«Ως επιστημονική κοινότητα θα λέγαμε ότι μάλλον δεν έχουμε καταφέρει και πολλά πράγματα στο χώρο της αντιμετώπισης της παχυσαρκίας, καθώς οι 9 στους δέκα ξαναπαίρνουν μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια, τα κιλά που έχασαν».
Την καθόλου αισιόδοξη διαπίστωση κάνει ο διαιτολόγος- διατροφολόγος Αναστάσιος Παπαλαζάρου σε συνέντευξη του στο Πρακτορείο 104.9 FM και στην εκπομπή «104,9 Μυστικά Υγείας».
Όπως εξηγεί αυτό συμβαίνει γιατί ζούμε σε μία εποχή που λαμβάνουμε συνεχώς μηνύματα, τα οποία μας ωθούν στο φαγητό. «Επιπλέον σήμερα τρώμε για πολλούς λόγους. Τρώμε για να καλύψουμε συναισθήματα, ή γιατί βλέπουμε κάτι, και το εξωτερικό ερέθισμα μας επηρεάζει. Τρώμε γιατί ζούμε σε μία εποχή που προβάλλει αδύνατα κορμιά, άρα στερητικά πρότυπα, κι αυτό μπορεί να μας οδηγήσει στην υπερφαγία, καθώς έχει αποδειχτεί ερευνητικά ότι όχι μόνο η στέρηση της τροφής, αλλά ακόμα και η σκέψη της στέρησης, μπορεί να μας οδηγήσει σε υπερφαγία».
Ωστόσο φαίνεται πως και σε αυτή την περίπτωση τα πάντα ξεκινούν και τελειώνουν στο μυαλό και στην καρδιά. «Θα πρέπει να αλλάξουμε τη σχέση που αισθανόμαστε και σκεφτόμαστε απέναντι στο φαγητό. Αν δεν αλλάξουμε αυτό, αν δεν σπάσουμε αυτούς τους κρίκους στο μυαλό μας, που μας οδηγούν στην υπερφαγία, δεν πρόκειται να αντιμετωπίσουμε ποτέ το φαινόμενο της παχυσαρκίας».
Ο διατροφολόγος μας δίνει τρεις συμβουλές κλειδιά για να μην ξαναπάρουμε βάρος, ενώ αναφερόμενος στις πρωτεϊνικές δίαιτες που κερδίζουν συνεχώς έδαφος στις προτιμήσεις του κόσμου, τονίζει ότι βοηθούν περισσότερο στη διατήρηση του βάρους, παρά στο γρήγορο ρυθμό απώλειας, όπως ισχυρίζονται πολλοί. Όσον αφορά τους υδατάνθρακες επισημαίνει ότι είναι μύθος, πως παχαίνουν αν τους τρώμε το βράδυ, και αυτό που παίζει ρόλο στην τελική είναι η ποσότητα των θερμίδων.
Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη που παραχώρησε ο Αναστάσιος Παπαλαζάρου στην Τάνια Μαντουβάλου
Τελικά οι υδατάνθρακες παχαίνουν περισσότερο το βράδυ, όπως πολύς κόσμος νομίζει;
Αυτό είναι ένας από τους πολλούς μύθους που διέπουν το χώρο της διατροφής και οι εικασίες αυτές στηρίζονται σε μία διάχυτη άποψη ότι αν φάμε το βράδυ κάτι υδατανθρακούχο, αυτό μετατρέπεται αυτομάτως σε λίπος. Ωστόσο η αλήθεια είναι ότι το σώμα μας μετατρέπει ως ενέργεια οτιδήποτε είναι πάνω από αυτό που λέμε ενεργειακό ισοζύγιο. Όταν κάποιος έχει καλύψει τις ενεργειακές του ανάγκες, δηλαδή τις θερμίδες που χρειάζεται όλη μέρα, το βράδυ είτε φάει μία μακαρονάδα είτε φάει μία μπριζόλα, θα λιποαποθηκεύσει σχεδόν το ίδιο. Άρα λοιπόν δεν έχει σημασία αν τρώμε υδατάνθρακες το βράδυ, αλλά το συνολικό ποσό των θερμίδων, να μην υπερβαίνει τις προσωπικές ανάγκες του καθενός.
Άρα επιστρέφουμε στην παλιά κλασσική δίαιτα των θερμίδων;
Σωστά. Άλλωστε το πλέον διαδεδομένο και αποδεκτό μοντέλο διατροφής είναι το μεσογειακό. Δηλαδή τρώμε από όλα, προσεγμένα, πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, αντιοξειδωτικά και δεν επιμένουμε τόσο πολύ σε μακροστοιχεία, δηλαδή πρωτεΐνες, υδατάνθρακες, λιπαρά, γιατί σε κάθε περίπτωση το σύνολο των θερμίδων μετράει.
Ωστόσο οι πρωτεϊνικές δίαιτες φαίνεται να κερδίζουν συνεχώς έδαφος τα τελευταία χρόνια στις προτιμήσεις του κόσμου.
Όντως υπάρχουν τελευταίες μελέτες που δείχνουν ότι οι πρωτεϊνικές δίαιτες έχουν ένα πλεονέκτημα, όσον αφορά τον έλεγχο βάρους γενικότερα. Ο έλεγχος βάρους είναι δύο κομμάτια: Η φάση της απώλειας και η φάση της διατήρησης. Οι δίαιτες αυτές λοιπόν φαίνεται να είναι αποτελεσματικές κυρίως στην δεύτερη φάση της διατήρησης, γιατί η πρωτεΐνη μας καλύπτει κυρίως στο αίσθημα της πείνας. Άρα όσοι ακολουθούν διαιτολόγιο με περισσότερες πρωτεΐνες έχουν καλύτερες πιθανότητες να διατηρήσουν το βάρος που έχασαν. Ωστόσο στη φάση της απώλειας δεν θα προκαλέσει κάποια διαφορά στο ρυθμό απώλειας βάρους.
