Στο πλαίσιο του ανοιχτού διαλόγου με την κοινωνία που έχει ανοίξει ο Σύριζα, ενόψει του 2 Συνεδρίου, δημοσιοποιούμε σημεία του κειμένου των θέσεων με τις προγραμματικές τομές που προτείνει και διεκδικεί ώστε να γίνουν κοινό κτήμα και να προκαλέσουν συζήτηση γύρω από αυτές.
Ο ΣΥΡΙΖΑ απευθύνει ανοιχτό κάλεσμα στους πολίτες να συμμετάσχουν ενεργά στον προσυνεδριακό διάλογο καταθέτοντας τις απόψεις και τις προτάσεις τους. Επιδιώκουμε έναν ανοιχτό διάλογο με τα μέλη και τους φίλους του κόμματος.
Επιδιώκουμε μια ζωντανή και ανοιχτή διαδικασία που θα μαζικοποιήσει το κόμμα μας και θα το καταστήσει ακόμα πιο ικανό να ανταπεξέλθει στις προκλήσεις της νέας εποχής.
Για τον ΣΥΡΙΖΑ η Παιδεία αποτελεί καθολικό ανθρώπινο δικαίωμα και κοινωνικό αγαθό. Είναι υποχρέωση της Πολιτείας, να παρέχει σε όλες και όλους που ζουν στη χώρα, χωρίς διακρίσεις και αποκλεισμούς, δημόσια δωρεάν και δημοκρατική εκπαίδευση υψηλού επιπέδου καθώς και τη δυνατότητα πρόσβασης σε όλες τις βαθμίδες του εκπαιδευτικού συστήματος θεσπίζοντας μέτρα που να συμβάλλουν στην άμβλυνση των πολλαπλών κοινωνικών ανισοτήτων.
Η χρόνια υποχρηματοδότηση της εκπαίδευσης, οι νεοφιλελεύθερες επιλογές των κυβερνήσεων της Ν.Δ. και του ΠΑΣΟΚ, οδήγησαν στη διάβρωση του δημόσιου και δωρεάν χαρακτήρα της εκπαίδευσης στην υποβάθμιση και απαξίωσή της.
Ο ΣΥΡΙΖΑ σήμερα ως κυβέρνηση οργανώνει δημόσιο διάλογο επιδιώκοντας την ευρύτερη δυνατή συναίνεση για την προώθηση της αναγκαίας δημοκρατικής εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης, παίρνοντας παράλληλα όλα εκείνα τα άμεσα μέτρα που βάζουν τέλος σε χρονίζοντα προβλήματα του εκπαιδευτικού μας συστήματος.
Ο ΣΥΡΙΖΑ επιδιώκει την εκ βάθρων ανασυγκρότηση της ελληνικής εκπαίδευσης με στόχο τη διασφάλιση του καθολικού δικαιώματος στη μόρφωση σε ένα ποιοτικά αναβαθμισμένο, δημοκρατικό, δημόσιο και δωρεάν εκπαιδευτικό σύστημα. Για τον ΣΥΡΙΖΑ κύρια αποστολή του εκπαιδευτικού συστήματος είναι η πνευματική και σωματική καλλιέργεια, η ολόπλευρη μόρφωση και η κριτική σκέψη, η ενίσχυση της δημοκρατικής συνείδησης, η δημιουργία αυτόνομων πολιτών που μπορούν να αναζητήσουν μια δημιουργική εργασία, να κρίνουν την εξουσία και να αγωνιστούν, να διαβουλευτούν, να συνεργαστούν και να σταθούν αλληλέγγυοι, να αγωνιστούν, να δημιουργήσουν πολιτισμό.
Ο ΣΥΡΙΖΑ στηρίζει εκπαιδευτικές διαδικασίες που αποσβαίνουν τις συνέπειες των ταξικών διαφορών, αναιρούν κοινωνικές διακρίσεις και αποκλεισμούς, αντισταθμίζουν κοινωνικά διακριτές εκπαιδευτικές αφετηρίες. Στηρίζει ταυτοχρόνως εκπαιδευτικές διαδικασίες συμπερίληψης και διαφοροποίησης που ενισχύουν τις δυνατότητες μαθητών και σπουδαστών με ειδικές ανάγκες, ενώ παρέχουν ευκαιρίες ουσιαστικής ανάπτυξης της προσωπικότητας και των πρωτοβουλιών όλων των εκπαιδευομένων. Ο ΣΥΡΙΖΑ θεωρεί εξίσου καίρια υποχρέωσή του την προώθηση ενταξιακών πολιτικών και την εξασφάλιση επαρκούς εκπαίδευσης στα παιδιά των προσφύγων που βρίσκονται στη χώρα.
Ο ΣΥΡΙΖΑ θέτει ως άμεσους στόχους του για τις δύο πρώτες βαθμίδες της εκπαίδευσης:
- Την εξασφάλιση των υλικών και μορφωτικών όρων για:
- Ενίσχυση των δομών προσχολικής αγωγής ώστε να δοθεί η δυνατότητα σε όλα τα νήπια να συμμετέχουν σε δίχρονη προσχολική αγωγή και εκπαίδευση.
