Ομιλία κ. Γεώργιου Ζανιά Προέδρου Δ.Σ. Τακτική Γενική Συνέλευση
Eurobank Holdings A.E
Πέμπτη, 20 Ιουλίου 2023 Κύριες και κύριοι Μέτοχοι,
Αγαπητοί προσκεκλημένοι
Η συγκυρία της σημερινής Γενικής Συνέλευσης βρίσκει τη χώρα σε ένα σημείο, όπου ο κορονοϊός έχει υποχωρήσει και έχει δώσει τη θέση του στην καθημερινότητα, ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει αφήσει έντονα τα πληθωριστικά σημάδια του, η ενεργειακή κρίση δεν έχει κλείσει τον κύκλο της αλλά δείχνει να βρίσκει κάποιο σημείο ισορροπίας, τα επιτόκια συνεχίζουν να αυξάνουν αλλά μάλλον διακρίνουμε μπροστά μας την επιπεδοποίηση της καμπύλης.
Στο εσωτερικό της χώρας και μετά από δύο απανωτές εκλογικές αναμετρήσεις, προχωρούμε πιστεύω σε μια περίοδο σταθερότητας και ανάπτυξης, όπου η χώρα μας αναμένεται ν’ αναπτύσσεται για κάποια χρόνια με ρυθμούς πιο γρήγορους από την υπόλοιπη Ευρωζώνη.
Ώθηση αναμένεται πως θα δώσει στη χώρα αλλά και στον τραπεζικό τομέα η ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας, πριν τελειώσει πιστεύω το τρέχον έτος, ενώ καθώς προχωράει η ανάπτυξη ολοένα και μεγαλύτερο μέρος της οικονομίας θα αναδιαρθρώνεται, μετά την μακρόχρονη κρίση, δημιουργώντας μεγαλύτερο χώρο και για τη δράση των τραπεζών.
Σημαντικές προκλήσεις βέβαια παραμένουν καθώς τρία σημαντικά διαρθρωτικά προβλήματα της οικονομίας επιμένουν. Αυτά αφορούν τα τρία ελλείμματα: δηλαδή, το έλλειμμα των επενδύσεων, του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών, της αποταμίευσης και της συνακόλουθης βέβαια μεγάλης συμμετοχής της κατανάλωσης στο ΑΕΠ. Αυτά, μαζί με το πολύ υψηλό ακόμη δημόσιο χρέος και την αναμενόμενη σταδιακή επιδείνωση των ποιοτικών χαρακτηριστικών του, δημιουργούν την ανάγκη για διαρθρωτικές αλλαγές και δημοσιονομική επαγρύπνηση. Οι ευνοϊκές οικονομικές συνθήκες που αναμένεται να επικρατήσουν τα λίγα επόμενα χρόνια στη χώρα μας, κυρίως λόγω των μεταρρυθμιστικών πλεονεκτημάτων και ευκαιριών που αναδείχτηκαν κατά τη διάρκεια της μακρόχρονης κρίσης, των τεράστιων ευρωπαϊκών κονδυλίων και της βελτίωσης της αξιοπιστίας της χώρας, αποτελούν ένα σημαντικό παράθυρο ευκαιρίας προκειμένου να γίνουν οι απαραίτητες μεταρρυθμίσεις οι οποίες θα τοποθετήσουν την οικονομία σε τροχιά μακρόχρονης ισορροπίας και ανάπτυξης.
Θα αναφερθώ σε κάποια από αυτά τα ζητήματα με μεγαλύτερη λεπτομέρεια. Έτσι, η παγκόσμια οικονομία παρουσίασε σημαντική επιβράδυνση του ρυθμού μεγέθυνσής της το 2022 λόγω των επιπτώσεων της κλιμάκωσης των γεωπολιτικών εντάσεων μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία. Ωστόσο, τους πρώτους μήνες του 2023 παρουσιάζει σημάδια βελτίωσης καθώς αρκετοί περιοριστικοί παράγοντες της οικονομικής δραστηριότητας έχουν πλέον εξαλειφθεί, όπως το άνοιγμα των συνόρων της Κίνας, κάποια εξομάλυνση στις αγορές ενέργειας, η υποχώρηση του πληθωρισμού και ο επακόλουθος περιορισμός των πιέσεων στο διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών. Το τελευταίο μάλιστα, ευνοείται από τους ισχυρούς ρυθμούς αύξησης των ονομαστικών μισθών καθώς η αγορά εργασίας συνεχίζει να χαρακτηρίζεται από υψηλό βαθμό στενότητας στις περισσότερες ανεπτυγμένες οικονομίες.
