Το Ισραήλ εξαπέλυσε εχθές σειρά αεροπορικών επιδρομών κατά της Συρίας, πλήττοντας συριακούς αλλά και «ιρανικούς» στρατιωτικούς στόχους και χάνοντας ένα αεροσκάφος στη διάρκεια της πιο σοβαρής αύξησης της έντασης μεταξύ των τριών χωρών εδώ και χρόνια.
Αυτά τα επεισόδια βίας, στα οποία ένας Ισραηλινός πιλότος τραυματίστηκε σοβαρά, συνιστούν την πιο σοβαρή αντιπαράθεση ανάμεσα στα ισραηλινά και τα ιρανικά συμφέροντα από το 2011 και την έναρξη του πολέμου στη Συρία. Είναι επίσης η πρώτη φορά εδώ και πολλά χρόνια –30, σύμφωνα με την εφημερίδα Haaretz– που το Ισραήλ χάνει στη μάχη ένα αεροσκάφος F-16.
Το Ισραήλ δήλωσε ότι δεν επιδιώκει την κλιμάκωση, αλλά προειδοποίησε πως το Ιράν και η Συρία παίζουν «με τη φωτιά» και πως είναι έτοιμο για κάθε ενδεχόμενο. Η Μόσχα εξέφρασε «βαθιά ανησυχία».
Η σημερινή κλιμάκωση ξεκίνησε πριν από την αυγή με την είσοδο στον ισραηλινό εναέριο χώρο ενός ιρανικού μη επανδρωμένου αεροσκάφους από τη Συρία, ανέφερε ο ισραηλινός στρατός. Υποστήριξε ότι έχει στην κατοχή του υπολείμματα του μηχανισμού και δημοσιοποίησε ένα βίντεο από την καταστροφή του, καθώς και εκείνην ενός οχήματος στη Συρία που συμμετείχε στην εκτόξευσή του.
Η κοινή διοίκηση των δυνάμεων του συριακού καθεστώτος και των συμμάχων του –μεταξύ των οποίων το Ιράν και η λιβανική Χεζμπολάχ– διέψευσε σε ανακοίνωσή της ότι υπήρξε οποιαδήποτε παραβίαση του ισραηλινού εναέριου χώρου. Το ιρανικό υπουργείο Εξωτερικών χαρακτήρισε «γελοίες» τις ισραηλινές δηλώσεις.
Το μη επανδρωμένο αεροσκάφος, το οποίο παρακολουθείτο από το Ισραήλ από τη στιγμή της εκτόξευσής του από μια «ιρανική βάση» κοντά στην Παλμύρα στη Συρία, καταρρίφθηκε από ελικόπτερο Απάτσι πάνω από την κοιλάδα του Ιορδάνη, διευκρίνισε ο στρατός.
Σε αντίποινα, οκτώ ισραηλινά αεροσκάφη εξαπέλυσαν επίθεση εναντίον στοιχείων του συστήματος εκτόξευσης του μη επανδρωμένου αεροσκάφους, σύμφωνα με τον αντισμήναρχο Τζόναθαν Κόνρικους, εκπρόσωπο του στρατού. Έπληξαν τον στόχο τους αλλά υπέστησαν «μαζικά» καταιγιστικά πυρά από τη συριακή αεράμυνα.
Ένα μαχητικό F-16 συνετρίβη σε ισραηλινό έδαφος, είπε ο αντισμήναρχος Κόνρικους, ο οποίος παραδέχθηκε πως η κατάρριψη του αεροσκάφους οφείλεται πιθανόν σε συριακά πυρά.
Οι δύο πιλότοι χρησιμοποίησαν το σύστημα αυτόματης εκτόξευσης των καθισμάτων από το αεροσκάφος που συνετρίβη στην περιοχή της κοιλάδας Τζεζρεέλ (βόρεια). Διασώθηκαν και διακομίστηκαν στο νοσοκομείο, ανέφερε ο στρατός. Η κατάσταση ενός από τους δύο είναι σοβαρή, ενώ ο άλλος τραυματίστηκε ελαφρά.
Η ισραηλινή Πολεμική Αεροπορία εξαπέλυσε ένα δεύτερο κύμα επιδρομών, μια επίθεση «μεγάλου εύρους», πλήττοντας 12 στόχους, περιλαμβανομένης μιας συστοιχίας αντιαεροπορικής άμυνας και τεσσάρων στόχων «που ανήκουν στον ιρανικό στρατιωτικό μηχανισμό στη Συρία».
Στη Δαμασκό, το επίσημο πρακτορείο ειδήσεων SANA ανέφερε πως η συριακή αεράμυνα απώθησε τα ισραηλινά αεροσκάφη και έπληξε «περισσότερα από ένα», κάνοντας λόγο για επιδρομές που είχαν στόχο στρατιωτικές εγκαταστάσεις κοντά στη Δαμασκό, στο κέντρο και στο νότιο τμήμα της χώρας.
Σύμφωνα με τον διευθυντή του Συριακού Παρατηρητηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Ράμι Αμπντέλ Ραχμάν, οι ισραηλινές επιδρομές στόχευσαν ανατολικά της επαρχίας Χομς (κέντρο), μία περιοχή όπου βρίσκονται, όπως είπε, ιρανικές δυνάμεις και μέλη της Χεζμπολάχ.
Η είσοδος του μη επανδρωμένου αεροσκάφους στον ισραηλινό εναέριο χώρο συνιστά «την πιο κατάφωρη και την πιο σοβαρή παραβίαση της ισραηλινής κυριαρχίας εκ μέρους του Ιράν τα τελευταία χρόνια, γι΄αυτό η ισραηλινή απάντηση είναι εξίσου ισχυρή», δήλωσε ο αντισμήναρχος Κόνρικους.
«Καλούμε όλα τα εμπλεκόμενα μέρη να δείξουν αυτοσυγκράτηση», ανέφερε σε ανακοίνωσή του το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών.
Η σημερινή αντιπαράθεση στέλνει ένα «ξεκάθαρο μήνυμα» από την πλευρά του Ιράν: ότι το Ισραήλ «δεν είναι πλέον ελεύθερο να επιχειρεί όπως νομίζει στη Συρία», δήλωσε πρώην εκπρόσωπος του ισραηλινού στρατού, ο Πίτερ Λέρνερ.
Ισραηλινοί ειδικοί μιλούν για «επικίνδυνη καμπή». Σημειώνουν επίσης τη ζημιά που προκλήθηκε στην εικόνα του Ισραήλ από την καταστροφή ενός F-16.
Ο Όφερ Τσάλτσμπεργκ, αναλυτής στην International Crisis Group, πιστεύει ωστόσο πως «πρέπει να είμαστε συγκρατημένοι». Αυτές οι αντιπαραθέσεις «σηματοδοτούν μια νέα φάση» στη συριακή σύγκρουση στην οποία το καθεστώς και οι σύμμαχοί του έχουν το πάνω χέρι και νομίζουν πως «μπορούν να εμφανίζονται πιο θρασείς απέναντι στο Ισραήλ».
Στην πραγματικότητα, ο καθένας προσπαθεί «σταδιακά να επαναδιαπραγματευθεί τους κανόνες του συριακού παιχνιδιού», δήλωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο.
ΑΠΕ-ΜΠΕ