοπίο, Τοπία του Ανθρώπου του Νεάντερταλ στο κεντρικό Ιόνιο Πέλαγος, Tο αγροτικό τοπίο στη Θηρασία: ηφαιστειακό τοπίο, κατοίκηση και χρήσεις γης στη μακρά διάρκεια, Αγρών τόπος: αρχαία ύλη, σιωπηλές ζωές, εκκωφαντική διαχρονία, Συστηματική καλλιέργεια αμπέλου στην ελληνιστική (;) Αττική, Ο ιστορικός Ελαιώνας των Αθηνών. Η αγροτική «ραχοκοκαλιά» της αρχαίας Αθηναϊκής Δημοκρατίας, Ager Denthaliatis: το αγροτικό τοπίο ενός μεθοριακού ιερού στον Ταΰγετο, Αρχιτεκτονική κατάταξη του ναού της Δήμητρας Παραμυθιάς, Αποστραγγιστικά έργα στη λίμνη Κωπαΐδα κατά τη 2η χιλιετία π.Χ., Στοιχεία αρδευτικού έργου στα Μεσόγεια: από το Μαρκόπουλο στο Λαγονήσι, Ο Πύργος 17 της αρχαίας Μεσσήνης, Προοπτική, προοπτικές και αναπαράσταση του χώρου. Η λεγόμενη μινωική «ελευθερία», Οι τοιχογραφίες της Θήρας και η χρήση του κρόκου στο προϊστορικό Αιγαίο, Σκόρπιες σκέψεις για την πόλη και τα πέριξ, Η χρήση του τοπίου στην αγγειογραφία της αρχαϊκής και κλασικής περιόδου, Αγροί και αγροίκοι στο αισωπικό corpus.
Στην εκδήλωση με τίτλο «Η Πολιτιστική Κληρονομιά του Αγροτικού Τοπίου», στις 19 Δεκ 2019, την Πέμπτη, στις 19.30, στην αίθουσα εκδηλώσεων της Διεύθυνσης Τεκμηρίωσης και Προστασίας Πολιτιστικών Αγαθών του Υπουργείου Πολιτισμού (Αγ. Ασωμάτων 33, Αθήνα) θα ακουστούν πολλά και ενδιαφέροντα από την ICOMOS.
