Άνοιξε ο δρόμος συνταγογράφησης και κάλυψης της θεραπευτικής άσκησης και στην Ελλάδα, μετά την αποδοχή από το Κεντρικό Συμβούλιο Υγείας (ΚΕΣΥ) της πρότασης που έκανε ο ενδοκρινολόγος καθηγητής Πειραματικής Φυσιολογίας, πρόεδρος του Εθνικού Κέντρου του Διεθνούς Ιδρύματος «EXERCISE IS MEDICINE» και πρόεδρος του Ινστιτούτου Εφαρμοσμένης Φυσιολογίας & Άσκησης στην Ιατρική, Μιχάλης Κουτσιλιέρης.
Ο καθηγητής Πειραματικής Φυσιολογίας, σε αποκλειστική του συνέντευξη στο Πρακτορείο 104,9 FM και στην εκπομπή της Τάνιας Μαντουβάλου «104,9 Μυστικά Υγείας», αναφέρει ότι αυτό που προτάθηκε στο ΚΕΣΥ και έτυχε ένθερμης αποδοχής και ακολούθως έγκρισης, είναι οι γιατροί να συνταγογραφούν άσκηση, και σε επόμενο βήμα, να υπάρξει συνεννόηση με το υπουργείο, έτσι ώστε να καλύπτεται η συνταγογράφηση από τον ΕΟΠΥΥ.
Διευκρινίζει ότι «θα πληρώνεται συγκεκριμένος πιστοποιημένος φυσικοθεραπευτής ή γυμναστής, ο οποίος θα ακολουθεί τις κατευθυντήριες οδηγίες, που εξυπηρετούνται μέσα από ένα πρωτόκολλο».
Ο κ. Κουτσιλιέρης τονίζει ότι σε όλες τις έρευνες των τελευταίων δεκαετιών υπάρχουν επιστημονικές ενδείξεις πως η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας έχει συνδυαστεί με την παρουσία χρόνιων και σοβαρών νοσημάτων. Αναφέρεται ακόμη στο είδος της άσκησης που προτείνεται για καρδιαγγειακά, καρκίνο, ψυχιατρικά και πνευμονολογικά νοσήματα, καθώς επίσης εξηγεί τον τρόπο που η άσκηση μπορεί να μειώσει το κόστος υγείας, ειδικά στην τρίτη και τέταρτη ηλικία.
Όσον αφορά τις κλινικές μελέτες δηλώνει ότι αυτή τη στιγμή είναι υπό συζήτηση διάφορα πρωτόκολλα για τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας της θεραπευτικής άσκησης, ενώ ήδη έχουν ξεκινήσει εδώ κι έξι μήνες κλινικές μελέτες για την αντιμετώπιση της άνοιας με θεραπευτική άσκηση. «Μέχρι τώρα στο στάδιο της προάνοιας δεν υπάρχει θεραπεία και η μόνη ένδειξη είναι το πρωτόκολλο θεραπευτικής άσκησης, το οποίο μειώνει κατά 9 φορές το ρίσκο να πάθει κανείς άνοια», λέει ο κ. Κουτσιλιέρης.
Αξίζει να αναφερθεί ότι η θεραπευτική άσκηση ήδη συνταγογραφείται σε Αγγλία, Σκωτία, Γερμανία και ΗΠΑ.
Ακολουθεί ολόκληρο το κείμενο της συνέντευξης που παραχώρησε ο Μιχάλης Κουτσιλιέρης στο Πρακτορείο 104,9 FM και στην Τάνια Η. Μαντουβάλου.
Έχετε επιστημονικές ενδείξεις ότι η άσκηση μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως συμπληρωματική θεραπεία;
Βεβαίως. Έρευνες έχουν δείξει πως η έλλειψη σωματικής δραστηριότητας συνδέεται με το 7,3% των θανάτων στην Ευρώπη. Τα τελευταία 20-30 χρόνια η μείωση της φυσικής δραστηριότητας του ανθρώπου, έχει συνδυαστεί μεταξύ άλλων με την παρουσία χρόνιων νοσημάτων, όπως η στεφανιαία νόσος, ο διαβήτης τύπου 2, ο καρκίνος του μαστού, ο καρκίνος του παχέος εντέρου. Περίπου το 6% των ατόμων που παθαίνουν στεφανιαία νόσο τους λείπει η φυσική δραστηριότητα, περίπου 10% είναι η επίπτωση για καρκίνο μαστού. Στην παρουσίαση που έγινε στην ολομέλεια του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας έγινε αποδεκτή η πρόταση που παρουσίασα, στην οποία αναφέρεται ότι υπάρχουν πλέον επιστημονικές ενδείξεις, πως η άσκηση μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως συμπληρωματική θεραπεία. Και αυτό που θέλω να τονίσω είναι η θερμή συμπαράσταση που βρήκαμε στο ΚΕΣΥ, ιδιαίτερα από τον πρόεδρο τον κ. Μάρκου, ο οποίος ήταν ευαισθητοποιημένος στο θέμα και έπαιξε καθοριστικό ρόλο στο να εγκριθεί η θεραπευτική άσκηση ως συμπληρωματική θεραπεία.
Πέστε μας ενδεικτικά κάποιες νόσους στις οποίες η άσκηση έχει μεγάλο όφελος;
Στην ιδιοπαθή υπέρταση. Με ειδικά πρωτόκολλα τα οποία υπάρχουν για τη θεραπευτική άσκηση, κάποιος μπορεί να ρίξει την πίεση του. Σε περιπτώσεις χρόνιας αναπνευστικής ανεπάρκειας, με κατάλληλη άσκηση παρατηρείται βελτίωση. Άτομα που έχουν περάσει ένα εγκεφαλικό, ή ένα έμφραγμα και ακολουθούν θεραπευτικές ασκήσεις έχουν τεράστια αποτελέσματα. Για την οστεοπόρωση επίσης συστήνεται η θεραπευτική άσκηση, ή ακόμα-ακόμα για να αποφευχθούν παρενέργειες στην κύηση.