Μια και αναφέρεστε στη διατήρηση βάρους, ακούμε και διαβάζουμε συνέχεια ότι ο περισσότερος κόσμος που έχει χάσει πολλά κιλά, τα ξαναπαίρνει σε εύλογο χρονικό διάστημα. Ισχύει κάτι τέτοιο και αν ναι γιατί συμβαίνει;
Αν θέλουμε να είμαστε απόλυτα ειλικρινείς, ως επιστημονική κοινότητα θα λέγαμε ότι μάλλον δεν έχουμε καταφέρει και πολλά πράγματα στο χώρο της αντιμετώπισης της παχυσαρκίας, καθώς οι εννέα στους δέκα ξαναπαίρνουν μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια τα κιλά που έχασαν. Κι αυτό συμβαίνει γιατί ζούμε σε μία εποχή που λαμβάνουμε συνεχώς μηνύματα, που μας ωθούν στο φαγητό. Όπως έχει πει και ο Κελ Μπραουνέλ, γνωστός καθηγητής διεθνώς στο χώρο της παχυσαρκίας «το να προσπαθήσει κάποιος να τραφεί σωστά στη σημερινή εποχή, είναι σα να προσπαθεί να επιβιώσει μετά από τσουνάμι». Επιπλέον σήμερα τρώμε για πολλούς λόγους. Τρώμε για να καλύψουμε συναισθήματα, ή γιατί βλέπουμε κάτι, και το εξωτερικό ερέθισμα μας επηρεάζει. Τρώμε γιατί ζούμε σε μία εποχή που προβάλλει αδύνατα κορμιά, άρα στερητικά πρότυπα κι αυτό μπορεί να μας οδηγήσει στην υπερφαγία. Έχει αποδειχτεί ερευνητικά ότι όχι μόνο η στέρηση της τροφής, αλλά ακόμα και η σκέψη της στέρησης μπορεί να μας οδηγήσει σε υπερφαγία.
Θέλω να μας εξηγήσετε το μηχανισμό που κάποιος παίρνει τα κιλά που έχασε εντός πενταετίας.
Ο μηχανισμός έχει να κάνει με το ότι δεν έχουμε καταφέρει να αλλάξουμε και να επαναπροσδιορίσουμε τη σχέση μας με το φαγητό. Το ότι δηλαδή τρώμε για διάφορους λόγους, όπως προανέφερα. Επίσης υπάρχουν κάποιοι ορμονικοί παράγοντες που παίζουν και αυτοί ένα ρόλο. Αλλά το σημαντικότερο κομμάτι επαναπρόσληψης βάρους, είναι ότι ακολουθούμε μία δίαιτα για τρεις μήνες, κι έχουμε την εντύπωση ότι από την πρώτη μέρα του τέταρτου μήνα θα τρώμε ότι θέλουμε και δεν θα ξαναπαχύνουμε.
Άρα που θα πρέπει να εστιάσουμε;
Χρειάζεται αυτό που λέει η σύγχρονη προσέγγιση της παχυσαρκίας: Θα πρέπει να αλλάξουμε τη σχέση που αισθανόμαστε και σκεφτόμαστε απέναντι στο φαγητό. Αν δεν αλλάξουμε αυτό, αν δεν σπάσουμε αυτούς τους κρίκους στο μυαλό μας, που μας οδηγούν στην υπερφαγία δεν πρόκειται να αντιμετωπίσουμε ποτέ το φαινόμενο της παχυσαρκίας, και θα είμαστε καταδικασμένοι στο «ακορντεόν»
Η συντήρηση θα πρέπει αν είναι χρονικά αντίστοιχη με τη διάρκεια της διατροφής για την απώλεια, ή και μακρύτερη;
Μπορεί να χρειάζεται να είναι και μεγαλύτερο διάστημα, αλλά πρέπει να μάθουμε να τρώμε σωστά. Το να μαθαίνουμε να χάνουμε βάρος είναι σα να μαθαίνουμε να οδηγούμε. Αν δεν μάθουμε να οδηγούμε, ό,τι αυτοκίνητο και να έχουμε, ποτέ δεν θα φτάσουμε στον προορισμό μας. Αν όμως ξέρουμε να «οδηγούμε», δηλαδή να σκεφτόμαστε και να τρεφόμαστε σωστά, και το πιο «αργό αυτοκίνητο» να έχουμε, τον πιο αργό μεταβολισμό, θα φτάσουμε στον προορισμό μας, έστω και πιο αργά.
Δώστε μας τρία βασικά τιπς τι κάνουμε για να μην ξαναπάρουμε βάρος.
Το πιο βασικό κατά τη γνώμη μου, είναι να ξεκινάμε το γεύμα μας πάντα με σαλάτα. Οι σαλάτες έχουν πολλές φυτικές ίνες, μειώνουν την πιθανότητα υπερκατανάλωσης τροφής μετά. Το δεύτερο είναι να είμαστε πολύ καλά ενεργοποιημένοι. Δηλαδή πριν απλώσουμε το χέρι μας να φάμε κάτι, να αναρωτιόμαστε αν πεινάμε πραγματικά ή όχι. Και τρίτον, να βάλουμε οπωσδήποτε την άσκηση στη ζωή μας. Αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο, κυρίως για τη φάση της διατήρησης βάρους.
ΑΠΕ-ΜΠΕ