Παρά ταύτα, η ανάκαμψη προβλέπεται ότι θα είναι υποτονική κύρια λόγω της συσταλτικής επίδρασης της νομισματικής πολιτικής, ενώ η επιμονή του δομικού πληθωρισμού πάνω από τον στόχο των κεντρικών τραπεζών, δίνει κίνητρο για την παραμονή σε υψηλά επιτόκια. Παράλληλα, η πρόσφατη τραπεζική αναταραχή έχει οδηγήσει σε αυστηροποίηση των όρων χορήγησης δανείων, ενώ αρκετές χώρες προχωρούν στην εφαρμογή λιγότερο υποστηρικτικής δημοσιονομικής πολιτικής προκειμένου να περιορίσουν τα ελλείματα τα οποία διογκώθηκαν τα τελευταία χρόνια από τα μέτρα στήριξης για την αντιμετώπιση της πανδημίας και της ενεργειακής κρίσης.
Κάτω από αυτές τις συνθήκες και σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, η διεθνής οικονομία, μετά από μεγέθυνση κατά 3,3% το 2022, εκτιμάται ότι θα επιβραδύνει στο 2,7% το 2023.
Παρά το δυσμενές διεθνές περιβάλλον, η ελληνική οικονομία παρουσίασε ανθεκτικότητα το 2022, επιτυγχάνοντας πραγματικό ρυθμό μεγέθυνσης 5,9%, έναντι 3,5% στην Ευρωζώνη. Ωστόσο, δομικά χαρακτηριστικά της οικονομίας αλλά και συγκυριακοί παράγοντες είχαν ως αποτέλεσμα, η ενίσχυση της εγχώριας οικονομικής δραστηριότητας να συνοδευτεί από υψηλό έλλειμμα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών (9,7% του ΑΕΠ).
Σύμφωνα με τις εαρινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ικανοποιητικός ρυθμός ανάπτυξης στο 2,4% το 2023 αναμένεται στη χώρα μας έναντι 0,9% στην υπόλοιπη Ευρωζώνη. Οι αποταμιεύσεις της πανδημίας, τα μέτρα στήριξης κατά της ενεργειακής κρίσης, οι πόροι του Ταμείου Ανθεκτικότητας και Ανάπτυξης και η ανάκαμψη του τουρισμού ενίσχυσαν την εγχώρια ζήτηση και τις εξαγωγές υπηρεσιών, ενώ οι δύο τελευταίοι παράγοντες αναμένεται να συνεχίσουν ν’ αποτελούν ένα αντίβαρο στη επίδραση της συσταλτικής νομισματικής πολιτικής.
Παρά την σημαντική επιβράδυνση του πληθωρισμού από το ιστορικό υψηλό του Σεπ-22 (12,1%) στο 2,8% τον Ιούνιο, αρκετά χαμηλότερο από το μέσο όρο της Ευρωζώνης, αντανακλώντας την πτώση των τιμών ενέργειας και τις επιδοτήσεις της κυβέρνησης, ο δομικός πληθωρισμός παραμένει σημαντικά υψηλότερος σηματοδοτώντας τη διεύρυνση των πληθωριστικών πιέσεων. Το ποσοστό ανεργίας παραμένει σε καθοδική τροχιά, ενώ έχει έντονα διαρθρωτικά χαρακτηριστικά και σε αρκετές περιπτώσεις παρατηρούνται ελλείψεις προσωπικού.
Στον δημοσιονομικό τομέα η βελτίωση ήταν σημαντική καθώς τόσο το πρωτογενές δημοσιονομικό ισοζύγιο διαμορφώθηκε οριακά θετικό στο 0,1% του ΑΕΠ το 2022, από -6,7% και -4,7% του ΑΕΠ το 2020 και το 2021 αντίστοιχα, ενώ επιπλέον βελτίωση αναμένεται για τα δύο επόμενα έτη.