- Καθιέρωση ενιαίου τύπου ολοήμερου δημοτικού σχολείου για ολόκληρη τη χώρα, ώστε όλοι/ες οι μαθητές/τριες να έχουν πρόσβαση σε εμπλουτισμένο πρόγραμμα.
- Θεσμοθέτηση της δωδεκάχρονης υποχρεωτικής εκπαίδευσης με τη διατήρηση όλων των υφιστάμενων δομών των Λυκείων (Γενικών και Επαγγελματικών) ως μεταβατικό στάδιο μέχρι να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις για τη λειτουργία του Ενιαίου Λυκείου Θεωρίας και Πράξης και τη θέσπιση της δημόσιας και δωρεάν μεταλυκειακής Τεχνικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης.
- Τη μείωση των οικογενειακών δαπανών για την απόκτηση των αναγκαίων γνώσεων που είναι χρέος της πολιτείας να παρέχει στο πλαίσιο του δημόσιου σχολείου (ξένες γλώσσες, πληροφορική, άθληση, αισθητική αγωγή και καλλιτεχνική παιδεία, αγωγή υγείας, περιβαλλοντική εκπαίδευση κ.τ.λ.).
- Την ουσιαστική στήριξη και αναβάθμιση του εκπαιδευτικού προσωπικού των σχολείων με προγράμματα επιμόρφωσης στη βάση των πραγματικών αναγκών, αξιοποίηση όλων των μορφών επιμόρφωσης, βελτίωση των συνθηκών εργασίας ενισχύοντας το κλίμα δημοκρατίας στα σχολεία και κάλυψη των κενών σε εκπαιδευτικό προσωπικό κυρίως με μόνιμους διορισμούς και αναπληρωτές πλήρους ωραρίου.
Ειδικότερα για την ιδιωτική εκπαίδευση: Σεβασμός του άρθρου 16 του Συντάγματος στη λειτουργία κάθε ιδιωτικής δομής, κατάργηση του καθεστώτος των αναιτιολόγητων απολύσεων στα ιδιωτικά σχολεία και πάταξη της μαύρης εργασίας στα φροντιστήρια.
Τριτοβάθμια εκπαίδευση
Ο ΣΥΡΙΖΑ οραματίζεται μια ουσιαστική μεταρρύθμιση στην Ανώτατη Εκπαίδευση και την Έρευνα. Πάγιος προγραμματικός στόχος του ΣΥΡΙΖΑ ήταν και παραμένει η προώθηση του ενιαίου και δημόσιου χώρου ανώτατης εκπαίδευσης και έρευνας. Απαιτείται ένας ουσιαστικός δημόσιος διάλογος που έχει ήδη ξεκινήσει με όλους τους εμπλεκόμενους, διδάσκοντες, διδασκόμενους, ερευνητές. Ο διάλογος οφείλει να συνεχιστεί προς την κατεύθυνση δημιουργίας κοινού σύγχρονου πλαισίου εντός του εθνικού σχεδιασμού μιας μακροπρόθεσμης εθνικής πολιτικής για την έρευνα στο πλαίσιο της κοινωνικής και οικονομικής ανασυγκρότησης της χώρας. Για την αποφυγή της εμπορευματοποίησης της έρευνας και της γνώσης, ο ΣΥΡΙΖΑ προτείνει τη θέσπιση κανόνων για την κατάργηση των διδάκτρων των προγραμμάτων μεταπτυχιακών σπουδών και για την έρευνα που διεξάγεται στα ΑΕΙ.
Ο ΣΥΡΙΖΑ τοποθετείται υπέρ της διατήρησης του δημόσιου και δωρεάν χαρακτήρα της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης και της έρευνας, υπέρ του αυτοδιοίκητου των ΑΕΙ, υπέρ της κατάργησης των Συμβουλίων Ιδρύματος, υπέρ της συμμετοχής όλων των συνιστωσών της πανεπιστημιακής κοινότητας τόσο στις διαδικασίες ανάδειξης των αρχών διοίκησης, όσο και στα θεσμικά όργανα των Ιδρυμάτων, υπέρ της διαφάνειας στα οικονομικά και στην εκπαιδευτική διαδικασία και της αξιοκρατίας στην επιλογή των διδασκόντων και λοιπού προσωπικού. Υπέρ της αναδιατύπωσης της έννοιας των ακαδημαϊκών ελευθεριών και της αποκατάστασης του Ασύλου. Υπέρ της άμεσης ανασυγκρότησης της φοιτητικής μέριμνας, με προγράμματα σίτισης και στέγασης και με αποκέντρωση των υπηρεσιών και πόρων στα Πανεπιστήμια και ΤΕΙ, έτσι ώστε κάθε φοιτητής /τρια να μπορεί να ολοκληρώσει τις σπουδές του/της.