Μετά την έγκριση από το ΚΕΣΥ, η άσκηση που θα συνταγογραφούν οι γιατροί, θα καλύπτεται από τον ΕΟΠΥΥ;
Αυτό που τους προτείνεται είναι ακριβώς έτσι. Οι γιατροί να συνταγογραφούν άσκηση. Και το επόμενο βήμα είναι να συνεννοηθούμε με το υπουργείο, έτσι ώστε να υπάρχει η κάλυψη της συνταγογράφησης αυτής από τον ΕΟΠΥΥ.
Ο φυσικοθεραπευτής ή το γυμναστήριο;
Θα πληρώνεται συγκεκριμένος πιστοποιημένος φυσικοθεραπευτής ή γυμναστής, ο οποίος να ακολουθεί τις κατευθυντήριες οδηγίες, που εξυπηρετούνται μέσα από ένα πρωτόκολλο. Δηλαδή δεν θα κάνει ό,τι θέλει. Όπως το φάρμακο πρέπει να έχει δοσολογία, συγκεκριμένο χρόνο και άτομο που χορηγείται, με τον ίδιο τρόπο συνταγογραφείται και η άσκηση.
Για τα καρδιαγγειακά τι είδος άσκησης προτείνεται;
Υπάρχει ένα πρωτόκολλο που έχει προταθεί και είναι η κύρια κατευθυντήρια οδηγία, που κυρίως είναι η αερόβια άσκηση όπως η βάδιση, κατά την οποία εξυπακούεται ότι αυξάνεται ο ρυθμός της αναπνοής, η καρδιακή συχνότητα, αλλά μέχρι ενός ορισμένου σημείου το οποίο είναι κοντρολαρισμένο.
Για τον καρκίνο;
Οι ασκήσεις με αντιστάσεις. Δηλαδή να σηκώνεις βάρη ή να κάνεις ασκήσεις ευκαμψίας. Δηλαδή χωρίς να εξασκείς δύναμη εσύ ο ίδιος, αλλά να σου κάνει ο γυμναστής ή ο φυσικοθεραπευτής κινήσεις που σε γυμνάζουν.
Για ψυχιατρικά, κατάθλιψη, αγχώδη διαταραχή;
Προτείνεται κυρίως αερόβια άσκηση και μάλιστα σε αυτές τις περιπτώσεις έχει τεράστια συμβολή. Για παράδειγμα αυτή τη στιγμή στο στάδιο της προάνοιας δεν υπάρχει θεραπεία και η μόνη ένδειξη είναι το πρωτόκολλο θεραπευτικής άσκησης, το οποίο μειώνει κατά 9 φορές το ρίσκο να πάθει κανείς άνοια.
Για πνευμονολογικά; ΧΑΠ, άσθμα κλπ;
Αερόβια και εδώ, αλλά με τεράστια προσοχή και παρακολούθηση γιατί εδώ πρόκειται για ειδικούς πληθυσμούς και πχ το άσθμα μπορεί να προκληθεί από την ίδια την άσκηση.
Έχετε κάνει μελέτες για ενδεχόμενη μείωση του κόστους υγείας;
Αυτό εξυπακούεται. Ένας από τους λόγους που γίνεται αυτή η σημαντική παρέμβαση είναι ότι συνήθως στην τρίτη ή στην τέταρτη ηλικία που ο πληθυσμός γηράσκει, υπάρχουν πολλά νοσήματα συγχρόνως. Για παράδειγμα πίεση, ιστορικό εμφράγματος και σακχαρώδη διαβήτη. Οπότε αντί να έχεις τρία θεραπευτικά σχήματα που δίνεις στον ασθενή, η θεραπευτική άσκηση μπορεί με ένα κοινό πρωτόκολλο να έχει πολύ καλύτερα αποτελέσματα, έτσι ώστε τελικά να χρησιμοποιείται λιγότερο φάρμακο απ ότι χρειάζεται.
Πώς σκέφτεστε να διαχειριστείτε αυτή την πρωτοβουλία μελλοντικά;
Αυτή τη στιγμή έχουμε δημιουργήσει ένα δίκτυο επιστημόνων για το θέμα. Συναντιόμαστε την πρώτη Τρίτη κάθε μήνα και εξετάζουμε διαφορετικά πρωτόκολλα, που θα μπορούσαμε να χρησιμοποιήσουμε, προκειμένου να αυξηθεί η αποτελεσματικότητα της θεραπευτικής άσκησης, στα διάφορα νοσήματα.
Πού σημαίνει ότι θα προχωρήσετε σε κλινικές μελέτες με καινούργια πρωτόκολλα;
Βεβαίως. Και η έδρα του δικτύου είναι στην Ιατρική Σχολή Αθηνών του Διεθνούς Ιδρύματος «EXERCISE IS MEDICINE», το οποίο έχει ξεκινήσει από την Αμερική, κι έχει διάφορα εθνικά συμβούλια σε κάθε χώρα. Όλοι μαζί προσπαθούμε να κάνουμε κλινικές μελέτες για να βελτιώνουμε συνεχώς την αποτελεσματικότητα της θεραπευτικής άσκησης.
Άρα είναι στα σπάργανα όλο το εγχείρημα και δεν έχουν ξεκινήσει κλινικές μελέτες;
Στην άνοια έχουν ξεκινήσει ήδη κλινικές μελέτες εδώ και περίπου έξι μήνες, αλλά ακόμη δεν μπορούμε να ανακοινώσουμε κάποιο συμπέρασμα.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