Το δημόσιο χρέος αυξήθηκε σε απόλυτους όρους αλλά η πορεία του λόγου δημοσίου χρέους προς ΑΕΠ ήταν θετική καθώς μειώθηκε στο 171,3% το 2022 από 194,6% το 2021 (και 206,3% το 2020), σύμφωνα με τις πρόσφατες εαρινές προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ενώ αναμένεται να μειωθεί περαιτέρω κατά το τρέχον έτος φτάνοντας στο 160,2%. Η αποκλιμάκωση του δημοσίου χρέους οφείλεται, τόσο στον ρυθμό μεταβολής του πραγματικού ΑΕΠ, όσο και στην αύξηση του πληθωρισμού στην βραχυπρόθεσμη περίοδο. Το απόθεμα ρευστότητας, το οποίο στο τέλος Μαρτίου ανερχόταν σε 33 δις ευρώ, αναμένεται να μειωθεί σταδιακά μετά την ανάκτηση της επενδυτικής βαθμίδας την επόμενη περίοδο, ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι μείωσης του λόγου χρέους προς ΑΕΠ.
Οι μακροοικονομικές εξελίξεις στις άλλες χώρες που δραστηριοποιείται η Eurobank είναι επίσης θετικές. Στην Κύπρο, η ανάπτυξη το 2022 ανήλθε σε επίπεδο +5,6% και στη Βουλγαρία στο 3,4%, ενώ για το 2023 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προβλέπει ανάπτυξη 2,3% και 1,5% γι’ αυτές τις δύο χώρες αντίστοιχα.
Κυρίες και κύριοι Μέτοχοι,
To 2022 o τραπεζικός τομέας επέδειξε αξιοσημείωτη ανθεκτικότητα στην αντιμετώπιση των προκλήσεων που δημιουργήθηκαν λόγω του πολέμου στην Ουκρανία και την ταχεία αυστηροποίηση της νομισματικής πολιτικής στην οποία προχώρησε η ΕΚΤ προκειμένου να συγκρατήσει την άνοδο του πληθωρισμού. Τα δε πρόσφατα προβλήματα ρευστότητας κυρίως στις Ηνωμένες Πολιτείες δεν επηρέασαν το ελληνικό τραπεζικό σύστημα.
Οι τράπεζες ενίσχυσαν την κερδοφορία τους, με τα κέρδη μετά από φόρους να ανέρχονται σε 3,6 δις Ευρώ, ενώ παράλληλα εξυγίαναν τους ισολογισμούς τους, με τις τέσσερις συστημικές τράπεζες να βρίσκονται σε μονοψήφιο ποσοστό κόκκινων δανείων. Η Eurobank ήταν η πρώτη τράπεζα που πέτυχε μονοψήφιο ποσοστό Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων διατηρώντας παράλληλα τα επίπεδα κάλυψης των εν λόγω δανείων σε πολύ υψηλά επίπεδα.
Η κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών παραμένει ισχυρή, με τα ίδια κεφάλια του ελληνικού τραπεζικού συστήματος να αυξάνονται κατά €2,9δις, ενώ η επιτευχθείσα κερδοφορία λειτουργεί πλέον ως μόνιμη πηγή ενίσχυσης των εποπτικών τους κεφαλαίων. Έτσι, ο Δείκτης Κεφαλαίου CET1 σε ενοποιημένη βάση αυξήθηκε σε 14,5% το Δεκέμβριο του 2022 από 13,6% το Δεκέμβριο του 2021 και ο Συνολικός Δείκτης Κεφαλαίου σε 17,5% από 16,2% αντίστοιχα. Σε αυτά τα επίπεδα κεφαλαιακής επάρκειας κινούνται και οι περισσότερες Ευρωπαϊκές τράπεζες.
Το τραπεζικό σύστημα έχει επίσης άφθονη ρευστότητα με τις καταθέσεις του ιδιωτικού τομέα το 2022 να αυξάνονται κατά 8,7 δις Ευρώ σε σχέση με το τέλος του 2021, ενώ ο δείκτης δανείων προς καταθέσεις τον Απρίλιο του 2023 ήταν στο 60,9%. Ο Δείκτης Κάλυψης Ρευστότητας (Liquidity Coverage Ratio – LCR) ανήλθε σε 197,3%, σχεδόν διπλάσιος από την υποχρεωτική εποπτική απαίτηση η οποία ορίζεται στο 100%.
