Τώρα πλέον που έχουν περάσει κάποιες ημέρες από τις φονικές πυρκαγιές στην Ανατολική Αττική, εκτιμώ ότι μπορούμε με περισσότερη ψυχραιμία να αποτιμήσουμε την κατάσταση.
Πρέπει να πω ότι λόγω της επίσκεψης του κλιμακίου του ΕΕΑ στις πληγείσες περιοχές, προκειμένου να ενημερώσουμε τις δημοτικές αρχές και κυρίως τους συναδέλφους μας που επλήγησαν από την πύρινη λαίλαπα για τις άμεσες πρωτοβουλίες στήριξης τους από το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών, είδα από κοντά το μέγεθος της καταστροφής. Άκουσα τις αγωνίες τους για την «επόμενη μέρα», τα παράπονα που εξέφρασαν για την αναποτελεσματική αντιμετώπιση της κατάστασης από τον κρατικό μηχανισμό. Είδα τον πόνο στα μάτια ανθρώπων που θρηνούν για συγγενείς και φίλους, σπίτια που καταστράφηκαν ολοσχερώς, περιουσίες που έγιναν στάχτη.
Σοκαρίστηκα όμως όταν συνειδητοποίησα το πόσο άναρχα δομημένα είναι πολλά από τα σημεία που πέρασαν οι φλόγες και κατάλαβα γιατί πολύς κόσμος εγκλωβίστηκε στην προσπάθεια του να φτάσει στη θάλασσα και βρέθηκε χωρίς δυνατότητα διαφυγής. Δρόμοι διπλής κατεύθυνσης, όπου με δυσκολία όμως χωρά ένα αυτοκίνητο. Αδυναμία πρόσβασης στις παραλίες, απουσία ρυμοτομικού σχεδιασμού.
Να δεχθώ ότι υπήρξαν ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως η ένταση των ανέμων, που έπαιξαν καθοριστικό ρόλο στην έκταση των καταστροφών. Να δεχθώ επίσης ότι υπήρξαν παραλείψεις και λάθη στη διαχείριση της κρίσης. Αυτό που δεν μπορώ να δεχθώ όμως ως νοήμων πολίτης είναι να χάνονται άδικα τόσες ανθρώπινες ζωές επειδή δεν έχουμε μάθει ως κοινωνία και ως Πολιτεία να λειτουργούμε με γνώμονα την πρόληψη και τρέχουμε τελευταία στιγμή για την καταστολή.
Γιατί αυτό είναι τελικά το μεγάλο πρόβλημα που οδήγησε και στις ολέθριες συνέπειες της μεγάλης πυρκαγιάς στην Ανατολική Αττική. Δεν προβλέπουμε, δεν λειτουργούμε προνοητικά και δεν υπακούμε σε βασικούς κανόνες.
Ως πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθηνών έχω επισημάνει πολλές φορές στο παρελθόν την ανάγκη σχεδιασμού για την αντιμετώπιση της οικονομικής κρίσης. Δυστυχώς απαιτείται επανασχεδιασμός και σε άλλα θέματα, ίσως ακόμη πιο κομβικά, όπως έδειξαν τα πρόσφατα τραγικά γεγονότα. Χρειαζόμαστε εδώ και τώρα αλλαγή κουλτούρας. Να μάθουμε επιτέλους να σεβόμαστε τη φύση και τον συνάνθρωπο και οι όποιες παρεμβάσεις μας να γίνονται κατόπιν μελέτης και όχι να φροντίζουμε συνέχεια για την ικανοποίηση συμφερόντων οικονομικού χαρακτήρα, με δράσεις που εκ του αποτελέσματος κρίνονται τελείως ακατάλληλες. Το πελατειακό κράτος όχι μόνο ανέχθηκε τόσα χρόνια την αυθαίρετη δόμηση, αλλά ουσιαστικά την επικρότησε κιόλας. Η ανυπαρξία ελέγχων και επιβολής ποινών έχουν οδηγήσει στον περιορισμό της πρόσβασης προς το θαλάσσιο μέτωπο. Ο καιροσκοπισμός, η προχειρότητα και ο ωχαδερφισμός καλλιέργησαν μία νοσηρή νοοτροπία και τα αποτελέσματα τα βλέπουμε. Από τις έντονες βροχοπτώσεις που εξαιτίας των μπαζωμένων ρεμάτων και των κακοτεχνιών προκαλούνται φονικές πλημμύρες, έως τις φωτιές που κατέκαψαν ανθρώπους και περιουσίες.
Είναι ώρα να βάλουμε μία τελεία σε όλα αυτά. Να κάνουμε ένα restart. Να δείξουμε επιτέλους ότι είμαστε οργανωμένο κράτος και ως τέτοιο να λειτουργούμε.
Διαφορετικά όσο και να ενισχύσουμε την Πυροσβεστική ή τους μηχανισμούς Πολιτικής Προστασίας, το μόνο που θα καταφέρουμε είναι απλώς να μειώσουμε τον αριθμό των θυμάτων σε μελλοντικές δύσκολες καταστάσεις. Μέλημα μας όμως πρέπει να είναι να μην ξαναθρηνήσουμε θύματα, να μην χυθεί ξανά δάκρυ για την απώλεια αθώων ανθρώπων, ειδικά μικρών παιδιών. Το δίλημμα είναι απλό. Ή αλλάζουμε ή παραμένουμε σε τριτοκοσμικό επίπεδο. Ελπίζω να πρυτανεύσει η λογική και οι φονικές πυρκαγιές της Ανατολικής Αττικής να μας έκαναν όλους ωριμότερους.
(*) Ο Γιάννης Χατζηθεοδοσίου είναι πρόεδρος του Επαγγελματικού Επιμελητηρίου Αθήνας
ΑΠΕ-ΜΠΕ