Η χρηματοδότηση της Ελληνικής οικονομίας συνεχίστηκε το 2022, με τα υπόλοιπα δανείων να αυξάνονται κατά 11,1 δισ. ευρώ, καθώς οι εκταμιεύσεις δανείων υπεραντιστάθμισαν τη μείωση των υπολοίπων εξαιτίας των συναλλαγών πώλησης και τιτλοποίησης. Η αύξηση αυτή προήλθε σε μεγάλο βαθμό από τα επιχειρηματικά δάνεια, τα οποία αυξήθηκαν με ετήσιο ρυθμό 11,8% ενώ τα δάνεια προς νοικοκυριά είχαν μικρή μείωση. Από την αρχή του έτους τα δανειακά υπόλοιπα σημείωσαν μείωση λόγω αποπληρωμών ως αντίδραση των επιχειρήσεων στην αύξηση των επιτοκίων.
Κυρίες και κύριοι Μέτοχοι,
To 2022 ήταν μια χρονιά-σταθμός στην πορεία της Eurobank προς τη Βιωσιμότητα, καθώς ολοκληρώθηκε και εγκρίθηκε η μακρόπνοη και φιλόδοξη Στρατηγική ESG της Τράπεζας, η οποία στοιχειοθετεί το όραμα για το σύνολο του Ομίλου για κλιματική ουδετερότητα έως το 2050.
Παραμένοντας συνεπείς στη στρατηγική μας προσέγγιση για στήριξη της πράσινης μετάβασης της οικονομίας, ορίσαμε συγκεκριμένους στόχους σε σχέση με την χρηματοοικονομική επίδραση, με απώτερο στόχο τουλάχιστον το 20% του συνολικού χαρτοφυλάκιού προς εταιρικούς πελάτες στην Ελλάδα να αφορά χρηματοδοτήσεις πράσινης μετάβασης μέχρι το 2027. Ήδη, το 2022 αυξήσαμε κατά 60% τις πράσινες χρηματοδοτήσεις.
Τα επιτεύγματα της Επιχειρησιακής Επίδρασης περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, τη σημαντική πρόοδο σε σχέση με το περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Ενδεικτικά, αναφέρουμε τη σημαντική μείωση της κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας (-7,5% σε σχέση με 2021) και των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου (-21% σε σχέση με το 2021) και την πιστοποίηση του ανθρακικού αποτυπώματος κατά το διεθνές πρότυπο ISO 14064. Το Κοινωνικό μας αποτύπωμα ήταν επίσης εξαιρετικά επιδραστικό με ειδικά προγράμματα, ενώ επενδύσαμε στη μάθηση των ανθρώπων μας με +77% περισσότερες ημέρες εκπαίδευσης ανά εργαζόμενο το 2022 και δημοσιεύσαμε σημαντικές πολιτικές για ανθρώπινα δικαιώματα, τη διαφορετικότητα, την ισότητα και τη συμπερίληψη καθώς και την καταπολέμηση της παρενόχλησης στον εργασιακό χώρο. Επίσης, αναπτύχθηκαν νέες λειτουργίες για μια τραπεζική εμπειρία χωρίς αποκλεισμούς για άτομα με προβλήματα ακοής, προβλήματα όρασης και κινητικές αναπηρίες.
Η πορεία της Τράπεζας προς τη Βιωσιμότητα βαθμολογήθηκε και το 2022 από διεθνούς κύρους αξιολογήσεις ESG, με στόχο την ανάδειξη της συνεχούς βελτίωσης και την περαιτέρω ενίσχυση της εμπιστοσύνης της επενδυτικής κοινότητας. Σημειώθηκαν βελτιώσεις σε σύγκριση με το 2021 σε σημαντικές αξιολογήσεις ESG, όπως η Sustainalytics, η Moody’s και η S&P. Ειδικά για τη Sustainalytics, η Τράπεζα έλαβε τη διεθνή διάκριση “ESG Industry Top Rated” και εντάχθηκε για πρώτη φορά στη λίστα “Sustainalytics’ Top-Rated ESG Companies List”, με κατάταξη στη 59η θέση από 1.017 τράπεζες που αξιολογήθηκαν.
Στον τομέα της Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, υλοποιούμε και εξελίσσουμε ένα πρόγραμμα που αφήνει το δικό του θετικό και ουσιαστικό αποτύπωμα για την χώρα, τους πολίτες της και κυρίως τους νέους. Η μεγάλη πρωτοβουλία για την ανάδειξη του Δημογραφικού ζητήματος, το οποίο εστιάζει στα ανατολικά σύνορα της χώρας, περιλαμβάνει αρκετές ενέργειες. Μια από αυτές είναι και η παροχή δωρεάν θεραπειών εξωσωματικής γονιμοποίησης μέσω της οποίας, σήμερα, έχουν γεννηθεί ήδη 5 παιδιά και κυοφορούνται άλλα 13, σε όλες τις περιοχές της Πρωτοβουλίας από τον Έβρο ως τα Δωδεκάνησα.
Αξιοποιώντας τις δυνατότητες που προσφέρει η τεχνολογία, σχεδιάστηκε και υλοποιείται ένα φιλόδοξο Πρόγραμμα μεταφοράς θέσεων εργασίας από την Αθήνα στην Περιφέρεια και μέσα από αυτό ήδη προσφέραμε δουλειά σε 45 νέες και νέους από τον Έβρο, δίνοντάς τους έτσι τη δυνατότητα να παραμείνουν στον τόπο τους και να μεγαλώσουν εκεί την οικογένειά τους.
Παράλληλα, είμαστε πολύ περήφανοι για την μακροβιότερη Πρωτοβουλία Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης στην Ελλάδα, το Πρόγραμμα «Μπροστά για την Παιδεία», που υλοποιείται σε συνεργασία με το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων και έχει επιβραβεύσει από το 2003 μέχρι σήμερα 20.000 άριστους αποφοίτους Λυκείων από όλη την Ελλάδα με χρηματικά έπαθλα που αγγίζουν τα 20 εκατομμύρια ευρώ.
Προς την ίδια κατεύθυνση, ο επιχειρηματικός επιταχυντής egg της Eurobank θεωρείται από πολλούς ο πιο πετυχημένος start-up accelerator στην Ελλάδα, έχοντας προσφέρει σε περισσότερες από 300 νεοφυείς επιχειρηματικές ομάδες πρόσβαση σε υποδομές, τεχνογνωσία και ευκαιρίες διασύνδεσης και χρηματοδότησης.
Η Eurobank έχει αποδείξει επίσης, έμπρακτα, την ευαισθησία της σε περιόδους κρίσης και έκτακτης ανάγκης και έχει στηρίξει το Κράτος και την κοινωνία σε δύσκολες στιγμές. Το 2022 ολοκληρώσαμε την υλοποίηση του Προγράμματος αποκατάστασης της πυρόπληκτης Αρχαίας Ολυμπίας, ενώ πραγματοποιήσαμε μεγάλες δωρεές στο Εθνικό Σύστημα Υγείας κατά τη διάρκεια της πανδημικής κρίσης, συμπεριλαμβανομένων και των πρόσφατων εκτεταμένων εργασιών ανακαίνισης στο Γενικό Νοσοκομείο Νοσημάτων Θώρακος «ΣΩΤΗΡΙΑ», ως ένδειξη αναγνώρισης του τεράστιου έργου γιατρών και νοσηλευτικού προσωπικού.
Κυρίες και κύριοι Μέτοχοι,
Ο Διευθύνων Σύμβουλος κ. Καραβίας θα αναφερθεί σε λίγο εκτενώς και στα οικονομικά επιτεύγματα της Eurobank. Από πλευράς μου, ως Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου, θέλω να σας διαβεβαιώσω πως η τράπεζά μας συνεχίζει με επιταχυνόμενο ρυθμό της πορεία εξυγίανσης, μετασχηματισμού και ανάπτυξης που ξεκίνησε πριν λίγα χρόνια δημιουργώντας αξία και ευημερία. Οι άνθρωποί μας δίνουν το καλύτερό τους εαυτό και λειτουργούν με ισχυρό αίσθημα ευθύνης ως πραγματικοί πρωτοπόροι προκειμένου να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις των μετόχων μας, των πελατών μας και της κοινωνίας. Ευχαριστούμε δε ιδιαίτερα τους μετόχους μας που μας στηρίζουν με την εμπιστοσύνη τους.
